Sự im lặng bao trùm đám đông bên ngoài trụ sở đảng AKP cầm quyền của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ở Istanbul.
Những gương mặt ủ rũ hướng về kết quả kiểm phiếu trên màn hình lớn. Tiếng hát ăn mừng, tiếng kèn trống, tiếng hô khẩu hiệu đảng AKP và khẩu hiệu tôn giáo... đột ngột dừng lại.
Số phiếu bầu của ông Erdogan đã giảm xuống dưới ngưỡng 50% cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lịch sử hôm 14/5. Ông sẽ phải tham gia cuộc bỏ phiếu vòng hai vào ngày 28/5.
“Chúng tôi không quen với việc này. Chúng tôi đã quen với việc giành chiến thắng ở vòng đầu tiên”, Umran Ozdwmie (38 tuổi, một người ủng hộ ông Erdogan) cho biết.
“Tâm trạng của chúng tôi có thể thay đổi, nhưng sự lãnh đạo của ông Erdogan thì không”, Ismail Boyaci (53 tuổi) nói. “Chúng tôi sẽ không bao giờ rời bỏ ông ấy.”
 |
Ông Erdogan phát biểu hôm 15/5. Ảnh: Reuters |
Phát biểu sau khi có kết quả bỏ phiếu sơ bộ, ông Erdogan ca ngợi cuộc bầu cử là một “bữa tiệc của nền dân chủ”.
“Đất nước chúng ta đã có thêm một bữa tiệc của nền dân chủ vào ngày 14/5”, ông Erdogan nói. “Mặc dù kết quả chính xác chưa rõ ràng, nhưng chúng tôi đang dẫn đầu.”
Với 100% phiếu bầu được kiểm, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đương nhiệm Recep Tayyip Erdogan đã nhận được 49% số phiếu bầu trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 14/5, còn ứng cử viên đối lập Kemal Kilicdaroglu giành được 45% số phiếu. Ứng cử viên thứ ba - chính trị gia cực hữu Sinan Ogan – giành được 5% số phiếu.
Trong cuộc bầu cử Quốc hội, với 99,99% số phiếu được kiểm, liên minh do đảng AKP của ông Erdogan lãnh đạo đã giành được 321 ghế trên tổng số 600 ghế, trong khi liên minh đối lập giành được 213 ghế.
 |
Ông Kemal Kilicdaroglu bỏ phiếu hôm 14/5. Ảnh: Reuters |
Trước cuộc bầu cử, một liên minh đối lập với sự tham gia của sáu đảng, dẫn đầu là ông Kemal Kilicdaroglu, đã được lập ra để đối đầu với liên minh của Tổng thống Erdogan. Một mặt trận đối lập thống nhất như vậy là chưa từng có ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Hầu hết các cuộc thăm dò ở Thổ Nhĩ Kỳ đều dự đoán Kemal Kilicdaroglu sẽ dẫn trước. Cuối cùng, điều ngược lại đã xảy ra. Ông Erdogan đã giành được vị trí dẫn đầu trong cuộc bỏ phiếu vòng một, cách đối thủ chính khoảng 5 điểm phần trăm. Khoảng cách này khiến ứng viên Sinan Ogan bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý.
Ông Ogan đã đưa ra điều kiện ủng hộ một trong hai ứng cử viên. “Đó có thể là ông Erdogan. Đó có thể là ông Kilicdaroglu. Chúng tôi không có quyết định rõ ràng vào lúc này.”
“Điều chúng tôi đang nghĩ là tất cả các đảng phái chính trị nên loại trừ các tổ chức khủng bố. Chúng tôi không cần phải ủng hộ bất kỳ bên nào; không có quy định nào như vậy.”
Nhưng các nhà phân tích dự đoán rằng những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan của Ogan sẽ có nhiều khả năng bỏ phiếu cho Erdogan trong vòng tiếp theo.
Điều này khiến phe đối lập phải đối mặt với một cuộc đấu tranh khó khăn để giành chiến thắng trong vòng hai. Ông Kilicdaroglu đã đưa ra một tuyên bố cứng rắn vào thứ Hai. “Tôi thề tôi sẽ chiến đấu đến cùng. Tôi. Ở. Đây”, anh ấy nói trong một video được đăng tải trên phương tiện truyền thông xã hội.
Các cử tri đối lập mà CNN phỏng vấn có vẻ lạc quan. Họ nói rằng họ đang bỏ phiếu cho “công lý và tự do”, cho một nền kinh tế hồi sinh và cho sự cân bằng.
Nhưng những người ủng hộ ông Erdogan lại nghĩ khác. Họ nói rằng thời kỳ khủng hoảng đòi hỏi một người mạnh mẽ phải vẽ ra lộ trình phục hồi. Ông Erdogan “mang lại cho đất nước một tầm vóc vạm vỡ”, và điều quan trọng đối với nhiều cử tri là ông theo đạo.
 |
Ông Erdogan gặp những người ủng hộ hôm 14/5. Ảnh: Reuters |
Tỷ lệ cử tri đi bầu ngày 14/5 rất cao, gần 90%. CNN ghi nhận một số người bị bệnh được khiêng vào các điểm bỏ phiếu, trong đó có một người được đưa vào bằng cáng, gắn với máy thở oxy. “Đó là trận chiến vì linh hồn của quốc gia và người Thổ Nhĩ Kỳ từ mọi tầng lớp xã hội đều quyết tâm tham gia”, CNN nhận định.
Ngay cả khi phe đối lập kêu gọi thay đổi và cải cách, “vẫn có những tấm lòng trung thành dường như bất biến”.
Khi CNN đưa tin về các thành trì của ông Erdogan trong vùng ảnh hưởng bởi trận động đất hồi tháng 2, các phóng viên nhận thấy rằng sự ủng hộ dành cho tổng thống vẫn mạnh mẽ.
“Ai cũng phạm sai lầm, và bạn phải yêu thương họ bất chấp những sai lầm ấy”, Nuray Canpolat nói từ bên ngoài lều của cô ở Kahramanmaras, nơi từng là tâm chấn của trận động đất.
“Thứ nhất, Chúa cứu chúng ta. Sau đó, Tổng thống Erdogan của chúng tôi sẽ cứu chúng tôi”.
Trước cuộc bỏ phiếu vòng hai, ông Erdogan có hai tuần để “tự cứu mình”. Và tất cả các dấu hiệu đều cho thấy ông đã bắt đầu, theo CNN, từ một xuất phát điểm thuận lợi.
 |
Đồ họa: Linh Anh - Minh Hạnh |
