Thương vụ mua 138 máy bay F-35 Lightning II giữa chính phủ Anh và nhà sản xuất Lockheed Martin hiện đang gặp không ít rắc rối, khi người đứng đầu Ủy ban quốc phòng của Quốc hội Anh, ông Julian Lewis tuyên bố sẽ đề nghị mở một phiên điều trần đặc biệt về việc nước này phải chi bộn tiền để mua những chiến đấu cơ có giá cực “chát” nhưng lại mắc nhiều lỗi kĩ thuật.
Theo The Times, ban đầu chính phủ Anh tưởng rằng sẽ chỉ phải trả khoảng từ 77 đến 100 triệu bảng Anh cho mỗi chiếc F-35 Lightning II.
Tuy nhiên trên thực tế, sau khi cộng cả những tổn phí ẩn, Anh có thể sẽ phải chi tới 150 triệu bảng Anh cho một chiếc F-35 Lightning II, ảnh hưởng không nhỏ đến việc cắt giảm ngân sách quốc phòng của nước này.
Những tổn phí ẩn nói trên bao gồm hạng mục nâng cấp phần mềm và phụ tùng thay thế, được “chôn giấu” trong các hợp đồng quốc phòng của Mỹ và không có trong các số liệu đã công bố.
Không chỉ có mức giá cao ngất ngưởng, mà những chiếc F-35 Lightning II mà Anh đặt mua từ Lockheed Martin còn được cho là mắc khá nhiều lỗi kĩ thuật.
Theo The Times, chiếc máy bay "tàng hình" được cho là " mạnh nhất và toàn diện nhất" trong lịch sử quốc phòng Anh này thực chất chỉ có thể chứa khoảng 10GB dữ liệu, thua cả dung lượng trung bình của một chiếc điện thoại iPhone.
Thậm chí, theo một số tài liệu, 4 chiến đấu cơ đã mua không có thể cất cánh và hạ cánh theo chiều thẳng đứng một cách an toàn vì... quá nặng.
Các chiến đấu cơ cũng có thể sẽ không có khả năng liên lạc với nhau một cách hiệu quả, vì việc cắt giảm ngân sách quốc phòng đã khiến Bộ Quốc phòng Anh không thể đầu tư đầy đủ và đúng mức vào hệ thống truyền tín hiệu giữa các máy bay.
Một phi công thử lái một chiếc F-35 Lightning II đã phải hạ cánh gần như “mù” sau khi khả năng nhìn ban đêm của chiếc mũ bảo hiểm trị giá 309.000 bảng Anh của F-35 bất ngờ gặp trục trặc. Hệ thống phần mềm của F-35 cũng được cho là dễ bị tổn hại bởi các cuộc tấn công mạng.
Đáp lại những thông tin trên, nhà sản xuất Lockheed Martin phủ nhận con số 150 triệu bảng Anh và nói rằng F-35 “mang lại hiệu suất cao nhưng lại giúp giảm chi phí”.
Bộ Quốc phòng Anh cũng khẳng định thương vụ mua F-35 “nằm trong khả năng chi trả” và mang lại hiệu quả cao cho lực lượng vũ trang nước này.
Tư lệnh Wing Jim Beck, một trong những phi công F-35 kinh nghiệm nhất của Anh, cho biết: "F-35 là chiếc máy bay tốt nhất tôi từng lái. Đây là máy bay chiến đấu đa chức năng tiên tiến nhất hiện nay và máy bay phù hợp nhất với nhu cầu của Anh Quốc.”
Anh trước đó đã cam kết dành 12 tỷ bảng Anh để mua tiêm kích và các máy bay quân sự mới vào năm 2021, trong đó có 138 chiến đấu cơ tàng hình F-35.
