 |
| Tổng thống Mỹ Barack Obama gặp Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào (trái) tại Anh năm 2009 . Ảnh: Getty Images |
Niềm tin không vững chắc giữa Trung Quốc và Mỹ gần đây bị xói mòn vì một loạt vấn đề như chính sách tiền tệ, rào cản thương mại, sự phổ biến của vũ khí hạt nhân, CHDCND Triều Tiên… và cả hai dường như nhận ra sự cần thiết của việc thắt chặt quan hệ.
Đã đến lúc thắt chặt quan hệ
Mỹ là một trong những thị trường lớn nhất của Trung Quốc với kim ngạch thương mại hai chiều hằng năm lên tới 380 tỷ USD, trong đó chủ yếu Trung Quốc xuất siêu. Washington ngày càng cần Bắc Kinh giúp một tay trong việc xử lý các vấn đề toàn cầu, từ nạn cướp biển ở ngoài khơi châu Phi tới chương trình hạt nhân của Iran, cũng như trong việc hồi sức cấp cứu nền kinh tế thế giới.
“Đã đến thời khắc quan trọng để cả hai bên cất tiếng nói chung: Đợi chút, chúng tôi cam kết thúc đẩy mối quan hệ tích cực, hiệu quả”, học giả Charles Freeman công tác tại Trung tâm Ngoại giao và Chiến lược, chuyên gia đàm phán thương mại dưới thời Tổng thống George W. Bush, nhận định.
Ngày 18-1, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tổ chức tiếp đón Chủ tịch nước Trung Quốc Hồ Cẩm Đào, lễ đón cấp nhà nước đầu tiên của Mỹ đối với ông. Đây cũng là chuyến công du đầu tiên của một nhà lãnh đạo Trung Quốc tới Mỹ kể từ năm 1997. Vài ngày trước chuyến thăm, các quan chức cấp cao của cả 2 nước tuyên bố ủng hộ việc cải thiện quan hệ song phương.
Cuối tuần qua, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Rodham Clinton phát biểu: “Lịch sử cho thấy việc trỗi dậy của các siêu cường mới thường dẫn tới giai đoạn xung đột và không chắc chắn. Thực tế, cả 2 bên bờ Thái Bình Dương đều nhận thấy vẻ bối rối về sự nổi lên của Trung Quốc và tương lai của quan hệ Mỹ - Trung. Cả hai nước có rất nhiều lợi ích từ việc hợp tác hơn là xung đột”, bà Hillary Clinton nói.
Các quan chức Trung Quốc nhấn mạnh những điều mà họ coi là mối quan tâm chung, trong khi thừa nhận sự phức tạp của mối quan hệ song phương. “Khi mối quan hệ căng thẳng, chúng ta cần ghi nhớ trong đầu một bức tranh lớn hơn và không cho phép bất kỳ vấn đề riêng rẽ nào phá hỏng sự hợp tác tổng thể của chúng ta”, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Thôi Thiên Khải phát biểu cuối tuần qua.
Dự kiến, ông Hồ Cẩm Đào sẽ nói chuyện với lãnh đạo các doanh nghiệp vào thứ năm tại thủ đô Washington, và nhấn mạnh lợi ích của thị trường cũng như đầu tư của Trung Quốc khi ông thăm thành phố Chicago.
Những hợp tác còn lỏng lẻo
Sức mạnh kinh tế, quân sự và ngoại giao của Trung Quốc đang lên. Kinh tế tăng trưởng 9,6% trong quý III-2010. Trung Quốc hiện nắm nguồn dự trữ ngoại tệ lớn nhất thế giới (khoảng 2.850 tỷ USD) và phần lớn nợ chính phủ của Mỹ (nợ chính phủ của Mỹ đã lên con số kỷ lục là 14.000 tỷ USD).
Với tốc độ này, nhiều nhà kinh tế dự đoán Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới trong vòng 20 năm tới, có thể là vào cuối thập kỷ này.
Trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang thay đổi, Mỹ cố gắng củng cố quyền lực siêu cường của mình bằng cách phát triển liên minh và quan hệ với các nước. Tuy nhiên, Mỹ đang đối mặt tỷ lệ thất nghiệp cao, thâm hụt ngân sách lớn và tăng trưởng chậm chạp.
Tuần qua, Trung Quốc chào đón Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates với việc thử nghiệm mẫu máy bay tàng hình được cho là đầu tiên của nước này.
Những tháng gần đây, chỉ có một điều mà cả Trung Quốc và Mỹ dường như cùng đồng ý là 2 nước không có đủ điểm chung để thành lập nhóm 2 nước G-2 để giải quyết các vấn đề của thế giới. “Sẽ không có cái gọi là G-2. Cả 2 nước chúng ta đều phản đối khái niệm đó”, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton phát biểu.
Minh Long
Theo AP
