Tiết kiệm năng lượng: Động lực để doanh nghiệp phát triển bền vững

Đây là khẳng định của ông Đào Trung Dũng - Phó Giám đốc phụ trách kỹ thuật Công ty Cổ phần Xi măng Quán Triều xung quanh việc triển khai các giải pháp thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả để nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Chuyển đổi xanh đang là một trong những yêu cầu đặt ra với các doanh nghiệp ở nhiều ngành nghề, với mô hình hoạt động của mình, ông có thể cho biết Công ty Cổ phần Xi măng Quán Triều đã có giải pháp gì để đáp ứng các yêu cầu chuyển đổi?

Sản xuất xi măng là một trong những ngành công nghiệp sử dụng năng lượng, nhiên liệu quy mô lớn nên Ban lãnh đạo công ty rất quan tâm đến việc đầu tư tiết kiệm năng lượng và đưa ra chính sách về năng lượng để thực hiện theo kế hoạch từng năm. Việc Liên minh châu Âu (EU) áp dụng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) từ ngày 01/01/2026 cũng là yếu tố buộc các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có doanh nghiệp xi măng phải thay đổi sản xuất theo hướng xanh, tiết kiệm tài nguyên, năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính.

Để đáp ứng các yêu cầu về tăng trưởng xanh và giảm phát thải trong bối cảnh mới, chúng tôi đã chủ động áp dụng các giải pháp, công nghệ tiết kiệm năng lượng, góp phần giảm thiểu tác động đến môi trường và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Chúng tôi cũng từng bước tìm hiểu và nghiên cứu các chính sách của nhà nước để thực hiện phát triển xanh. Cùng đó cũng tìm các biện pháp thông qua các buổi hội thảo cũng như trao đổi với các chuyên gia trong nước và nước ngoài để tìm các giải pháp để giảm phát thải theo lộ trình cam kết giảm phát thải Net Zero đến năm 2050 của Việt Nam. Thực tế cho thấy, tiết kiệm năng lượng, chuyển đổi xanh chính là động lực để doanh nghiệp phát triển bền vững.

Tiết kiệm điện sản xuất nhằm cắt giảm chi phí, tăng lợi nhuận luôn được các doanh nghiệp sản xuất xi măng quan tâm

Từ tháng 8/2024, công ty tham gia thực hiện kiểm toán năng lượng trong khuôn khổ dự án hỗ trợ của Bộ Công Thương phối hợp với cơ quan năng lượng Hàn Quốc. Khi tham gia dự án, chúng tôi hi vọng kết quả kiểm toán năng lượng sẽ giúp công ty nắm được rõ hơn về tình hình sử dụng cũng như tiêu thụ năng lượng trong hoạt động sản xuất. Từ đó giúp công ty tìm ra giải pháp hữu ích để thực hiện cải tiến nhằm tiết kiệm năng lượng. .

Thực tế triển khai cho thấy, các tổ chức tư vấn đã đưa ra cho chúng tôi rất nhiều giải pháp để khắc phục những điểm mà chúng tôi đang hạn chế trong vấn đề về tiêu tốn năng lượng. Qua kết quả kiểm toán toán chúng tôi đã thực hiện được số giải pháp giảm tiết kiệm điện năng thông qua sử dụng công nghệ. Có những công đoạn mà chúng tôi nhận thấy cần áp dụng và chúng tôi đã đăng ký đưa vào kế hoạch đầu tư cho năm 2026.

Ông Đào Trung Dũng - Phó Giám đốc phụ trách kỹ thuật Công ty Cổ phần xi măng Quán Triều

Quá trình triển khai đã được công ty thực hiện thế nào? Kết quả ra sao, thưa ông?

Để tiết kiệm năng lượng, những năm qua, Xi măng Quán Triều đã thực hiện nhiều cải tạo về thiết bị sản xuất trong các công đoạn sản xuất xi măng như: Thay thế thiết bị đốt than thế hệ mới có hiệu suất cao hơn tiết kiệm năng lượng than trong nung luyện clinker; cải tạo máy nghiền nguyên liệu để năng cao năng suất, tiết kiệm điện; sử dụng các nguyên liệu thay thế như tro xỉ nhiệt điện để làm phụ gia xi măng; sử dụng chất trợ nghiền để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; hạn chế thiết bị chạy không tải; lên kế hoạch giờ chạy máy, giảm vận hành giờ cao điểm; tăng cường công tác kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để nâng cao hiệu suất thiết bị; tổ chức đào tạo về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cho công nhân hàng năm…

Thông thường các nhà máy xi măng trong Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (VICEM) tiêu hao khoảng 720 - 750 kCal/kg clinker nhưng tại xi măng Quán Triều chỉ khoảng 600 kCal/kg clinker, tương đương tiết kiệm được 120 - 150 kCal/kg clinker.

Hiện nhà máy đã tiến hành khảo sát và mong muốn có thể lắp đặt hệ thống phát điện nhiệt dư nhằm mục đích thu hồi lượng khí nóng thải ra trong quá trình nung luyện và làm mát clinker để phát điện. Ước tính sau khi lắp đặt hệ thống thu hồi nhiệt dư sẽ cung cấp được khoảng 30% lượng điện tiêu thụ của nhà máy.

Khu vực trung tâm điều hành sản xuất của Công ty Cổ phần Xi măng Quán Triều

Với các doanh nghiệp, chi phí đầu tư để tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng luôn là con số không nhỏ. Vậy, công ty có giải pháp gì để thực hiện?

Hiện công ty đã thành lập Ban Quản lý năng lượng để ban hành quy định sử dụng, vận hành các thiết bị hợp lý nhằm đạt hiệu quả tiết kiệm năng lượng tối đa.

Ban lãnh đạo công ty cũng đã xác định chuẩn bị nguồn tài chính để đầu tư cho các giải pháp tiết kiệm năng lượng theo từng giai đoạn. Ví dụ như chúng tôi đã áp dụng giải pháp lắp đặt biến tần để giảm lượng điện sử dụng. Với các mức đầu tư nhỏ, chúng tôi có thể bố trí nguồn tài chính thực hiện ngay. Với dự án giá trị lớn, chúng tôi cũng đang kêu gọi đầu tư dạng kiểu BOT, xã hội hóa, kêu gọi các nhà đầu tư rót vốn cho các giải pháp tiết kiệm điện.

Chúng tôi cũng rất mong chờ sự ra đời của Quỹ tiết kiệm năng lượng và mô hình doanh nghiệp dịch vụ năng lượng (ESCO) vì mô hình này giúp doanh nghiệp giảm chi phí điện và vận hành mà không cần bỏ vốn ban đầu lớn, ESCO sẽ đầu tư và thu hồi vốn thông qua phần chi phí năng lượng tiết kiệm được.

Với các dự án lớn cần rất nhiều nguồn tài chính và nguồn vốn để đầu tư nên chúng tôi cũng mong muốn Chính phủ quan tâm và có thể tạo điều kiện thuận lợi để chúng tôi có thể tiếp cận nguồn vốn để đầu tư.

Cảm ơn ông