Dân số trẻ, tinh thần kinh doanh cao sẽ là những người đi đầu
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch WEF - Klaus Schwab cho hay, đây là cuộc hội nghị lần thứ 27 được tổ chức với chủ đề “Tinh thần doanh nghiệp và Cách mạng công nghiệp lần thứ 4”. Một cuộc hội nghị thượng định cao cấp nhất, cho thấy tiềm năng của khu vực, với sự kết hợp của 10 quốc gia có tiềm lực kinh tế, chính trị vững mạnh nhất thế giới.
“Chúng ta đang chuyển từ hệ thống đơn cực sang đa cực, đơn phương sang đa phương, mở rộng tiềm năng để giải quyết những cuộc xung đột hiện nay. Mặc dù còn nhiều khác biệt nhưng chúng ta nên nhớ rằng chúng ta có mối quan tâm chung, trách nhiệm chung với toàn thế giới là bảo vệ nguồn tài nguyên, gìn giữ hòa bình, ổn định theo cách của ASEAN, mô hình tốt cho thế giới”, ông Klaus Schwab cho hay.
Dù nhiều quan điểm khác biệt song với mối quan tâm chung, ông Klaus Schwab tin tưởng sự đồng thuận cao trong nội khối ASEAN sẽ giúp khu vực vượt qua được thách thức này.
Cũng theo ngài chủ tịch, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) sẽ thay đổi kinh doanh, nền kinh tế, năng lực cạnh tranh toàn cầu. "20 năm tới sẽ hoàn toàn khác biệt so với hiện nay. Các quốc gia thành công từ cuộc cách mạng 4.0 sẽ được "định nghĩa" lại bởi hệ thống doanh nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp", ông nói.
Để thành công đòi hỏi các chính phủ ASEAN tạo ra các điều kiện phù hợp cho các công ty khởi nghiệp. "Cuộc cách mạng này sẽ xoá bỏ một số công việc nhưng cũng tạo ra cơ hội để các chính phủ làm việc với nhau, tạo mối tương tác nhiều hơn giữa Chính phủ và doanh nghiệp. Tôi tin tưởng rằng các quốc gia ASEAN với dân số trẻ tuổi, tinh thần kinh doanh cao sẽ là những người đi đầu, chứ không phải đi sau trong cuộc cách mạng này", ông tin tưởng.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa là xương sống của nền kinh tế
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay mặt Chính phủ Việt Nam nhiệt liệt chào mừng, cảm ơn các nhà lãnh đạo và toàn thể quý vị tham dự diễn đàn này.
Theo Thủ tướng, khi nghĩ tới ASEAN, nhiều người thường nghĩ tới các nguồn tài nguyên thiên nhiên hết sức phong phú và tiềm năng, là một công xưởng sản xuất của thế giới. Tuy nhiên, trong làn sóng của CMCN 4.0, sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, ASEAN ngày nay còn được biết tới như nơi khởi nguồn của nhiều ý tưởng mới, sáng tạo trên thế giới.
Chính công nghệ cao và nền kinh tế số mới là những lĩnh vực đầy tiềm năng của ASEAN với dự báo sẽ tăng gấp 4 lần, lên tới hơn 200 tỷ USD vào năm 2025. Những cơ hội cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 mang lại là vô cùng lớn.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu ra những cơ hội cho ASEAN như: Một là, tạo sự đột phá về năng suất trên 5 ngành công nghiệp lớn: điện tử, hóa chất, dầu khí, hàng tiêu dùng, thực phẩm, dược phẩm.
Hai là, thúc đẩy tăng trưởng bao trùm hơn, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hiệp Quốc trên cơ sở ứng dụng Cách mạng 4.0, tạo ra kết nối, chia sẻ các giá trị và sự sáng tạo mới.
Ba là, phát huy các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), vốn là xương sống của kinh tế ASEAN và là nơi khởi nguồn của nhiều ý tưởng mới. Cách mạng 4.0 mở ra cơ hội kết nối DNNVV với các thị trường xuyên quốc gia, toàn cầu.
Bốn là, đi tắt trong chính sách công nghiệp hóa. ASEAN có thể vượt qua các giai đoạn phát triển công nghiệp truyền thống bằng cách mạnh dạn phát triển trí tuệ nhân tạo, robot tự động, máy bay không người lái, thiết bị vệ tinh, hệ thống cảm biến... nhằm nâng cao năng suất, sử dụng hiệu quả nguồn lực, tài nguyên.
Tuy nhiên, thách thức ASEAN phải đối mặt rất lớn. Điều nhận thấy rõ là nguy cơ mất việc làm khi áp dụng tự động hóa. Theo y liệu, là 56% số việc làm các nước ASEAN chuyển sang trí tuệ nhân tạo và robot. Do đó, nguy cơ chấm dứt kỷ nguyên công xưởng châu Á của các nước. Song nhiều chuyên gia cũng nói rằng, ngược lại, sinh kế cho người dân sẽ xuất phát từ Cách mạng 4.0.
Tiếp theo, gia tăng khoảng cách về thu nhập xã hội. Cách mạng 4.0 có tiềm năng làm tăng tốc thu nhập với người dân, quốc gia có tài năng, trí thức, làm tăng khoảng cách thu nhập và là nguy cơ bất ổn xã hội.
Trong bối cảnh đó, ASEAN tự hào có Singapore là hình mẫu thành công về tinh thần tiên phong trong nền kinh tế số. Đã vận dụng những thành tựu cách mạng 4.0 để đạt mức phát triển vượt bậc thời gian qua.
Hòa mạng di động một giá cước toàn ASEAN
Trên cơ sở đó, Thủ tướng đề xuất một số ưu tiên: Một là, kết nối số, chia sẻ dữ liệu. Lãnh đạo ASEAN đã thông qua kế hoạch kết nối ASEAN về hạ tầng, thể chế và con người. Trong cách mạng 4.0, tôi đề nghị có thêm kết nối số được lồng ghép và nâng cao hiệu quả của các kết nối nêu trên, cùng với chú trọng phát triển thương mại điện tử, thanh toán điện tử, Chính phủ điện tử... Đồng thời, dữ liệu là nền tảng của 4.0, chúng ta cần xây dựng quy tắc của ASEAN về hợp tác, chia sẻ dữ liệu nằm điều chỉnh cách thức, điều kiện để dữ liệu được chia sẻ và sử dụng hiệu quả.
Hai là, hài hòa môi trường kinh doanh. Các hạ tầng kết nối về tài chính, ngân hàng, thị trường, truyền thông... cần hoạt động ở quy mô khu vực. Trên cơ sở đó, tôi đề nghị cần xây dựng cơ chế hài hòa môi trường kinh doanh, hệ thống luật pháp giữa các nước thành viên ASEAN, giúp các doanh nghiệp nội khối có thể đạt được lợi thế nhờ quy mô và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu. Liên kết 1 cửa ASEAN là một ví dụ tốt nhiều năm qua.
Tại hội nghị này, ở cấp Bộ trưởng và doanh nghiệp, Việt Nam sẽ đưa ra sáng kiến về hòa mạng di động một giá cước toàn ASEAN. Hợp tác trí tuệ, bảo đảm an ninh mạng, hợp tác nhân lực về CNTT chất lượng cao.
Thủ tướng cũng cho biết một tin vui, bào 15h hôm nay tại Hà Nội, Go-Jek, một doanh nghiệp khởi nghiệp của Indonesia và Go-Viet, công ty khởi nghiệp của Việt Nam sẽ khai trương dịch vụ vận chuyển hành khách trên nền tảng công nghệ 4.0 tại Việt Nam. Tổng thống Indonesia sẽ tham dự sự kiện quan trọng này.
Chính phủ Việt Nam mong muốn được nhìn thấy nhiều hợp tác hơn thế để nói với thế giới rằng khởi nghiệp đang thực sự lan tỏa trong ASEAN.
Ba là, thúc đẩy khởi nghiệp, vườn ươm sáng tạo. Trong thời đại 4.0, nhiều nước ASEAN đã có các trung tâm đổi mới sáng tạo, vườn ươm cấp quốc gia. Tôi đề nghị, xây dựng khuôn khổ kết nối các vườn ươm quốc gia và mạng lưới vườn ươm toàn khu vực.
Bốn là, tìm kiếm, phát huy tài năng. Theo báo cáo năm 2017 của Google, tình trạng thiếu kỹ sư lành nghề là thách thức lớn với ASEAN. Vì vậy, tôi đề nghị xây dựng chiến lược ươm mầm các tài năng các nước ASEAN.
Năm là, hình thành mạng lưới giáo học ASEAN và mạng lưới họctập suốt đời. Dưới tác động của Cách mạng 4.0, đòi hỏi sự thay đổi mạnh mẽ về giáo dục, phù hợp với xu thế phát triển mới, biến đổi liên tục của nghề nghiệp. Tôi đề nghị hình thành mạng lưới kết nối giáo dục, xây dựng mạng lưới học tập suốt đời ở các nước ASEAN.
Với dân số hơn 640 triệu người, chiếm 8,5% dân số thế giới, quy mô kinh tế năm 2017 đạt hơn 2.760 tỷ USD, ASEAN giờ là nền kinh tế lớn thứ ba châu Á và thứ 5 thế giới. Cùng với chiến lược hướng ra bên ngoài về thương mại, tôi xin đề nghị chúng ta phát huy thị trường nội khối là một thị trường đủ lớn cho các chiến lược phát triển, hướng tới tầm nhìn ASEAN 2025 với một ASEAN mở, hợp tác đa dạng với các đối tác.
Trong bối cảnh lan tỏa Cách mạng 4.0, môi trường khu vực và toàn cầu cạnh tranh gay gắt, chúng ta phải chúng tay hợp tác, tăng cường đoàn kết, phát huy sức mạnh nội khối để xây dựng một ASEAN hòa bình, ổn định, tự cường dựa trên luật lệ và hướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm.
ASEAN đã và sẽ tiếp tục nỗ lực, khẳng định vai trò trung tâm ở khu vực, cùng các đối tác duy trì hòa bình, ổn định, bảo đảm tự do, lưu dưỡng hàng hóa, dịch vụ trên không, trên bộ và trên biển và phát triển khu vực thịnh vượng.
