Theo thống kê của Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch TPHCM, năm 2021 có 2.300 người nộp đơn đăng ký học điều dưỡng thì sang năm 2022 chỉ còn 781 người có nguyện vọng nộp đơn đăng ký học điều dưỡng tại trường. Số người đăng ký học ngành điều dưỡng đã giảm 66% và có nguy cơ tiếp tục giảm sâu trong thời gian tới. Đây cũng là tình hình chung của các trường đào tạo y khoa trên địa bàn thành phố.
 |
Đại dịch COVID-19 khiến cuộc khủng hoảng nhân lực ngành y tế trở nên nghiêm trọng hơn |
Sở Y tế TPHCM dự báo, tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực điều dưỡng tại các bệnh viện đã diễn ra nhiều năm qua và ngày càng trở nên trầm trọng hơn sau đại dịch COVID-19. Hiện nay, nhân lực điều dưỡng được tuyển dụng mới đã không đủ về số lượng lẫn chất lượng để bù lại số người đã nghỉ việc.
Đặc thù công việc của người điều dưỡng thường rất vất vả, áp lực công việc ngày càng cao, môi trường làm việc luôn có nguy cơ lây nhiễm bệnh cao, trong khi thu nhập lại thấp, không đảm bảo cuộc sống gia đình… là những nguyên nhân chính được Sở Y tế TPHCM lý giải cho tình trạng người điều dưỡng bỏ nghề và sinh viên không muốn theo học ngành này.
Mặt khác, các điều dưỡng trung cấp hiện nay đang gặp khó khăn trong việc học tập để nâng chuẩn trình độ lên cao đẳng, đại học theo quy định của Bộ Y tế. Thu nhập thấp với mức trung bình 7 đến 9 triệu đồng nhưng kinh phí đào tạo cho chương trình cử nhân, cao đẳng điều dưỡng đều khá cao, mỗi năm học phải mất từ 35 – 40 triệu đồng. Tuy nhiên, khi học xong đi làm thì lương vẫn thấp, không có chế độ ưu đãi.
Trước tình hình trên, ngày 29/9 Sở Y tế TPHCM đã có buổi gặp gỡ các chuyên gia điều dưỡng của thành phố để được hiến kế nhằm giữ chân điều dưỡng và thu hút người theo học chuyên ngành này.
 |
Điều dưỡng là công việc chịu quá nhiều căng thẳng, áp lực nhưng thu nhập không tương xứng |
Tiến sĩ Điều dưỡng Trần Thị Châu, Phó chủ tịch Hội Điều dưỡng Việt Nam, Chủ tịch Hội Điều dưỡng TPHCM cho rằng: “Cần phải có chính sách hỗ trợ học phí cho sinh viên ngành điều dưỡng để thu hút tuyển sinh. Hỗ trợ kinh phí đào tạo, nâng cao năng lực tay nghề của điều dưỡng đang công tác tại bệnh viện. Các bệnh viện phải đặt hàng cho các trường tuyển sinh, đào tạo những nhóm nghề phù hợp với nhu cầu thực tế”.
Còn theo Thạc sĩ Điều dưỡng Võ Thuận Anh, Trưởng phòng Điều dưỡng, Bệnh viện Bình Dân, trong bối cảnh các bệnh viện đang thiếu nhân lực thì cần phải gia hạn thời gian chuẩn hóa từ trung cấp lên cao đẳng và đại học để điều dưỡng an tâm công tác. Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ kinh phí cho điều dưỡng chuẩn hóa trình độ chuyên môn.
Nhiều ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực điều dưỡng nêu lên cho thấy, công việc của điều dưỡng đang quá nhiều áp lực. Do đó, cần phải có chế độ làm việc phù hợp, giúp điều dưỡng có thời gian nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động. Nhưng giải pháp quan trọng nhất để giữ chân và thu hút nhân lực trong ngành điều dưỡng là cải thiện cơ chế tiền lương để thu nhập của người điều dưỡng có thể lo cho bản thân và hỗ trợ gia đình.
Để giải quyết bài toán thiếu nhân lực điều dưỡng, Sở Y tế đã kiến nghị UBND TPHCM ưu tiên giải quyết thu nhập tăng thêm (theo Nghị quyết số 03/2018/NQ-HĐND) cho tất cả điều dưỡng hiện đang công tác tại các cơ sở y tế công lập trên địa bàn, bao gồm cả diện hợp đồng chuyên môn. Bên cạnh đó, Sở Y tế cũng kiến nghị UBND TPHCM có văn bản đề xuất Bộ Y tế gia hạn thời gian cho phép tuyển dụng điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y trình độ trung cấp đến ngày 1/1/2026 và gia hạn thời gian chuẩn hóa trình độ cao đẳng đối với những trường hợp đã được tuyển dụng trình độ trung cấp đến ngày 31/12/2030.
