+ Dự kiến trong lần điều chỉnh tới, giá xăng dầu lại có thể tiếp tục tăng. Theo ông, liệu còn dư địa nào về chính sách để kìm hãm giá xăng, dầu?
- Giá xăng, dầu trong nước tăng chủ yếu do giá trên thế giới tăng rất mạnh. Khi tăng giá xăng dầu, người dân là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp, và cả nền kinh tế đều phải chịu ảnh hưởng vì xăng dầu là mặt hàng đầu vào, qua đó mục tiêu kiểm soát lạm phát cũng sẽ rất khó khăn.
 |
ĐBQH Hoàng Văn Cường. Ảnh Như Ý |
Chính vì vậy, chắc chắn phải đưa ra những biện pháp, làm thế nào đó để hạn chế tăng giá, kiểm soát và bình ổn được giá xăng dầu. Điều này không chỉ giúp ổn định đời sống của người dân, mà còn là vấn đề điều hành vĩ mô của nhà nước. Đây là bài toán đặt ra mà Chính phủ phải tính đến.
Về dư địa, để kìm đà tăng giá xăng dầu trong nước, chúng ta buộc phải rà soát, tiếp tục cắt giảm những phần thu thêm, như các loại thuế phí phải tiếp tục cắt giảm. Ví dụ, vừa qua chúng ta phải bỏ toàn bộ phần đóng góp, không còn chuyện quỹ nữa, hay đã giảm các phần dự trữ, đồng thời đã giảm 50% thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu.
Khi giá tiếp tục tăng, đó cũng chính là dư địa để chúng ta tiếp tục giảm tiếp các loại thuế. Dù giảm thuế trong lúc này cùng với chính sách giãn hoãn, miễn các loại đóng góp sẽ ảnh hưởng đến ngân sách, nhưng chúng ta phải chấp nhận nguồn thu ngân sách bị ảnh hưởng để bình ổn giá. Như vậy sẽ mang lại ý nghĩa cao hơn việc tiếp tục duy trì như hiện nay.
+ Theo ông, nên giảm thuế môi trường hay giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, loại thuế gián thu mà doanh nghiệp đóng góp vào ngân sách?
- Hai loại thuế đó chỉ khác nhau trên cơ sở tính thuế, nhưng giảm loại thuế nào thì cũng dẫn đến chuyện mức giảm bao nhiêu, tổng số giảm bao nhiêu với ngân sách. Thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế để điều tiết hành vi, để người ta lựa chọn dùng nhiều hay tiết kiệm.
Trong bối cảnh chúng ta có được sự lựa chọn, thì thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ có tác dụng tốt trong việc điều tiết này. Chẳng hạn, giữa tiêu dùng xăng sinh học và xăng không phải sinh học, thì thuế tiêu thụ đặc biệt rất khác nhau, qua đó để điều tiết hành vi. Nên chúng ta có thể nghĩ đến việc điều chỉnh loại thuế này, nhưng cũng phải tính đến làm sao có thể vẫn điều tiết được hành vi tiêu dùng.
Còn thuế bảo vệ môi trường, hiện chúng ta đang tính với tất cả các loại xăng dầu, có thể cũng là yếu tố để điều chỉnh. Mỗi yếu tố đầu vào giảm đi sẽ giúp cho giá bán ra giảm theo.
 |
ĐBQH đề xuất tiếp tục giảm thuế phí đối với xăng dầu. Ảnh Như Ý |
+ Vấn đề điều hành không chỉ về giá, mà điều quan trọng còn ở yếu tố nguồn cung xăng dầu. Ông nhận định như thế nào về kịch bản dự báo, dự trữ mặt hàng này?
- Đúng như vậy. Tôi cho rằng, với mặt hàng xăng dầu, nguồn cung là điều quan trọng nhất. Qua đó, sẽ có hai nguồn chúng ta phải tính đến. Trước tiên, bản thân Việt Nam cũng là nước khai thác dầu khí, cũng có các nhà máy lọc hoá dầu.
Cho nên trong bối cảnh hiện nay, khi giá xăng dầu tăng như vậy, chúng ta phải tăng cường khai thác và các nhà máy lọc hoá dầu phải hoạt động hết công suất. Như vậy sẽ hiệu quả hơn rất nhiều, đồng thời sẽ chủ động được nguồn cung, không bị phụ thuộc vào giá xăng dầu thế giới. Qua đó biến động giá xăng dầu trong nước sẽ ít hơn.
Thứ nữa, việc dự trữ xăng dầu sẽ góp phần bình ổn nguồn cung. Chúng ta đang dự trữ chủ yếu từ các công ty có dự trữ bắt buộc và phần dự trữ quốc gia. Nhưng hai nguồn dự trữ này cũng chỉ để đảm bảo không bị đứt gãy nguồn cung thôi. Cần phải phấn đấu dự trữ cao hơn nữa để phòng ngừa những rủi ro về giá.
Những công ty kinh doanh xăng dầu lớn trên thế giới họ kinh doanh thông qua các hợp đồng ứng trước, để có được nguồn dự trữ phòng ngừa rủi ro khi có biến động về giá. Việc này không phải nhà nước đứng ra làm, mà đòi hỏi các tập đoàn xăng dầu phải nghĩ tới để có được nguồn dự trữ phòng ngừa rủi ro khi có biến động về giá.
Cảm ơn ông!
