Bởi asperin là tân dược đầu tiên có được theo phương pháp tổng hợp, không phải sản xuất theo cách chiết xuất từ các nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên truyền thống. Kể từ thời điểm đó lịch sử y học phát triển trên những đường ray được lắp đặt bởi các tập đoàn sản xuất thuốc. Về sức mạnh của ngành sản xuất này có thể nhìn nhận thực tế: thậm chí cả trong lúc suy thoái, mức tiêu thụ trên thị trường dược phẩm thế giới vẫn tăng trưởng. Năm nay nó vượt mức 826 tỷ USD.
Và cho dù các hãng dược phẩm từ lâu đã thay đổi viễn cảnh mang lại sự trợ giúp đồng loại qua các ký phát hành cổ phiếu lãng mạn trên các thị trường chứng khoán thế giới, thỉnh thoảng họ vẫn tạo ra sản phẩm không chỉ mang lại lợi nhuận nhiều triệu USD cho nhà sản xuất, mà còn làm thay đổi dòng chảy lịch sử hay bắt đầu cuộc cách mạng lối sống.
Sự đăng quang thuốc hoóc-môn
Sự kiện đã diễn ra tháng 5/1960, khi Cơ quan Kiểm soát Thực phẩm và Tân dược Mỹ FDA cấp giấy phép lưu hành viên thuốc có tên Enovid. Tương tự trường hợp asperin – thậm chí không có ai nghĩ đến những hệ quả của việc tung ra thị trường sản phẩm ngừa thai đầu tiên do hãng G.D Searle & Co sản xuất. Nếu như các phong trào giải phóng phụ nữ trên toàn thế giới cần tìm một biểu tượng chung, viên ngừa thai chắc chắn được chọn là ứng cử viên nặng ký. Xin tham khảo, chuyện gì đã diễn ra thời gian ngắn sau khi được ném vào guồng máy phân phối…
Bất chấp bị Nhà thờ Công giáo phản đối, chỉ riêng tại Mỹ, số phụ nữ sử dụng viên ngừa thai đã tăng từ 400 ngàn năm 1960 lên 1,2 triệu vào năm tiếp theo, để rồi tăng gấp ba lần ngay năm 1965.
Việc đông đảo phụ nữ Mỹ (kể cả da đen) thực sự muốn sử dụng viên ngừa thai đã khiến viên thuốc làm thay đổi cuộc sống của họ.
Nếu năm 1970 tuổi lấy chồng trung bình của phụ nữ Mỹ là 23, nhờ viên tránh thai - chỉ 5 năm sau đã tăng lên 27 tuổi. Cũng bất ngờ biến mất mốt gia đình đông con. Năm 1960, kết quả thăm dò thực hiện trong nữ sinh các trường Đại học Mỹ cho kết quả: 80% mong muốn có ba con hoặc nhiều hơn, đến năm 1973, tỷ lệ này chỉ còn 29%. Viên ngừa thai đã cho phép phụ nữ kế hoạch hóa sự nghiệp của mình – nó đã tạo cho họ khả năng dung hòa nghĩa vụ làm mẹ và biên chế việc làm, cánh cửa nhiều doanh nghiệp mở rộng đón chào phụ nữ. Các chủ thuê mướn nhân công ít e ngại hơn nguy cơ nữ nhân viên liên tục nghỉ đẻ. Năm 1966 phụ nữ đã chiếm 10% biên chế lao động ở Mỹ. Lần đầu tiên phụ nữ được nhận làm nhân viên các sàn chứng khoán.
Bên cạnh khía cạnh tích cực, viên ngừa thai cũng có mặt trái. Nó đã đóng vai trò khuyến khích sự phát triển của “tình yêu tự do phóng khoáng hipi” (cuối thấp kỷ 60-đầu thập kỷ 70), và cùng với nó là sự bùng nổ đại dịch AIDS trong thế giới phương Tây (do giảm thiểu việc sử dụng bao cao su).
Bước ngoặt màu xanh da trời
Tạo nên cuộc cách mạng tình dục thứ hai là viên viagra có mầu xanh da trời. Trước thời điểm trình làng của nó vào năm 1998, các đấng mày râu chỉ có thể ngường ngùng nói thầm về tình trạng “trên bảo dưới không nghe” trong phòng khám bác sĩ tiết niệu. Và bỗng chốc tất cả quay ngoắt 180 độ. Viên thuốc mầu xanh hãnh diện bắt đầu ném cái nhìn khiêu khích bằng những gương mặt của Thượng nghị sĩ Mỹ Bob Doyle và vua bóng đá thế giới Pele. Đã không ai ngượng ngùng khi nói về hội chứng đàn ông bất lực.
Sildenafil – hoạt chất chính của viagra, thoạt đầu được sử dụng để điều trị bệnh áp huyết cao và một số bệnh tim – đã trở thành người hùng hoàn toàn tình cờ, khi trong quá trình điều trị, nhiều bệnh nhân nam giới ngẫu nhiên phát hiện ra “tác dụng phụ” phục hồi phong độ và kéo dài thời gian cương cứng “dụng cụ đàn ông”. Hãng Pfizer nhanh chóng “ngửi thấy” cơ hội hốt bạc và chỉ trong vòng ba năm họ đã kiếm được trên 1 tỷ USD từ “viên thuốc đàn ông”. Ngay sau khi xuất hiện trên thị trường, chỉ riêng đội ngũ bác sĩ Mỹ mỗi ngày đã kê đơn tới 10 ngàn vỉ viagra. Chính thức, ngày nay thế giới có 30 triệu đấng mày râu tại 120 quốc gia thường xuyên sử dụng viagra, không kể con số tiêu thụ lậu qua mạng Internet.
Và giống như viên ngừa thai đã trở thành tia lửa đã giải phóng tiềm năng tình dục dồi dào của phụ nữ, viagra đã trở thành cứu tinh cho đông đảo giới mày râu (và nữ đối tác của họ) thuộc lứa tuổi trung niên. Các chuyên gia cho rằng, viên viagra đã cứu vớt hàng triệu cặp vợ chồng trên thế giới thoát khỏi nguy cơ tan vỡ - bởi trước khi xuất hiện viagra hội chứng “trên bảo, dưới không nghe” của phái mày râu là nguyên nhân tối thiểu 20% các trường hợp ly hôn.
Tuy nhiên viagra cũng hoàn toàn không phải là viên thuốc toàn bích. Bởi nó cũng trở thành nguyên nhân không ít cảnh “tan nát nhà cửa”. Trong các phương tiện truyền thông thế giới từng mô tả nhiều vụ ly hôn vì viagra. Vụ đầu tiên liên quan đến nữ công dân Vương quốc Anh, người đẹp đòi ly dị sau khi ông chồng trở nên “hiếu chiến tình dục không thể lý giải” vì uống viagra. Trước đó nữ công dân Mỹ 61 tuổi đâm đơn ly dị , khi ông chồng 70 tuổi của bà ngang nhiên bội tình ngay sau hai ngày điều trị bằng viagra. Nữ đồng hương khác của quý bà ngoại lục tuần tố cáo chồng can tội lén bỏ viagra vào đồ uống, nhằm mục đích lôi kéo bà “làm chuyện ấy”.
Viagra có lẽ đã trở thành biệt dược đầu tiên từ hiệu thuốc tiến thẳng vào ngành kinh doanh giải trí, mang theo bản ngã của chính mình. Nó cũng khởi đầu phương pháp tư duy cho rằng, sức khỏe không chỉ là cơ thể không bệnh tật, mà cả chất lượng cuộc sống – nhờ thế nó mang lại cho nền công nghiệp dược phẩm diện tích tiếp theo để canh tác. Bây giờ ngày càng nhiều người có nhu cầu không chỉ khỏe mạnh, mà cả sự chuẩn mực, xinh đẹp và trẻ trung. Gạt bỏ rào cản già nua, viagra đã đẩy chúng ta vào thiên hướng nghiện tuổi trẻ.
Đào Vĩnh Hà
Tri Thức Trẻ
