> Ngày mai công khai kết quả thanh tra giá xăng dầu
Hai vấn đề dư luận đặc biệt quan tâm được làm rõ: Việc giảm giá xăng dầu ngày 26-8 của Bộ Tài chính là hoàn toàn có cơ sở trong bối cảnh Chính phủ yêu cầu giảm sức ép lạm phát đồng thời doanh nghiệp đã có lãi (chứ không phải “bị xem là khó hiểu” như một cán bộ cấp Vụ Bộ Công Thương từng phản pháo bữa đó) cùng vấn đề từng được Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ đăng đàn trả lời trước Quốc hội nói doanh nghiệp có lãi là “nói có sách, mách có chứng” chứ không phải “lỗ” như Bộ Công Thương đã kêu.
Thu hút sự chú ý của dư luận cho đến lúc này đó là những khoản lỗ do chi sai thù lao, hoa hồng đại lý của các DN ai sẽ chịu? Đơn cử khoản tiền hơn 516 tỷ đồng của Petrolimex vẫn được tái khẳng định người tiêu dùng sẽ không chịu, Nhà nước không chịu mà doanh nghiệp phải tự trang trải. Tuy nhiên, sẽ thật khó tin rằng doanh nghiệp sẽ thoải mái phục tùng vì mức trích trên đã lỗi thời. Họ cũng từng nhấn mạnh tuy không có văn bản nhưng trên tinh thần đã được Bộ Tài chính cho phép.
Trái với nhiệt tình khi phân tích giá xăng dầu mọi khi, liên quan đến vấn đề này, một số chuyên gia đều từ chối trả lời. Một vị nói: “Sẽ thật mất thời gian để tranh luận trong vụ này ai đúng - ai sai”. Còn vị khác lại xa xôi: “Tôi rất hiểu vấn đề nhưng tế nhị lắm bởi sâu xa chính là lợi ích nhóm”.
Một thành viên tổ giám sát xăng dầu am hiểu hơn bật mí: Ngay cả khi có quy định mới về mức trích trong kinh doanh tăng lên cao cho phù hợp, chắc chắn không có chuyện hồi tố. Nhưng rồi có thể sẽ bằng cách này hay khác, chỗ này hay chỗ kia, có thể các khoản lỗ đó sẽ được “sàng sê” .
Câu chuyện xăng dầu chưa có hồi kết. Dư luận đến giờ vẫn cứ thấy “âm u” không biết hư thực lỗ lãi trong kinh doanh xăng dầu. Điều cần và trông đợi tại đoàn kiểm tra là mổ xẻ xem có bao nhiêu phần trăm “sự lỗ” là do cơ chế, bao nhiêu là do lỗi doanh nghiệp, và có thực sau này Nhà nước hay người tiêu sẽ không phải “gánh” lỗ thì vẫn chưa làm được.
Bởi nói như ông Lê Hoàng Hải, đại diện đoàn kiểm tra cũng chỉ dừng ở khẳng định: “Đây không phải là thanh tra mà là kiểm tra để làm rõ việc kinh doanh xăng dầu xem có gì bất cập, sức khỏe DN đầu mối thế nào, công tác quản trị ra sao để chúng ta kịp thời nắm bắt, điều chỉnh cho hài hòa lợi ích doanh nghiệp, người tiêu dùng”.
Thêm một thông tin đáng lưu ý tại cuộc kiểm tra, tuy không tiết lộ chi tiết mức lương, thưởng tại các doanh nghiệp được kiểm tra lần này song Bộ Tài chính nhấn mạnh việc cần thiết phải kiểm tra để làm rõ mức lương, thưởng của cán bộ công nhân viên tại các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối có hợp lý với tình hình lỗ, lãi trong kinh doanh.