Que thử ung thư thực chất là một bộ sản phẩm bao gồm que test và dung dịch để thử phản ứng. Theo lời quảng cáo, chỉ cần khoảng 5ml dung dịch nước tiểu hoặc máu là có thể biết chính xác một người có bị mắc bệnh ung thư hay không.
Chuẩn đoán ung thư chi cần… 5 phút!
Trên các diễn đàn mạng, que thử ung thư được rao bán tràn lan, công khai với đủ mọi chủng loại và giá cả. Tại một địa chỉ mua bán trực tuyến, một nickname có tên gọi “Huyken..” giới thiệu các loại que thử chuẩn đoán ung thư gan, tuyến tiền liệt và cổ tử cung. Sản phẩm này có tên gọi là “Medi USA” được quảng cáo là hàng của Mỹ, với độ chuẩn đoán tin cậy lên tới 99,5%.
Người này khẳng định: “Khi lấy mẫu máu thử nghiệm, bạn chỉ cần đợi từ 5-10 phút để băng thử nhận diện tình trạng mẫu, sau đó dựa vào bảng thử để đưa ra kết luận tình trạng bệnh…”.
Tương tự tại một diễn đàn mạng khá nổi tiếng, một thành viên liên tục cập nhập các thông tin về sản phẩm que thử ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới có tên là “Sero – check”. Ngay bên dưới, nhiều câu hỏi liên tục được đưa ra: “Sản phẩm này có an toàn không?”,”Mức độ chính xác ra sao?”.
Đáp lại, thành viên này khẳng định chắc chắn sản phẩm có mức an toàn tối đa, được nhiều nước trên thế giới kiểm nghiệm thành công. Người này cũng quảng cáo, đây là sản phẩm độc quyền được “nhập khẩu” theo đường “xách tay” và có giá bán hữu nghị chỉ 10.000 đồng/que! Đặc biệt mua càng nhiều, giá càng rẻ.
Trưa 3/12, theo một lời quảng cáo trên mạng, chúng tôi liên hệ với T., một đầu mối bán buôn que thử ung thư tại Hà Nội. Cô gái này chào mời qua điện thoại: “Nhà em là địa chỉ duy nhất ở phía Bắc cung cấp độc quyền que thử ung thư Quick cat, nếu anh chị có nhu cầu lấy buôn sẽ có giá khuyến mại hấp dẫn…”.
Khoảng 1 giờ sau, chúng tôi tìm đến địa chỉ mà T. giới thiệu. Đây thực chất là một hiệu thuốc nằm trong con ngõ nhỏ thuộc đường Giáp Bát (quận Hoàng Mai – Hà Nội). Để tiện giao dịch, T. giới thiệu một người đàn ông khác ra chào hàng. Người này lấy trong tủ thuốc ra hai bộ que thử, trong đó một bộ đã dược bóc sẵn, một bộ còn nguyên tem, mác.
Bộ que thử này nhỏ bằng lòng bàn tay, trên bao bì có in dòng chữ: “Tyrosine Urine detecting Kits”. Bên trong gồm một lọ thủy tinh đựng dung dịch và một thiết bị chứa mẫu thử. Theo đó, chỉ cần lấy khoảng 5ml nước tiểu cho vào bình chứa rồi lắc nhẹ sau đó để lắng khoảng 5 phút, dung dịch thử sẽ kết tủa và hiện màu sắc chuẩn đoán theo từng loại bệnh trong bảng màu.
Theo lời quảng cáo chỉ cần dựa vào độ phản ứng, kết tủa của mẫu thử với dung dịch que thử, sẽ cho ra kết quả bạn có mắc ung thư hay không? Trong đó, ung thư ruột cho kết quả chính xác lên tới 94%, ung thư dạ dày là 92%, ung thư gan là 89%, ung thư vú là 88%, ung thư phổi 78%... Đặc biệt, sản phẩm này còn có khả năng chẩn đoán một số loại bệnh về dạ dày, gan mật, bệnh thận và các bệnh khác liên quan đến trao đổi chất. Hiện nay giá trên thị trường vào khoảng 1 triệu đồng/sản phẩm nếu mua nhiều có thể thương lượng giá cả.
Tại một cơ sở khác, que thử Quick cat chỉ có giá là 750.000/ bộ sản phẩm, nếu lấy giá buôn là 500.000 đồng, mua càng nhiều giá càng rẻ. Điều ngạc nhiên là, các sản phẩm que thử ung thư được bày bán khá nhiều tại các hiệu thuốc đặc biệt là xung quanh các bệnh viện lớn ở Hà Nội.
Tuy nhiên, khách sẽ phải đặt hàng trước, sau đó thực hiện giao dịch bằng điện thoại trước khi đến lấy hàng. Với những khách lạ đến hỏi thường sẽ bị nhân viên từ chối.
Điều đáng nói là, cùng một loại que thử ung thư nhưng tại nhiều địa chỉ phân phối lại có giá khác nhau. Đơn cử như que thử “Sero – check” nơi rao bán 250.000 nghìn đồng, nhưng có nơi lại chỉ có giá là 10.000 đồng/ que thử, chênh lệch đến 25 lần.
Một nhân viên hiệu thuốc tại Giáp Bát - Hoàng Mai đang hướng dẫn Pv cách sử dụng que thử ung thư
Hiện chi phí kiểm tra, xét nghiệm chẩn đoán bệnh ung thư tại các cơ sở y tế khá cao nên thông tin có que thử ung thư giá rẻ trên thị trường đã thu hút được sự quan tâm của nhiều người. Chị N.T.C (45 tuổi, Tây Hồ, Hà Nội) kể, tháng 10 vừa qua thấy người mệt mỏi, ăn hay nôn trớ lại có dấu hiệu sút cân nhanh, nghi ngờ mình bị ung thư, chị C. đặt mua hai bộ que thử test nhanh trên mạng với giá khoảng 1 triệu đồng.
Tuy nhiên, khi kiểm tra thì mỗi sản phẩm lại cho ra kết quả khác nhau: "Một cái của Mỹ thì cho ra kết quả dương tính với ung thư dạ dày. Trong khi đó, một que thử khác được sản xuất tại Ấn độ thì lại cho ra kết quả âm tính. Cuối cùng tôi phải đến bệnh viện để nội soi, chụp cắt lớp. Rất may chỉ là dấu hiệu của viêm dạ dày...", chị C. bức xúc cho biết.
Theo nhiều chuyên gia y tế, hầu hết các sản phẩm que thử ung thư đang được bày bán trên thị trường đều có nguồn gốc từ nước ngoài, chưa có tài liệu nào công bố về độ chính xác, chưa được cơ quan chức năng nào khẳng định về chất lượng.
Trao đổi với PV, BS. TS Nguyễn Quang Thái (Phó trưởng phòng nghiên cứu Khoa học, Viện nghiên cứu Ung thư quốc gia) cho rằng, để chẩn đoán một người có bị ung thư hay không phải làm rất nhiều xét nghiệm và kỹ thuật. Các phương pháp này thông thường phải được tiến hành tại bệnh viện hoặc các trung tâm y tế có các thiết bị hiện đại mới có thể tìm được. Chẳng hạn, ung thư dạ dày phải tìm bằng soi dạ dày, ung thư gan phải có siêu âm gan và chụp cắt lớp hoặc phải tiến hành xét nghiệm máu.
Vì thế, bác sỹ Nguyễn Quang Thái khẳng định, với những phương pháp được quảng cáo là “test nhanh” ung thư trong vòng vài phút bằng que thử là điều không tưởng nếu không nói là hoang đường. Bởi hiện nay, chưa có một công trình nghiên cứu hay một căn cứ khoa học chứng minh điều này: “Tôi khuyên người bệnh khi có các dấu hiệu bệnh tật nên đến các bệnh viện và trung tâm uy tín để thực hiện các biện pháp xét nghiệm cần thiết, không nên tin và làm theo những lời quảng cáo về những sản phẩm trôi nổi, chưa được kiểm định và cấp phép lưu hành trên thị trường, tránh tình trạng “tiền mất, tật mang”.
