Năm 2021 và 2022, huyện Cái Nước (Cà Mau) được giao kinh phí trên 34 tỷ đồng thực hiện các chương trình mục tiêu Quốc gia (MTQG). Trong đó, chương trình MTQG giảm nghèo bền vững từ nguồn vốn sự nghiệp T.Ư hỗ trợ hơn 1,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua triển khai, một số mô hình ở các xã chưa phát huy hiệu quả.
 |
Một số mô hình nằm trong chương trình MTQG giảm nghèo bền vững tại huyện Cái Nước hiệu quả không cao (Ảnh minh họa). |
UBND xã Phú Hưng (huyện Cái Nước) ghi nhận, mô hình nuôi gà thương phẩm hiệu quả không cao. Mô hình này có tổng kinh phí thực hiện 60 triệu đồng từ ngân sách trung ương hỗ trợ, với 8 hộ dân tham gia, thuộc Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, thực hiện năm 2022 - 2023.
Qua xác minh, các hộ dân cho biết đều nhận gà giống, thức ăn, thuốc sát trùng đầy đủ. Tuy nhiên, tới nay mới có 4 hộ nộp lại 4 triệu đồng tiền quay vòng vốn, 4 hộ còn lại không nộp lại khoản tiền này với lý do nuôi gà không có lợi nhuận.
Tương tự, mô hình nuôi gà thương phẩm tại xã Tân Hưng có tổng kinh phí thực hiện hơn 155 triệu đồng, trong đó ngân sách Nhà nước 85 triệu đồng và vốn đóng góp của hộ dân 70,5 triệu đồng. Qua xác minh, cả 6/6 hộ đang trong giai đoạn thu hoạch gà, nhưng hiệu quả không cao do trong quá trình nuôi có một số gà bị chết và các hộ dân chủ yếu bán lẻ.
Cũng tại xã Tân Hưng, mô hình nuôi tôm sú quảng canh cải tiến có 10/10 hộ dân nuôi tôm đều không được thu hoạch. Mô hình trồng rau màu do trời nắng nóng nên rau chết nhiều, các hộ dân chỉ thu hoạch được khoảng 50%.
Còn tại xã Tân Hưng Đông, triển khai mô hình nuôi cá sặc rằn với tổng kinh phí 70 triệu đồng, quy mô 3 hộ. Cả 3 hộ đều nhận cá giống, thức ăn, men vi sinh, thuốc diệt khuẩn, nhưng không nhớ chính xác số lượng bao nhiêu. Mô hình này cũng không mấy khởi sắc nên các hộ dân không nộp tiền quay vòng (20% vốn đầu tư).
Tại xã Hồ Thị Kỷ (huyện Thới Bình) có 2 dự án thuộc vốn chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trong đó, mô hình nuôi cua biển thương phẩm triển khai chưa phù hợp với thời vụ (mùa mưa) dẫn đến phải hỗ trợ đợt 2, tốn nhiều thời gian và kém hiệu quả.
Ngành chức năng kết luận, việc xây dựng mô hình, dự án tại xã Hồ Thị Kỷ còn mang nặng tính hình thức, chưa dựa vào các khuyến cáo của ngành chức năng và chưa phù hợp điều kiện thực tế của người dân.
Cụ thể, dự án nuôi cua có dự toán 1.000 đồng/con cua giống và mỗi hộ là 5.000 con, tương ứng tổng số tiền 8 hộ là 40 triệu đồng. Tuy nhiên qua thực tế đã mua và thanh toán là 250 đồng/con, tương ứng cả 8 hộ chỉ hết 10 triệu đồng.
Sau khi kết thúc dự án, số tiền dư 20 triệu về nguyên tắc phải hủy dự toán, nộp lại ngân sách hoặc xin chủ trương cấp thẩm quyền. Tuy nhiên, ông Nguyễn Việt Bắc – Phó Chủ tịch xã Hồ Thị Kỷ tự ý chi hỗ trợ 1 triệu/hộ không xin chủ trương.
Do thời vụ vào mùa nước ngọt và người dân trong dự án nói riêng, người dân của xã nói chung bơm nước cải tạo đất để canh tác lúa, nên thả cua không đạt.
Lý giải việc triển khai như trên, ông Bắc cho biết: “Do sợ bà con trễ mùa màng và chưa nắm được quy trình thực hiện, nên chưa lựa chọn nhà thầu khi thực hiện dự án này”.
Sau thanh tra, Thanh tra tỉnh Cà Mau kiến nghị chủ tịch UBND huyện Cái Nước chỉ đạo rút kinh nghiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những thiếu sót, vi phạm trong thực hiện chương trình MTQG. Đồng thời, chỉ đạo cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra việc thực hiện các dự án, chương trình và đưa ra các biện pháp đạt hiệu quả cao.
Thanh tra huyện cũng kiến nghị chủ tịch UBND huyện Thới Bình tổ chức kiểm điểm trách nhiệm ông Nguyễn Việt Bắc – Phó Chủ tịch xã Hồ Thị Kỷ (Trưởng ban 2 dự án nuôi cua và nuôi heo), do xây dựng mô hình, dự án chưa phù hợp điều kiện thực tế.
