Pazuzu – ác quỷ cổ đại 'hóa thân' trong phim kinh dị và búp bê hiện đại

Hơn 3.000 năm trước, người Lưỡng Hà đã tạc ra một bức tượng quỷ dữ nhỏ bé mang tên Pazuzu – kẻ được tin rằng có thể gieo dịch bệnh, hạn hán và cả cái chết. Vậy nhưng nghịch lý thay, nó cũng được coi là “lá bùa hộ mệnh” bảo vệ phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ.

Tượng đồng của vị thần quỷ có đôi cánh và giơ cao tay phải

Bức tượng nhỏ bằng đồng này là hình ảnh nổi tiếng nhất về vị thần Pazuzu của vùng Lưỡng Hà, nguồn cảm hứng cho những con quỷ hiện đại xuất hiện trong các tác phẩm "The Exorcist" và "The Simpsons".

Bức tượng đồng của vị thần Assyria Pazuzu có thể là nguồn cảm hứng cho bộ phim "The Exorcist" và búp bê Labubu. (Ảnh: Zev Radovan)

Được trưng bày tại Bảo tàng Louvre của Pháp, bức tượng cao 15 cm có cánh này đứng trên bệ với cánh tay phải giơ lên. Nhưng trên lưng có một dòng chữ lạnh thấu xương, có lẽ đã góp phần vào sự khét tiếng của con quỷ: "Ta là Pazuzu, con trai của Hampa, vua của những linh hồn ma quỷ trên không trung, kẻ hung dữ nổi lên từ những ngọn núi đang gào thét; chính là ta đây".

Trong tín ngưỡng Lưỡng Hà cổ đại, Pazuzu là một con quỷ gió du hành khắp thế giới. Mặc dù hình ảnh miêu tả về nó có khác nhau, Pazuzu thường có khuôn mặt giống chó với đôi mắt to lồi; miệng há hốc với hàm răng sắc nhọn; móng vuốt và cánh của loài chim; sừng của loài dê; và thân hình đầy vảy, đầu rắn và đuôi bọ cạp.

Các văn bản cổ xưa cho rằng Pazuzu là người triệu hồi những cơn gió hủy diệt, gây ra hạn hán, nạn đói và dịch bệnh.

Nhiều bức tượng nhỏ Pazuzu được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau đã được tìm thấy tại các địa điểm khảo cổ trong nhiều năm qua, nhưng Pazuzu chỉ mới xuất hiện trong tinh thần văn hóa hiện đại vào nửa thế kỷ trước.

"Ác quỷ gió tây nam" của vùng Lưỡng Hà đã truyền cảm hứng cho một nhân vật trong cuốn sách " The Exorcist " (Thầy Trừ Tà) xuất bản năm 1971 của William Peter Blatty, trong đó linh hồn của nó nhập vào một bé gái. Năm 2017, một nhân vật tên là Pazuzu đã xuất hiện trong một tập phim " The Simpsons " (Gia đình Simpson), trong đó bức tượng đã nhập vào gia đình. Và gần đây hơn, một số người đã lên mạng suy đoán rằng món đồ chơi sưu tầm Labubu lông lá, với đôi mắt to và những chiếc răng nanh nhỏ xíu, được sáng tác dựa trên Pazuzu.

Mặc dù bản tính phá hoại, Pazuzu cũng được xem là người bảo vệ gia đình. Công việc của Pazuzu là xua đuổi quỷ dữ khỏi nhà dân, chăm sóc phụ nữ mang thai và các bà mẹ.