Chuyện của hai chủ quán
Quán cơm Phố 29 Lê Văn Hưu được biết tới 17 năm nay, có từ món ăn Việt Nam bình dân đến tương đối cao cấp. Buổi tối 23/5 trong khi quán bún chả ở phía đối diện, chếch một tí, được nghênh đón Tổng thống Obama thì cơm Phố ngoài thực khách bình thường còn có hai chục người đặc biệt - các phóng viên Mỹ tháp tùng Tổng thống.
Cơm Phố do hai cặp vợ chồng là hai anh em ruột làm chủ, có 3 tầng. Quán trang trí thanh nhã với bàn gỗ màu vàng, ghế xanh lá cây, sạch sẽ từ bậc đá và tay vịn cầu thang trở đi. Chị Thúy Hiền, vợ họa sĩ Nguyễn Linh và anh trai là Thanh Hải, kể lại ngày bán hàng đặc biệt của mình:
“Trưa Chủ nhật vừa rồi, một phụ nữ xưng là người của khách sạn Marriott điện thoại đặt suất cho 20 người ăn vào tối thứ hai. Hôm trước, thứ Bảy có việc đến Marriott thấy dàn xe khủng và nhân viên an ninh dày đặc thì tôi đã biết Tổng thống Obama sẽ ở đây, thành ra bây giờ nghe nhân viên khách sạn nói vậy, tôi đoán những người đặt ăn ở đoàn ông Obama. Cô nhân viên khách sạn đưa tôi số điện thoại của một phụ nữ Mỹ tên là Lynch người sẽ lo toàn bộ việc này.
Qua điện thoại, cô Lynch nói chúng tôi cứ chuẩn bị những món ăn bình thường, đặc trưng Việt Nam mà nhà hàng vẫn làm. Thế là chúng tôi bàn nhau sét ắp (set up) sao cho bữa ăn được hoàn hảo. Nhà mình vốn cơm thuần Việt Nam, ngoài các phòng ăn còn có một phòng bày toàn đồ gốm. Hoa hàng ngày cắm ở các bàn ăn là hoa hồng tươi, nhưng giờ đang là mùa sen, hoa sen cũng rất Việt Nam, là quốc hoa nên chúng tôi chọn cắm sen trong lọ gốm.
 |
Các nhà báo Mỹ rất vui vẻ khi ăn ở Quán cơm Phố. Ảnh: Thanh Hà.
Khoảng 18h ngày 23/5 cô Lynch đến quán. Cô đồng ý với thực đơn mà chúng tôi tư vấn, yêu cầu có thêm món chay vì trong đoàn có người ăn chay. Nên chúng tôi đưa vào món đậu mơ rang muối và cà tím nướng chay. Các món chính là: Nem, gà nướng xôi chiên, tôm sú, chả mực Quảng Ninh, rau muống xào, và cả bún chả.
Trước đó, lúc 16h30 tôi đã nói với bên giao thông công chính rằng chắc xe pháo không nên để ở đoạn phố này vì sẽ có đoàn Mỹ cao cấp đến ăn đấy. Nhưng họ không tin. Tôi phải gọi cho giám đốc công ty khai thác điểm đỗ. Lát sau thì không chỉ phải nhường chỗ cho một dãy xe dài, hoành tráng, mà toàn bộ đoạn phố Lê Văn Hưu từ khúc cắt Ngô Thì Nhậm và Thi Sách đều cấm đường.
Xuất hiện bốn xe 16 chỗ đổ bộ, nào người nào máy móc thiết bị. Họ lắp máy quay ở cột điện, có cả loa đèn chĩa vào nhà bún chả. Phía an ninh yêu cầu tất cả các nhà tầng 2 đối diện hàng bún chả đóng cửa sổ. Trong khoảng thời gian Tổng thống và đoàn tháp tùng lưu lại, khu vực này hoàn toàn mất sóng.
Đoàn nhà báo đặt tầng 2 của cơm Phố, ăn rất nhanh, vừa ăn vừa tác nghiệp, laptop đặt trên bàn. Có một “bạn” mật vụ không ăn, cứ đứng khoanh tay. 19h50 bước vào quán, chưa đầy nửa tiếng ăn xong, trước khi đi đoàn nhà báo vui vẻ chụp ảnh kỷ niệm cùng chủ quán và nhân viên, và cảm ơn vì một bữa ăn rất Việt Nam. Họ nhập đoàn Tổng thống kéo đi. Khách Nhật, Trung Quốc đang ăn ở cơm Phố thấy quang cảnh Tổng thống Obama và dân chúng bắt tay thú vị quá bèn lao ra chụp ảnh. Nhưng người bên này không được qua bên kia đường do đã bị an ninh đủ các sắc phục chặn lại”.
Chỉ ít giờ sau khi Tổng thống Obama và đầu bếp nổi tiếng Anthony Bourdain gọi bún chả và bia lạnh ở Lê Văn Hưu, mọi người đã biết khung cảnh đó sẽ được phát sóng trong chương trình du lịch và ẩm thực trên kênh CNN tháng 9 tới. Ra là vậy, thật không lãng phí phút giây nào.
11h trưa 24/5, khách đến quán bún chả Hương Liên nhiều người phải về sau khi chủ quán nhã nhặn thông báo họ sẽ phải chờ ít nhất nửa tiếng vì quá đông. Nhiều người lịch sự chúc mừng chủ quán về sự kiện tối qua. Hôm nay không thấy bà chủ mà là ông chủ tên Đạt và chị Trang con dâu đứng ngay cửa bốc bún và rau, cho biết thường ngày 10h mới bắt đầu có khách ăn nhưng hôm nay 8h đã đón khách và cũng có đông hơn mọi ngày thật.
Hỏi chị Trang: Sau đây quán có định thay bàn ghế, cải tạo hình ảnh một chút? “Có lẽ không. Vì quán chúng tôi cũng bình dân thôi”. Trước đó, bố chồng chị có vẻ tự hào về “quán bún chả mà lại không nặng mùi do được khử mùi tốt ở bếp, luôn sạch sẽ thoáng mát”.
 |
Ngày may mắn của phóng viên Trường Phong. Ảnh: Hồng Vĩnh.
Cuộc tác nghiệp hy hữu
Ai cũng biết, được chứng kiến cảnh voi đẻ khó thế nào, thế mà ở báo Tiền Phong, chị Thúy Hiền nổi tiếng là người mà “voi đẻ thế nào còn biết nữa là những chuyện khác”. Thúy Hiền thuộc ban Bạn đọc, thường được các nhà báo biết tới với tư cách trưởng ban thí sinh của các cuộc thi hoa hậu do báo Tiền Phong tổ chức.
Gần 17h chiều 23/5 chị Thúy Hiền gọi điện cho kíp chỉ huy báo giấy và báo điện tử thông báo đoàn Tổng thống Obama sẽ đến phố Lê Văn Hưu ăn tối đấy, ở quán bún chả và cơm Phố của chị.
 |
Vị khách nước ngoài (giữa) cùng chụp ảnh với mọi người tại phòng gốm của Quán cơm Phố. Ảnh: Thanh Hà.
Lập tức hai phóng viên báo giấy là Trường Phong và Hồng Vĩnh được cử lên đường, vả chăng phố Lê Văn Hưu cũng chỉ cách tòa soạn khoảng năm, sáu trăm mét. Cả hai phóng viên điện tử là Thanh Hà và Minh Hạnh cũng được huy động. Cuối cùng Vĩnh, Phong và hai phóng viên Sài Gòn giải phóng là 4 phóng viên hiếm hoi lọt vào khung cảnh này.
Buổi chiều, quán bún chả cho thuê bán nộm ở tầng 1 nên thoạt tiên bốn người gọi nộm. Một lát, mấy nhân viên an ninh bước vào yêu cầu các phóng viên rời đi nhưng họ, ngoài thẻ tác nghiệp (riêng cho sự kiện Obama) còn có cả “tư cách” thực khách đang đói. Hóa ra lúc này có thẻ tác nghiệp cũng chỉ được chầu rìa ở mấy nhà bên cạnh, trước một hàng rào dày đặc. Như mấy phóng viên Thanh Niên chẳng hạn, phải tá túc nhờ cơm Phố bên kia đường.
Hỏi phóng viên ảnh Hồng Vĩnh: “Ảnh Tổng thống ngồi ăn bún chả đăng lên, có người đoán các thực khách bên cạnh tuy mặc quần ngố, áo phông nhưng đều là an ninh cả?” Vĩnh: Theo chỗ tôi biết thì đấy lại là khách đến ăn thực sự . Tầng 1 mới nhiều nhân viên an ninh. Có mấy ông cũng mặc thoáng như Tây ba lô ngồi ăn. Nhưng khi Tổng thống Obama ăn xong đi ra cửa gặp dân chúng, chúng tôi nhao theo thì bị họ cản. Cản nhưng cũng nhẹ nhàng thôi, chúng tôi vẫn thoát được để ghi lại cảnh ông Obama bắt tay dân chúng”.
Hình ảnh Vĩnh và Giang- phóng viên Sài Gòn giải phóng mò vào quán sớm, an tọa chờ ăn được phóng viên kiêm thực khách còn lại- cũng của Sài Gòn giải phóng nhanh chóng nhanh chóng cập nhật facebook cá nhân của anh với chú thích nghịch ngợm. Làm các đồng nghiệp báo bạn bị chặn ở vòng ngoài tha hồ “đố kỵ”, gọi điện nhắn tin cho Vĩnh chiu chíu. Cuối bữa, khi Tổng thống từ tầng 2 đi xuống, Trường Phong còn tranh thủ phỏng vấn: “Ông cảm thấy món bún chả thế nào” và Vĩnh hỏi bằng tiếng Anh khi được ông Obama chủ động bắt tay: “Tôi muốn chụp một bức selfie với ngài được không” và có được bức ảnh tương đối như ý với Tổng thống Mỹ. Nói chung hai phóng viên đã có một buổi tác nghiệp quá hên, có ảnh và bài độc quyền Ăn bún chả cùng Tổng thống Obama, lại còn ăn không mất tiền! Suất nộm thì được bà hàng nộm hào phóng đãi, còn suất bún chả cũng được phái đoàn Obama “bao”.
 |
Các nhà báo Mỹ chụp ảnh lưu niệm cùng chủ quán và nhân viên quán cơm Phố. Ảnh: Thanh Hà.
Các nhà báo Mỹ vui vẻ chụp ảnh sau khi dùng bữa cơm. Ảnh: Thanh Hà.
Bình yên như cơn nắng
Barack Obama nổi tiếng là vị Tổng thống có những hình ảnh bình dị giữa đời thường. Đùa nghịch với chó, với trẻ nhỏ trong phòng bầu dục, nhảy lên bàn cùng thanh niên... Bước lên bước xuống ở bậc cầu thang máy bay cũng nhảy tưng tưng.
Trước khi ông đến Việt Nam, nhiều người đã đoán Tổng thống này liệu có lẩy Kiều như các chính khách Mỹ trước đó. Mỹ Linh- cô nữ sinh tặng hoa cho ông phút đầu tiên đáp xuống sân bay cũng nói, nếu được, sẽ mời ông ăn món bún chả Hà Nội. Sau khung cảnh độc đáo ở phố Lê Văn Hưu tối 23/5, lập tức nhiều người gợi ý kiểu “Giá ông về Sóc Trăng để tôi mời ông món bún mắm”. Đầy bình luận nồng nhiệt về sự kiện này trên các diễn đàn.
Nếu như bức ảnh Brad Pitt chở Angelina Jolie phóng xe máy trên đường phố Sài Gòn từng được bầu là bức ảnh du lịch đẹp nhất trong năm, thì bức ảnh Obama và đồng hương ngồi ăn bún chả trong nhà hàng bình dân, trên con phố nhỏ của Hà Nội, và có cuộc gặp tuy chớp nhoáng nhưng thân thiện với dân chúng, đương nhiên còn độc đáo hơn nhiều, về nhiều phương diện. Kết thúc ngày rưỡi ở Hà Nội, ông Obama phát biểu “Sự thân thiện của người Việt Nam đã chạm tới trái tim tôi”, có lẽ không hẳn ngoại giao. Thực sự, Tổng thống Mỹ và những người dân thủ đô vừa gây ấn tượng rằng họ đã có những khoảnh khắc “bình yên như cơn nắng” trong hai ngày qua.
