Thưa PGS.TS Phạm Chiến Thắng, nhìn lại năm 2025 sắp qua, ông muốn chia sẻ về điều gì nhất?
PGS.TS Phạm Chiến Thắng: Năm 2025 là một năm có rất nhiều sự kiện lớn của dân tộc. Như tất cả các người dân Việt Nam khác, tôi cũng thấy vui mừng cho sự phát triển lớn mạnh của đất nước trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong đó, có lẽ lĩnh vực giáo dục của chúng tôi đã trải qua một năm với nhiều sự chuyển mình mạnh mẽ như đẩy mạnh tự chủ đại học, tinh gọn bộ máy, chuyển đổi số giáo dục…mang tới diện mạo mới cho ngành giáo dục.
Trong bối cảnh đó, những giáo viên như chúng tôi cũng đã phải không ngừng học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để đảm đương được nhiệm vụ cũng như hòa nhịp cùng hơi thở của thời đại. Cá nhân tôi trong năm vừa qua đã tham gia rất nhiều khóa học về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mới trong hoạt động giảng dạy và nghiên cứu. Tuy bận rộn và vất vả, nhưng đây cũng giống như một lần nâng cấp cho bản thân để phụng sự tốt hơn cho đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, tôi nghĩ, nhiều đồng nghiệp cũng sẽ có những suy nghĩ giống như tôi.
Đối với giáo dục đại học, tôi nhận thấy, năm 2025 vừa qua đã chứng kiến sự thay đổi khá lớn so với các năm gần đây, khi tỷ lệ nhập học bậc đại học và sau đại học có sự tăng trưởng rất lớn, đặc biệt là đối với những ngành khoa học cơ bản. Điều này phản ánh sự chuyển dịch mạnh mẽ về nhận thức trong xã hội đối với việc học, khi nhà nhà, người người đều nghĩ tới việc đi học thì lúc đó đất nước chúng ta sẽ trở nên hùng cường và đạt được các mục tiêu vĩ đại hơn với nguồn nhân lực chất lượng cao. Bên cạnh đó, sự quan tâm tới các ngành khoa học cơ bản, thể hiện chúng ta đang đi đúng hướng trong lộ trình phát triển giáo dục và khoa học công nghệ tiên tiến.
Cuối cùng, năm nay, tôi cũng như nhiều nhà giáo công tác trong ngành giáo dục đã cảm nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước dành cho mình. Rất nhiều chính sách lớn, quan trọng dành cho chúng tôi đã và đang được triển khai. Những sự quan tâm này, khiến chúng tôi có nhiều động lực hơn để tiếp tục rèn luyện, cống hiến cho chặng đường xây dựng, phát triển nền giáo dục nước nhà.
Với các bạn sinh viên nói chung và sinh viên Trường Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên nói riêng, ông có điều gì muốn gửi gắm về năm 2025 đã qua?
PGS.TS Phạm Chiến Thắng: Đối với các bạn sinh viên thì năm 2025 có lẽ là một năm quan trọng, đã thay đổi cách thức các bạn học tập và nghiên cứu. Sự bùng nổ của AI, công nghệ giáo dục hiện đại đã khiến cho việc tiếp thu tri thức trở nên dễ dàng hơn rất nhiều so với trước đây. Giờ đây, với AI, các bạn đi học không còn "cô đơn" như trước vì lúc nào cũng có một trợ lý AI ngay bên cạnh, hỗ trợ bạn học tập hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, công nghệ nào cũng có mặt tiêu cực của nó. Những vấn đề liên quan tới việc lạm dụng AI trong học tập hay sử dụng AI mà không kiểm chứng…đã dấy lên hồi chuông cảnh báo trong nhiều cơ sở giáo dục trên toàn thế giới. Đối với các bạn sinh viên nói chung và sinh viên của trường Đại học Khoa học – Đại học Thái Nguyên, tôi mong muốn các bạn phải trở thành những người làm chủ công nghệ chứ không phải để công nghệ làm chủ mình.
Để làm được điều đó, bên cạnh việc rèn luyện kỹ năng trong sử dụng công nghệ trong học tập thì các bạn cần học tập kiến thức để hiểu công nghệ đó được vận hành như thế nào. Từ đó, các bạn sẽ biết mình cần gì ở chúng và có được sự lựa chọn đúng đắn để phục vụ hoạt động học tập, nghiên cứu. Tôi tin rằng, thế hệ trẻ của các bạn đang ở vào giai đoạn bản lề trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ IV, nếu học tập và rèn luyện nghiêm túc thì với sức trẻ và trí tuệ các bạn sẽ trở thành trụ cột của đất nước trong tương lai.
Từ góc nhìn của ông, giáo dục đại học Việt Nam trong năm 2026 sẽ có nhiều điểm gì đáng chú ý?
PGS.TS Phạm Chiến Thắng: Năm 2026, giáo dục đại học Việt Nam chắc chắn sẽ có những bước nhảy quan trọng. Đảng và Nhà nước đã và đang thực hiện các chính sách để đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, do đó, cơ hội mở ra cho các cơ sở đào tạo sẽ lớn hơn bao giờ hết, họ không chỉ có quyền tự chủ cao hơn mà còn có thể tự hoạch định con đường phát triển với nhiều sự hỗ trợ đặc biệt. Sự quan tâm này còn được dành cho bản thân những người công tác trong lĩnh vực giáo dục. Đời sống giáo viên được nâng cao, họ được giải thoát bởi các công việc nhàm chán với sự hỗ trợ của công nghệ, từ đó, trình độ chuyên môn, chất lượng đào tạo sẽ được nâng cao hơn.
Một bức tranh tươi sáng của giáo dục đại học 2026 là thứ có thể hình dung ra được ngay từ bây giờ. Đương nhiên, đi kèm với đó là yêu cầu đối với chất lượng đào tạo của các trường đại học và giảng viên đại học sẽ đòi hỏi ở mức cao hơn. Do đó, những cơ sở đào tạo và giảng viên không theo kịp sự thay đổi để nâng cao trình độ, đáp ứng nhu cầu của ngành sẽ bị đào thải, quá trình “thay máu” này sẽ tạo ra một hệ thống giáo dục đại học chất lượng cao cùng đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn tốt, góp phần đưa giáo dục đại học Việt Nam vươn tầm quốc tế, đạt được những mục tiêu quan trọng mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.
Ông có thể chia sẻ về những kế hoạch đặc biệt của ông trong năm 2026?
PGS.TS Phạm Chiến Thắng: Đối với tôi, năm 2026 sẽ lại tiếp tục là một năm bận rộn. Tôi cần phải tiếp tục học tập, nâng cao trình độ để không bị tụt lại phía sau. Với vai trò là người quản lý, tôi sẽ cùng tập thể cán bộ trong đơn vị xây dựng các kế hoạch phát triển Khoa, mở ngành đào tạo mới đáp ứng nhu cầu xã hội, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng giảng viên.
Bên cạnh đó, tôi sẽ tiếp tục phát huy những thế mạnh của mình trong đào tạo và nghiên cứu khoa học để hỗ trợ, hướng dẫn các bạn sinh viên, học viên, bồi dưỡng thế hệ kế cận. Góp một phần công sức nhỏ bé vào quá trình xây dựng thương hiệu giáo dục của Việt Nam trên thế giới.
Với các bạn sinh viên, ông có điều gì muốn chia sẻ trước thềm năm mới 2026?
PGS.TS Phạm Chiến Thắng: Theo âm lịch thì năm 2026 là năm Bính Ngọ, tức năm con ngựa. Con ngựa thường biểu tượng cho sự mạnh mẽ, tốc độ nên tôi hy vọng rằng sang năm 2026, các bạn sinh viên sẽ bùng nổ hơn, bứt phá nhanh hơn để đưa con tàu giáo dục Việt Nam vươn cao, vươn xa hơn nữa. Trong bối cảnh chuyển mình mạnh mẽ của giáo dục nước nhà, các bạn sẽ có nhiều điều kiện và cơ hội để phát triển mạnh mẽ, tôi xin chúc các bạn sẽ nắm bắt được cơ hội, rèn luyện bản thân thật tốt để thành công hơn trong năm mới!
Trân trọng cảm ơn ông!
Nội dung: Quỳnh Hoa | Thiết kế: Thu Trang