Bước ngoặt từ việc từ chối học bổng 4 tỷ đồng
Đào Mạnh Trí vốn là một học sinh có niềm đam mê đặc biệt với môn Toán. Lớp 7, khi đang là học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, Trí đã giành Huy chương Vàng Olympic Toán châu Á - Thái Bình Dương (APMOPS). Lớp 9, nam sinh xuất sắc nhận học bổng toàn phần Phổ thông A*STAR từ chính phủ Singapore tổng trị giá 3 tỷ đồng và đi du học xa nhà khi mới 14 tuổi.
 |
Đào Mạnh Trí trình bày bài tham luận về Tính dễ bị tổn thương của hệ thống kinh tế-xã hội tại đảo Phú Quốc trước biến đổi khí hậu (đạt giải thưởng “Best Oralist Award” tại Hội nghị Quốc tế ASEAN về Năng lượng và Môi trường) |
Trí vượt qua bài test đầu vào của nhóm học sinh đặc biệt và được xếp vào lớp tài năng chất lượng cao. Ở lớp học này, anh có cơ hội được học tập, tiếp xúc với những giảng viên, giáo sư các trường đại học ở Singapore, được truyền cảm hứng nghiên cứu khoa học, thực hiện các dự án.
Năm lớp 12, Trí xuất sắc đoạt cúp Vàng Hội thi Khoa học Kỹ thuật Singapore (SSEF) và một Giáo sư Đại học Quốc gia Singapore đã ngỏ lời mời tham gia phòng lab nghiên cứu. Bên cạnh đó, Trí tham gia và đạt nhiều giải thưởng, huy chương, bằng khen trong các cuộc thi Olympic Toán, Hóa, Vật lý Singapore, Olympic Toán Úc, Olympic Toán Mỹ.
Với bảng thành tích ấn tượng đó, kết thúc bậc học phổ thông, Đào Mạnh Trí nhận được học bổng toàn phần trị giá 4 tỷ đồng của chương trình Học bổng Đại học ASEAN (AUS) thuộc Đại học Quốc gia Singapore, nhưng anh đã từ chối.
 |
Đào Mạnh Trí (thứ 2, từ phải sang) làm diễn giả cùng các thanh niên quốc tế tại COP 28 |
Từ chối học bổng ở Singapore, Trí sang Mỹ du học tại trường Đại học College of Wooster, chuyên ngành Toán học với học bổng 70%. Để trang trải thêm chi phí anh làm thêm 2 việc: trợ giảng, môn Hoá học ở trường, và tham gia vào câu lạc bộ gia sư STEM Zone. “Học ở Wooster, được học theo đam mê nên tôi khá nhàn. Toán học là sở trường của tôi, Triết học là môn học tôi cũng rất yêu thích. Vì vậy, điểm số của tôi luôn ở top đầu của lớp”, Trí chia sẻ.
Sinh viên… già của lớp
Năm 2 đại học, nam sinh đăng ký học thêm chuyên ngành về môi trường và nhanh chóng bị cuốn theo. Anh mong muốn học ở môi trường đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực này để đưa kiến thức ứng dụng vào thực tiễn giải quyết vấn đề toàn cầu về năng lượng, biến đổi khí hậu.
Với sự hỗ trợ của giáo sư trong trường, anh được giới thiệu đến trường Đại học Drexel (Philadelphia, bang Pennsylvania, Mỹ). “Trước khi quyết định chuyển sang Đại học Drexel, tôi cân nhắc rất nhiều. Bởi lúc đó, tôi 21 tuổi rồi, chuyển trường nghĩa là tôi phải làm lại từ đầu, phải học với những sinh viên ít hơn mình 2 - 3 tuổi”, Trí chia sẻ.
Sau nhiều cân nhắc, cuối cùng, anh cũng quyết định chuyển đến trường Đại học Drexel để chinh phục môi trường mới. Trí trở thành sinh viên lớn tuổi nhất lớp. “Tôi được các bạn sinh viên trong lớp để ý, quan tâm vì mình… già nhất lớp. Ý thức được điều đó nên tôi luôn nỗ lực học tập, với mong muốn đạt được kết quả tốt nhất để chứng minh năng lực của mình. Tuy nhiên, thật tệ, kết quả học tập của tôi chỉ dưới trung bình, vì tôi phải học những môn học mà mình không yêu thích và mất dần động lực học. Tôi quen với việc mình luôn là tấm gương học tập nổi trội, nên kết quả này khiến tôi thất vọng, hoài nghi về bản thân”, Trí kể.
 |
Đào Mạnh Trí cùng vợ chồng nhà kinh tế nhận giải Nobel, cựu Phó Chủ tịch Ngân hàng Thế giới Joseph Stiglitz tại Diễn đàn châu Âu Alpbach (EFA) |
Sau gần 2 năm loay hoay tìm lại chính mình, Trí được giảng viên cố vấn học tập của trường tư vấn về chính sách của trường là học 6 tháng, đi làm 6 tháng để trải nghiệm và tìm thấy giá trị của ngành học. Nghe lời khuyên, Trí dành 6 tháng trở về Việt Nam tham gia làm việc tại Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển bền vững, nghiên cứu, đánh giá ô nhiễm hệ sinh thái bởi hoạt động của con người. Những chuyến đi trải nghiệm thực tế tại quê nhà mang đến cho anh nhiều cảm xúc, động lực theo đuổi ngành học để giải quyết các vấn đề bức thiết về môi trường.
Quay lại nước Mỹ, anh đặt mục tiêu phải học tốt hơn, điểm số phải thật cao để có hồ sơ đẹp đủ tiêu chuẩn học tiếp tiến sĩ, nhằm nghiên cứu sâu về lĩnh vực môi trường. Hai năm cuối, anh đã tăng tốc về đích với điểm tổng kết toàn khoá đạt 3,73/4,0 điểm, tốt nghiệp xuất sắc chuyên ngành Kỹ thuật môi trường trong sự ngỡ ngàng của bạn bè, vì sự nỗ lực phi thường của nam sinh đến từ đất nước Việt Nam xa xôi.
Hướng về quê hương
Dấu ấn đáng nhớ trong hành trình học tập của Trí là năm 2021, anh xuất sắc nhận học bổng toàn phần tiến sĩ tại nước ngoài từ Tập đoàn Vingroup, tổng trị giá 10 tỷ đồng; đồng thời được 5 đại học danh tiếng tại Mỹ mời tham gia chương trình đào tạo tiến sĩ.
“Tôi lúc đó mới cử nhân, công trình, dự án nghiên cứu khoa học chưa có nhiều, chắc chắn hồ sơ của tôi không ấn tượng bằng nhiều hồ sơ khác. Vậy làm thế nào để chinh phục được học bổng đây? Tôi nghĩ mình phải thành thật, nói ra thế mạnh, cũng như điểm yếu của mình. Có lẽ điều tôi chinh phục được hội đồng xét duyệt là câu chuyện về động cơ, mục tiêu, khát vọng đóng góp sức trẻ cho lĩnh vực môi trường, năng lượng toàn cầu nói chung, đất nước nói riêng được thể hiện trong bài luận”, Trí chia sẻ.
Suốt 3 năm nay, chàng trai trẻ đau đáu theo đuổi thực hiện đề tài nghiên cứu “Mô hình quy hoạch năng lượng phát thải thấp để đáp ứng nhu cầu sử dụng điện đang gia tăng của Việt Nam”. Theo Trí, đây là một đề tài vĩ mô, nghiên cứu các vấn đề trọng điểm trong quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam, bao gồm quy hoạch năng lượng, chuyển dịch công bằng và an ninh năng lượng.
Đang năm thứ 3 nghiên cứu sinh tiến sĩ, nhưng Đào Mạnh Trí đã nhận được nhiều lời mời làm việc cùng chế độ đãi ngộ hấp dẫn ở nước ngoài nhưng anh chọn mục tiêu trở về Việt Nam cống hiến. Anh hiện đảm nhận các vai trò: Trưởng phòng Phát triển dự án tại Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển bền vững (Bộ TN&MT); đồng sáng lập của nhóm công tác Thanh niên về Chính sách Khí hậu (YPWG), và là một chuyên gia năng lượng độc lập tham gia các hội nghị, hội thảo quốc tế truyền cảm hứng cho người trẻ về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.
“Qua những hoạt động năng nổ của mình, tôi muốn góp phần xoá bỏ thành kiến về người trẻ, thúc đẩy bạn trẻ tham gia vào các tiến trình quan trọng như hoạch định chính sách”, Trí bày tỏ.
