Bảy cây số từ cửa Thiên Ðường
Phải công nhận trong khoảng 1km đầu tiên tính từ cửa, Thiên Ðường đã bày ra vô vàn cảnh trí gọi là “kỳ thạch dị nhũ”. Sau khung cảnh bừng sáng của tua đại trà, nhóm chục người chúng tôi dấn bước vào vùng bóng tối. Những ngọn đèn đeo trán bật lên soi sáng một khoảng đủ để bước đi, và khi nhiều ngọn chụm lại cũng đủ để quan sát những khung cảnh kỳ bí vốn chìm trong bóng đen cả trăm triệu năm cho đến khi chúng tôi mang tới ánh sáng.
Ở khu vực được/bị chiếu sáng suốt ngày, các nhũ đá có màu vàng hơi bẩn, thì trong này hầu hết là màu trắng sữa phản chiếu ánh đèn thêm lóng lánh kim sa. Có nhũ đá lớn hình đụn rơm đang đà cao lớn chảy tràn xuống nền hang chỉ chừa cho khách một lối vừa đủ để đi. Lại có khi phải bò trườn qua khe hẹp duy nhất ở chỗ hình như một vách hang đã sập xuống. Có khi phải ngồi xuồng để qua một đoạn ngập nước. Còn lại đường đi nói chung bằng phẳng, êm chân. Có những chỗ hang mở ra thênh thang. Cả nhóm tắt đèn cứ thế rẽ bóng đen đặc dấn tới.
Có khi háo hức như trẻ thơ khi được chứng kiến quá trình hình thành của một cây thạch nhũ từ những giọt nước - 1000 năm mới cao được 1cm cơ mà. Hoặc hớn hở ngó những cụm tinh thể trong trắng tinh khôi mọc ra từ vách đá xám. Có những nơi đá vát mỏng thành từng dải xếp song song trên vách, khéo gõ thành ngay bản nhạc.
Ðiểm cuối hành trình là một thung lũng, bên trên có giếng trời. Ðể đảm bảo an toàn, khách chỉ được ngồi trên bờ ngắm nghía chứ không được xuống đứng hẳn dưới miệng giếng trời. Bù lại cạnh đó có vài bể nước tròn do đá lõm xuống mà thành, khách có thể ngâm mình trong những ngày mùa hè. Sau bữa cơm hộp xem ra không thấm vào đâu, cả đoàn ngả lưng trên nền đá một lúc trước khi quay trở lại. Nếu tương lai có tua 2 ngày thì nơi này chính là chỗ ngủ đêm, và du khách quay về bằng đường khác.
Theo hướng dẫn viên (HDV), đây là hang duy nhất trong khu vực Phong Nha- Kẻ Bảng có hệ thống thạch nhũ vẫn đang phát triển mạnh. Thế hệ thạch nhũ này mới hình thành cỡ 40 triệu năm trở về đây. Trong khi toàn bộ hệ thống hang động Phong Nha- Kẻ Bàng có tuổi đời vào khoảng 350-400 triệu năm.
Thiên Ðường cũng mới được tìm ra vào 2005, do trong một lần đi rừng, ông Hồ Khanh (người tìm ra Sơn Ðoòng) thấy luồng khí lạnh tỏa ra từ lưng chừng núi. Tuy nhiên cũng phải đến 2009, Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh mới thám hiểm xong, và kết luận Thiên Ðường là động khô dài (31,4km) và đẹp nhất châu Á.
Trong tất cả các hang đã được biết tới trong vùng, cũng chỉ Thiên Ðường và Sơn Ðoòng là có giếng trời. Ðể thưởng thức trọn vẹn vẻ đẹp của lối thông thiên, du khách được khuyến nghị thăm hang vào mùa hè, dễ có nắng rọi xuống thành tia. Ðẹp nhất tầm từ tháng 4 đến tháng 8.
Quái vật chiếm hang Tiên
Thiên Ðường đẹp như tên gọi. Còn hang Tiên có vẻ giống nơi ở của… quái vật theo nghĩa đen. Có điều là nó khá nhỏ, chỉ tầm đầu đũa và có vô số chân gọi là centipede (nghĩa là “trăm chân”), thân giống rết nhưng ngắn hơn, chân dài ngều ngoào kiểu nhện. HDV cho hay con này chỉ có trong hang Tiên và hiếm khi lộ diện. Hang cũng chứa chấp khá nhiều loài quen sống trong bóng tối như dơi, chim, cá, tôm, nhện, dế…
Ðể đến được hang Tiên, chúng tôi trèo qua 6km đường rừng khúc khuỷu, đã mệt muốn đứt hơi. Rồi miệng hang hiện ra thật choáng ngợp, giống như núi trót… ngáp rồi không ngậm lại được. Những kỳ quan của hang bày ngay ở tiền sảnh. Cùng với khu “ruộng bậc thang” là vân xoáy trên trần hang. Nó giống một con mắt, hoặc một thiên hà xoáy nước. Dù sao nó cũng mang một vẻ đẹp thôi miên khiến bạn không ngừng phải ngước nhìn. Tất nhiên không được lung linh như trong ảnh, nếu chỉ nhìn bằng đèn do hãng du lịch trang bị.
Hang Tiên không có nhiều chi tiết trang trí mĩ miều để miêu tả. Thỉnh thoảng HDV chỉ cho bạn nhũ đá chỗ này chỗ kia giống hình người đứng hoặc ngồi. Ấn tượng hang Tiên đem lại cảm giác rợn ngợp. Tôi thấy như mình đang bước đi trên bề mặt một hành tinh khác, sau một trận tử chiến liên hành tinh, để lại một bãi hoang tàn. Thủ phạm thật gây nên tình trạng này là dòng sông vẫn chảy thông hang vào mùa mưa.
Thử tưởng tượng thuở xa xưa, lúc địa hình chưa cao bây giờ, chúng gầm gào xói vào từng ngóc ngách, bẻ gẫy mọi thứ rồi đổ ộc qua lỗ miệng toang hoác mà chúng tôi bước vào. Chắc hẳn chính những khối nước khổng lồ đã không ngừng đục đẽo khiến trần hang cao đến tận 150m như bây giờ, và tạo nên hình tượng thiên hà.
Trên đường về, chúng tôi nghỉ chân ăn trưa tầm 2 rưỡi chiều tại một bãi cát ven sông khá thơ mộng. Mặc dù tay nghề các đầu bếp không quá xịn, nhưng đồ ăn tươi vì được chuyển đến đây hàng ngày. Nơi đây cũng là điểm qua đêm của các tua hang Tiên 2-3 ngày, Tú Làn 4 ngày.
Hang Tiên dài chỉ 2,5km, cửa sau mở ra một khu rừng nguyên sinh, nên… việc đi vệ sinh không thành vấn đề. Tua Thiên Ðường có chỗ đi vệ sinh trong hang, chống thấm bằng trấu và ngay sau tua được nhân viên đem ra ngoài. Nói chung, khách bị cấm chỉ được đi nặng hay nôn ọe trong hang.
Ngày càng nhiều khách Việt ưa chuộng thám hiểm hang động. Lượng khách Việt tham gia các tua hang động (không tính Sơn Ðoòng) của Oxalis hai năm liền (2017-2018) về nhì, chỉ sau khách Mỹ, vượt Ðức, Anh, Úc... Còn từ tháng 1 đến 11/2019, khách Việt vươn lên đứng đầu. Tuy nhiên, một tua đẹp và dễ đi như Thiên Ðường 7km xem ra vẫn bị bỏ quên. HDV thống kê nhanh: chỉ độ 5-7% người Việt tham gia tua này.
Trong số những tua 1 ngày 2 đêm, tôi được giới thiệu Tú Làn, vừa đẹp vừa thong dong vì có nhiều điểm dừng chân ngắm cảnh, đặc biệt dành cho những người thích bơi lội. Một tua đang hút khách Việt là hang Én (lớn thứ ba thế giới). Tua này phải đi bộ tổng cộng 20 cây. Hang Va cũng đầy mời gọi với khung cảnh riêng có: những nhũ đá hình nón nhô lên trên mặt nước.
Tua thăm hang nhàn nhã nhất hẳn là Phong Nha. Khách chỉ việc nằm xải lai trên thuyền, đi bộ không đáng kể. Cũng có loại tua thám hiểm đi sâu hơn vào hang nước này cho những người biết chèo kayak. Một tua rất thú vị hợp với thanh niên là sông Chày- hang Tối. Tự nhiên phía cuối hang phình to ra thành nhà tắm công cộng với bùn nước lõng bõng tha hồ nghịch vầy. Bạn tiếp cận cửa hang bằng cách đu dây (zipline) và chèo xuồng lúc quay về.
