Hôm qua, một phần của chính quyền Trump bắt đầu nghỉ việc vì quốc hội không duyệt chi tiền. Dưới thời Barack Obama, chuyện ấy từng xảy ra hồi 2013 khi 860.000 viên chức phải nghỉ việc. Cũng hôm qua, ông Trump tổ chức kỷ niệm một năm vào Nhà Trắng với vé mời đắt khét, 100.000 USD/cặp. Chợt nhớ, đúng ngày cả nước Mỹ sửng sốt trước cú sốc chiến thắng của tỷ phú bất động sản, Paul Krugman của New York Times tuyên bố kinh tế Mỹ “sẽ không bao giờ hồi phục”.
Nội dung quyết định hình thức nên kinh tế quyết định chính trị là lẽ đương nhiên. Chính trị của bất cứ quốc gia nào và bất cứ thời đại nào đều không ngoài mục đích hướng vào phát triển kinh tế. Từ đấy, có thể thấy, cái cần đánh giá hơn cả là sức khoẻ kinh tế Mỹ.
Trước hết, thử nhìn vào chứng khoán, chỉ số “máu và huyết áp” của bất cứ nền kinh tế thị trường nào. Bất chấp hàng loạt tai tiếng cá nhân từ gái gú cho đến lộng ngôn trên Twitter, ông Trump vẫn giữ kỷ lục là tổng thống trong nhiệm kỳ đầu tiên giúp thị trường chứng khoán tăng chóng mặt. Dow Jones, chỉ số bình quân công nghiệp có sức ảnh hưởng lớn nhất thế giới, cải thiện với tốc độ lịch sử 42%, từ 19.145 điểm lúc công bố kết quả ứng viên H.Clinton thất cử cuối năm 2016 lên 26.116 điểm tính đến 17/1/2018. Sau luật cải cách thuế ngày 21/12/2017, ngoài việc tăng tiền thưởng cho công nhân bình quân 2.000 USD, hàng loạt công ty còn cam kết tăng đầu tư trong nước với tổng vốn lên đến 475 tỷ USD.
Khi kinh tế là gốc của chính trị, thước đo tính hợp lý của chính trị, không thể phớt lờ những số liệu trên. Nếu tiết giảm bốc đồng nhiều khi khiến cả thế giới sửng sốt, lắng nghe hơn nữa các cộng sự và, nhất là, nếu vượt qua thử thách về cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử, có lẽ ông Trump sẽ không khó để hoàn thành nhiệm vụ.
Ngày áp chót năm cũ, giáo sư lịch sử Andrew Preston ở đại học Cambridge của Anh chốt hạ trên website Globalmail.com của Canada: “Mỹ đang được lãnh đạo bởi một trong những tổng thống tệ nhất trong lịch sử”. Giữa hai làn đạn liên thanh cay nghiệt không kém ngay trong lòng Hoa Kỳ, các thế lực chính trị đối lập và truyền thông, “chiến binh” Donald Trump sắp sang tuổi 72 vẫn không gục.
