 |
Giám đốc tình báo Mỹ William Burns. (Ảnh: AP) |
Ông Burns đang dàn xếp để Hamas và Israel mở rộng trọng tâm đàm phán về con tin, với giai đoạn đầu chỉ giới hạn ở phụ nữ và trẻ em, để bảo đảm cả nam giới và binh lính cũng được thả.
Ông cũng đang tìm cách kéo dài thoả thuận giao tranh trong khi vẫn đáp ứng đòi hỏi của Israel rằng Hamas phải thả ít nhất 10 người mỗi ngày nếu xung đột tạm dừng.
Điều quan trọng là người đứng đầu CIA đang thúc đẩy việc thả ngay lập tức các con tin người Mỹ mà Hamas đang giữ. Giới chức Mỹ cho biết 8-9 công dân của họ đang nằm trong tay Hamas.
CIA từ chối bình luận về chuyến đi của lãnh đạo. Một quan chức Mỹ cho biết: “Giám đốc Burns đã tới Doha để họp về cuộc xung đột Israel-Hamas, bao gồm việc tiếp tục thảo luận về con tin”.
Ông Burns trở thành nhà đàm phán chính của Mỹ trong cuộc khủng hoảng con tin lần này. Ông được Tổng thống Joe Biden đánh giá cao nhờ mối quan hệ rộng khắp Trung Đông và đặc biệt là với cơ quan tình báo Mossad của Israel.
Một người quen thuộc với các cuộc đàm phán cho biết: “Họ lắng nghe và rất tôn trọng ông ấy”.
Là một nhà ngoại giao kỳ cựu và từng là đại sứ Mỹ tại Mátxcơva, ông Burns thường được Tổng thống Biden giao nhiệm vụ xử lý những thách thức khó chịu nhất đối với chính quyền, từ việc cảnh báo Nga không sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine đến đàm phán với Taliban khi xảy ra cuộc khủng hoảng sơ tán binh lính Mỹ khỏi Afghanistan.
Vai trò của ông trong cuộc xung đột Israel-Hamas nổi bật hơn cả, khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang tin tưởng giám đốc Mossad David Barnea.
Natan Sachs, một học giả về Israel tại Viện Brookings, cho biết: “Ông Barnea là người đóng vai trò chủ chốt của Israel trong các cuộc đàm phán lần này. Ông ấy là người được ủy quyền phát biểu thay mặt thủ tướng”.
Theo các nhà quan sát, Bộ trưởng Tình báo Israel Gila Gamliel và Ngoại trưởng Eli Cohen không được Thủ tướng Netanyahu tin cậy, vì thế các cuộc gặp của ông Burns với Barnea đóng vai trò trọng tâm cho việc đàm phán.
Kênh liên lạc giữa ông Burns với ông Barnea được sử dụng vào đầu tháng này, khi hai người gặp nhau ở Qatar để bàn việc tạm dừng giao tranh và phác thảo kế hoạch thả con tin với Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani ngày 9/11.
Vài giờ sau khi cuộc họp đó kết thúc, Nhà Trắng thông báo Israel sẽ bắt đầu tạm dừng nhân đạo trong 4 giờ đồng hồ ở phía bắc Dải Gaza để cho phép người Palestine sơ tán.
Qatar đóng vai trò trung gian cho các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas từ khi cuộc xung đột bắt đầu.
Các quan chức Mỹ muốn kéo dài thời gian ngừng giao tranh để thả con tin và cho phép đưa viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza. Các quan chức Israel cho biết số ngày bổ sung nhiều nhất mà họ sẵn sàng chấp nhận là 10 ngày, trước khi nối lại chiến dịch tấn công.
Phát biểu cuối tuần qua, Thủ tướng Netanyahu tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công sau khi kết thúc giai đoạn đàm phán con tin hiện tại. “Chúng tôi sẽ trở lại với toàn bộ lực lượng để đạt được mục tiêu của mình: Loại bỏ Hamas; đảm bảo rằng Gaza không trở lại như cũ”, ông nói.
Đợt trả tự do mới nhất hôm thứ Hai đã nâng số con tin Israel được trả tự do lên 51 người, bao gồm những người có hai quốc tịch, cùng với 18 công dân người Thái Lan và Philippines, trong khi Israel đã thả 150 phụ nữ và thanh thiếu niên Palestine bị cầm tù.
Thỏa thuận ngừng bắn được đồng ý vào tuần trước là lần tạm dừng chiến sự đầu tiên kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu vào ngày 7/10, khi các tay súng Hamas tiến hành một cuộc tấn công xuyên biên giới khiến 1.200 người Israel thiệt mạng và hơn 240 người bị bắt làm con tin.
Các quan chức Mỹ lo ngại rằng nếu Hamas và Israel không thể tiếp tục đàm phán, hoạt động cung cấp viện trợ sẽ bị đình trệ. Một mục tiêu mà ông Burns đặt ra khi đến Qatar là tìm ra thể thức hoặc cơ chế có thể đạt được để đảm bảo dòng viện trợ nằm ngoài khuôn khổ đàm phán con tin, những người nắm được tình hình cho biết.
