Phát biểu với hãng thông tấn RIA Novosti, Alexander Kibovsky, Giám đốc Phòng Văn hóa Moscow, đau đớn nói: "Còn hơn là một đoàn quân nhạc. Alexandrov là niềm tự hào và vinh dự của chúng tôi. Đó là lý do tại sao nhiều nước phương Tây gọi đây là "vũ khí biết hát của điện Kremlin" bởi năng lượng tích cực và niềm tự hào đất nước mà họ truyền tải đến khán giả khi biểu diễn".
Ra đời ngày 12/10/1928 với buổi biểu diễn đầu tiên chỉ với 12 nghệ sĩ trên sân khấu Nhà hát trung tâm Hồng quân, đoàn quân nhạc Aleksandrov là đoàn nghệ thuật hàn lâm với bề dày 89 năm, từng lưu diễn ở 70 nước với 7.000 buổi công diễn ở những sân khấu danh tiếng nhất của thế giới và đâu đâu đoàn cũng gặt hái thành công vang dội nhờ mang những giai điệu và vũ điệu đỉnh cao của văn hóa Nga đến với giới mộ điệu nghệ thuật năm châu.
 |
12 nghệ sĩ đầu tiên của Đoàn ca múa nhạc Alexandrov trên sân khấu nhà hát Hồng quân ngày 12/10/1928.
Trong thời gian diễn ra Cuộc chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, với hơn 1.500 buổi diễn, không ít lần đoàn phải mở hoặc đóng màn sau những trận oanh kích của phát xít Đức, vì thế Đoàn ca múa quân đội Alexandrov được xem là một trong những trận tuyến kiên cường nhất. Năm 1935, đoàn được ban tặng Huân chương danh dự Cờ Đỏ.
Năm 1949, trong dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập, đoàn nhận Huân chương Cờ Đỏ lần thứ hai, bên cạnh nhiều giải thưởng quốc tế khác, như giải Grand Prix ở Paris năm 1937, Album vàng ở Pháp năm 1954 và giải thưởng thu âm của năm từ Học viện Khoa học và Nghệ thuật Pháp năm 1961. Hai khán phòng đặc biệt mà đoàn đã biểu diễn là tại Vatican với sự hiện diện của Giáo hoàng John Paul II năm 2004 và tại tổng hành dinh của NATO. Đoàn cũng có mặt ở nhiều điểm nóng trên hành tinh, từ Afghanistan, Nam Tư (cũ) đến Bosnia hay thủ đô châu Âu Brussels.
Đoàn mang tên người xây dựng và giám đốc âm nhạc đầu tiên của đoàn - Giáo sư, Nghệ sĩ nhân dân Liên Xô, nhà soạn nhạc, Thiếu tướng Alexandr Vasilievich Alexandrov. Ông cũng là người trực tiếp lãnh đạo đoàn trong vòng 18 năm. Đặc biệt, ông còn là tác giả Quốc ca Nga. Ngày nay, đoàn gồm 200 người bao gồm các nghệ sĩ độc tấu, hợp xướng nam, dàn nhạc và đội múa.
Tất cả các thành viên của đoàn đều có trình độ âm nhạc và vũ đạo chuyên nghiệp. Trong chương trình biểu diễn của đoàn ca múa có hơn 2.000 tác phẩm dân ca và sáng tác, thánh nhạc, nhạc phẩm cổ điển của các nhà soạn nhạc Nga và nước ngoài, các kiệt tác nhạc rock và nhạc pop thế giới. Các tiết mục của đoàn rất đa dạng, nhưng thường xuyên được đề nghị hát nhất là hành khúc huyền thoại Tạm biệt người em gái Slave, giai điệu đã nhiều lần cùng các chiến sĩ ra trận. Và có lẽ không quốc gia nào trên thế giới lại không biết đến bài dân ca Nga Kalinka với giai điệu tưng bừng rộn rã do các nghệ sĩ của đoàn thể hiện.
Vài năm gần đây, trong đoàn ca vũ Alexandrov xuất hiện nhóm nhạc trẻ có tên gọi Alexandrov Garden. Các bài hát tuyệt vời của thời kỳ Xôviết được nhóm tái hiện trong phong cách hiện đại, từ đó lớp khán giả hâm mộ họ không chỉ là thế hệ cha ông mà ngay cả lớp thanh niên mới lớn.
Năm 2015, bài hát "Những người lịch sự" được ca vũ đoàn Aleksandrov thực hiện trở thành một video hit trên Youtube với gần 100.000 lượt truy cập chỉ chưa đầy một ngày. Lần đầu tiên, bài hát này vang lên tại thành phố Evpatoria của Crimea vào ngày 10-4, khi đoàn bắt đầu lưu diễn trên bán đảo nhân dịp kỷ niệm 70 năm giải phóng Crimea khỏi Đức Quốc xã.
 |
Các nghệ sĩ đoàn Alexandrov trên quảng trường Đỏ.
Các nghệ sĩ trình bày ca khúc ở cả Sevastopol và Simferopol. "Những người lịch sự" ca ngợi những người anh hùng đã dũng cảm, khéo léo tránh để xảy ra đổ máu ở Crimea trong thời khắc chiến tranh khốc liệt nhất. Ngày 22/11 vừa qua, Đoàn Alexandrov đã lần đầu tiên trình diễn trên sân khấu Nhà hát Bolshoi ở Moscow, nhà hát được mệnh danh là "thánh đường nghệ thuật hàn lâm Nga" trong buổi hòa nhạc kỷ niệm 75 năm trận chiến bảo vệ thủ đô Moscow.
Trong số 64 thành viên của đoàn quân nhạc Aleksandrov thiệt mạng trong tai nạn máy bay TU-154 có Trung tướng Valeri Khalilov, chỉ đạo nghệ thuật của đoàn. Nhưng có 2 thành viên may mắn thoát khỏi thảm kịch do không đáp chuyến bay. Người thứ nhất là Roman Valutov, 29 tuổi, nằm trong danh sách hành khách chuyến bay nhưng đã không lên chiếc phi cơ xấu số vì hộ chiếu của anh hết hạn từ tháng 7.
"Tôi không nhận ra là hộ chiếu của mình đã hết hạn. Nhân viên sân bay bảo tôi chờ đợi trong vài phút và sau đó thông báo tôi không được lên máy bay" - Valutov kể - "Tôi đã rất lo lắng về vấn đề hộ chiếu của mình, nhưng tôi buộc phải về nhà", anh nói thêm. Sau khi thông tin về tai nạn máy bay lan nhanh, Valutov liên tục nhận được các cuộc gọi hỏi anh còn sống hay không. Valutov xem bản tin về vụ rơi máy bay và phát hiện mình có tên trong danh sách những người được coi là đã thiệt mạng.
Người thứ hai là Vadim Ananyev, ca sĩ đơn ca. Anh phải ở nhà chăm con mới sinh nên đã được phép không đến Latakia, Syria, biểu diễn. "Các đồng nghiệp và bạn của tôi bay tới đó (Syria), trong số này một nhóm nhạc công chơi đàn bayan và balalaika. Họ chỉ cần biểu diễn rồi trở về. Tôi không biết mình phải nói gì trước tổn thất quá to lớn này… Con trai tôi vừa ra đời. Nó là đứa thứ ba và tôi ở nhà để giúp vợ", Ananyev nói với tờ Komsomolskaya Pravda.
Cùng trong chuyến bay định mệnh này có một vị bác sĩ nổi tiếng Elizaveta Glinka. Bà là người sáng lập tổ chức xã hội quốc tế mang tên "Cứu trợ Công bằng" vào năm 2007. Trước đó, năm 1999 bà thành lập nhà tế bần đầu tiên tại một bệnh viện ung thư ở thủ đô Kiev của Ukraine. Tham gia chuyến đi định mệnh này, bà đã chuẩn bị rất nhiều thuốc men để phát cho trẻ em ở Syria.
Mới vào tuần đầu tháng, ngày 8/12, bà đã được tặng giải thưởng Nhà nước Nga cho những cống hiến trong lĩnh vực hoạt động bảo vệ pháp luật. Tại lễ trao giải thưởng, phát biểu sau khi đón nhận giải thưởng từ tay Tổng thống Nga Putin, bà cho biết: "Ngày mai tôi sẽ bay đi Donetsk, rồi sau đó đi Syria. Hàng chục tình nguyện viên khác làm công việc cứu trợ nhân đạo cũng sẽ cùng đi. Được biết, ngoài công việc chuyên môn, hàng tuần bà đều tới ga tàu hỏa Paveletsky ở thủ đô Moscow để khám bệnh miễn phí cho các bệnh nhân nghèo.
Trong số 92 người tử nạn có cả 9 phóng viên và quay phim truyền hình của 3 kênh truyền hình lớn của Nga là TV1, NTV và "Ngôi sao" (Truyền hình Quốc phòng), họ bất ngờ giã từ cuộc sống trong khi nhiệt huyết với nghề đang sôi sục. Phóng viên Dmitri Runkov của kênh truyền hình TV1 chuyên theo dõi các vấn đề quốc phòng là người luôn có mặt trong các hoạt động ở những nơi phức tạp, nóng bỏng của lực lượng quân đội.
Anh đã có mặt ở Syria trong những ngày diễn ra chiến sự ác liệt. Kênh truyền hình NTV cũng tổn thất 3 phóng viên và kỹ thuật viên xông xáo của mình là Mikhail Luzhetski, quay phim Oleg Pestov và Kỹ thuật viên âm thanh Evgheni Tolstov.
Kênh truyền hình Quân đội "Ngôi sao" có 3 phóng viên, kỹ thuật viên là Pavel Obukhov, Aleckxandr Suranov và trợ lý thiết bị Valeri Rjevski. Phóng viên Pavel Obukhov mới tốt nghiệp và về làm việc ở đây được 2 năm, nhưng anh đã "bắt nhịp" với công việc rất nhanh, đi rất nhiều và làm được nhiều việc. Anh Rjevski có cha cũng là một phóng viên của kênh TV1 hiện đang thường trú tại Bắc Kinh.
Thủ tướng Nga Dmitri Metvedev đã dành những lời đầy thương cảm cho những người tử nạn: "Thảm họa kinh khủng này đã lấy đi sinh mạng của những người đầy sinh lực và dự định. Họ đang bay tới Syria với một sứ mạng hòa bình và thiện chí. Tổn thất này thật là nặng nề. Hôm nay, nỗi đau to lớn này đang được hàng triệu người chia sẻ".
