Chiều 22/4, tại Hà Nội, Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam phối hợp với Bộ Nội vụ và T.Ư Đoàn tổ chức Lễ Công bố Báo cáo Tình trạng Dân số Thế giới 2021 với chủ đề “Cơ thể tôi là của tôi: Mưu cầu quyền tự chủ và tự quyết”.
Bà Naomi Kitahara - Trưởng Đại diện UNFPA tại Việt Nam cho biết: Quyền tự chủ thân thể nghĩa là chúng ta có khả năng và quyền để tự đưa ra lựa chọn mà không phải sợ hãi bị bạo lực hay để một ai đó khác quyết định thay. Tuy nhiên, trên khắp thế giới, phụ nữ và trẻ em gái đang không được kiểm soát chính cơ thể và cuộc đời của mình, mặc dù, họ có quyền tự quyết về điều này.
"Báo cáo Tình trạng Dân số Thế giới 2021 của UNFPA đã thảo luận chính xác về vấn đề này. Báo cáo cho thấy, ở các quốc gia mà chúng tôi có số liệu, gần một nửa số phụ nữ trên thế giới không thể tự đưa ra các quyết định của chính mình về việc sử dụng biện pháp tránh thai; việc đến bác sĩ thăm khám và có quan hệ tình dục hay không", bà Naomi Kitahara thông tin.
 |
| Bà Naomi Kitahara - Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam trao sách công bố Báo cáo Tình trạng dân số thế giới năm 2021 cho anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư T.Ư Đoàn. Ảnh: Lâm Đăng Hải. |
Theo bà Naomi Kitahara, đây là lần đầu tiên Báo cáo của Liên Hợp Quốc tập trung vào chủ đề tự chủ thân thể. Không chỉ dừng lại ở những tổn hại sâu sắc tới từng cá nhân phụ nữ và trẻ em gái, việc không có quyền tự chủ thân thể còn gây ra những tác động to lớn như nguy cơ làm giảm năng suất kinh tế, suy giảm kỹ năng, gia tăng chi phí cho hệ thống y tế và tư pháp.
"Sự phủ nhận quyền tự chủ thân thể là hành vi vi phạm quyền cơ bản của phụ nữ và trẻ em gái, làm gia tăng bất bình đẳng và tiếp tay cho tình trạng bạo lực do phân biệt giới tính. Việc này không khác gì sự hủy diệt con người về mặt tinh thần và phải được ngăn chặn", bà Naomi Kitahara nhấn mạnh.
 |
| Anh Nguyễn Tường Lâm phát biểu tại chương trình. Ảnh: Lâm Đăng Hải |
Phát biểu tại buổi Lễ công bố, anh Nguyễn Tường Lâm - Bí thư T.Ư Đoàn cho biết: Với chủ đề "Cơ thể tôi là của tôi" của báo cáo tình trạng dân số thế giới năm 2021, Liên hiệp quốc mong muốn công tác giáo dục giới tính toàn diện, trọng tâm là bình đẳng giới sẽ giúp nam, nữ thanh niên có các kỹ năng giao tiếp tốt hơn và tôn trọng nhau. Đồng thời, giúp các em tạo lập sự tự trọng cần thiết, hiểu vấn đề cần tôn trọng sự khác biệt.
"Chúng ta cần quan tâm để đảm bảo thanh thiếu niên được phát triển toàn diện và có kiến thức kỹ năng để tự chăm sóc, bảo vệ bản thân", anh Lâm nói.
Anh Lâm đề nghị các cấp bộ Đoàn, Hội tập trung triển khai một số hoạt động như: Cụ thể hóa các chính sách về chăm sóc sức khỏe cho thanh niên đã được quy định tại Luật Thanh niên 2020.
Chủ động, tăng cường phối hợp với các bộ ngành, cơ quan về công tác thanh niên, công tác đào tạo bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng thực hành, kỹ năng tư vấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác thanh niên, cộng tác viên tuyên truyền, tư vấn, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho thanh, thiếu niên ở Việt Nam. Tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để mỗi thanh niên phát triển.
Theo báo cáo tại Lễ công bố, tại các quốc gia có số liệu đầy đủ, chỉ 55% phụ nữ hoàn toàn có quyền lựa chọn về dịch vụ y tế, sử dụng biện pháp tránh thai và quan hệ tình dục.
Tới 71% quốc gia đảm bảo người dân được tiếp cận gói dịch vụ chăm sóc thai sản tổng thể. Có 75% quốc gia đảm bảo người dân được tiếp cận các biện pháp tránh thai một cách hợp pháp, đầy đủ và bình đẳng.
Ngoài ra, chỉ có 80% quốc gia có luật hỗ trợ sức khỏe tình dục và hạnh phúc cho người dân và 56% quốc gia có các văn bản pháp luật và chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho chương trình giáo dục giới tính toàn diện.
Trong báo cáo của UNFPA đề cập đến những cách thức khác nhau liên quan tới quyền tự chủ thân thể của phụ nữ, nam giới, trẻ em gái và trẻ em trai.
Có nhiều con số báo động, như: Có 20 quốc gia và vùng lãnh thổ có luật "cưới kẻ cưỡng hiếp", trong đó nam giới phạm tội cưỡng hiếp có thể không bị truy tố hình sự nếu kết hôn với phụ nữ và trẻ em gái bị anh ta cưỡng hiếp. Tới 43 quốc gia không có quy định pháp luật giải quyết vấn nạn hiếp dâm trong hôn nhân (bị vợ hoặc chồng cưỡng hiếp).
Hơn 30 quốc gia hạn chế quyền đi lại của phụ nữ bên ngoài nhà ở của họ. Trẻ em trai và trẻ em gái khuyết tật có khả năng bị bạo lực tình dục cao gần gấp ba lần, trong đó trẻ em gái dễ gặp nguy cơ hơn.
