Sai từ khâu lập dự án
Dự án Bệnh viện Đa khoa Bắc Kạn được đầu tư xây dựng bằng nguồn trái phiếu chính phủ thuộc nhóm A (dự án trọng điểm, đầu tư công). Thời gian thực hiện từ 2009 – 2012.
Khởi công từ tháng 8/2010 nhưng đến nay công trình vẫn đang hết sức trì trệ. Nguyên nhân, xuất phát từ những sai phạm ngay từ khâu lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư.
Theo kết quả thanh tra của Đoàn thanh tra tỉnh Bắc Kạn mới đây, tính đến nay, UBND tỉnh đã ban hành 4 quyết định (QĐ) phê duyệt dự án. Quyết định đầu tiên số 1047/QĐ-UBND ngày 18/5/2009 theo tờ trình số 271/TTr-KHĐT ngày 18/5/2009 (cùng một ngày) của Sở KH & ĐT do ông Lý Thái Hải – Giám đốc Sở (nay là Phó chủ tịch tỉnh Bắc Kạn) ký với tổng kinh phí là 1.496,7988 tỷ đồng.
Tuy nhiên, đến ngày 12/10/2009 mới có Quyết định số 3138a/QĐ-UBND của UBND tỉnh phê duyệt kết quả chỉ định thầu tư vấn lập dự án đầu tư xây dựng công trình cho đơn vị Tổng công ty Tư vấn Xây dựng Việt Nam.
Dự án được phê duyệt lại tại quyết định số 496/QĐ-UBND ngày 22/3/2010 với tổng kinh phí là 1.099.992.568.990 đồng theo tờ trình số 140/TTr-KH&ĐT ngày 18/3/2010 của Sở Kế hoạch & Đầu tư (chênh gần 400 tỷ đồng) khi hồ sơ vẫn chưa đầy đủ tính pháp lý.
Điều đáng chú ý, trước thời điểm này, Dự án thành phần giải phóng mặt bằng và tái định cư đã được phê duyệt từ ngày 16/12/2009 nên các quyết định có liên quan khác trong suốt quá trình triển khai dự án thành phần vẫn căn cứ quyết định số 1047 trước đó.
Tiềm ẩn nguy cơ sập nhà
Kết quả thanh tra cho thấy Hồ sơ thi tuyển thiết kế kiến trúc không đầy đủ thủ tục pháp lý như: Không có quyết định phê duyệt quy chế thi tuyển theo; Biên bản bàn giao hồ sơ mời thi tuyển kiến trúc của Chủ đầu tư cho đơn vị dự thi tuyển…Hồ sơ thi tuyển của các đơn vị dự tuyển không có cả chữ kí và con dấu, không có đơn xin dự tuyển, chỉ làm một phương án thiết kế…
Thậm chí trong khâu bầu chọn, có người trong Hội đồng bỏ phiếu bầu chọn kiến trúc từ 31/3/2008 trong khi đến 25/02/2009 UBND Tỉnh Bắc Kạn mới có Quyết định phê duyệt kế hoạch thi tuyển kiến trúc Bệnh viện.
Đến phần hồ sơ thiết kế cơ sở (TKCS) tiếp tục mắc những sai phạm nghiêm trọng: Hồ sơ TKCS dùng để thiết kế bản vẽ kỹ thuật thi công – dự toán khác với bộ hồ sơ TKCS dùng để đấu thầu.
Từ sai phạm này dẫn tới toàn bộ các phần về sau như Hồ sơ dự án đầu tư có những số liệu khác hẳn với hồ sơ TKCS (diện tích một số hạng mục trong thuyết minh dự án không đồng nhất với số liệu trong hồ sơ TKCS) nhưng vẫn được phê duyệt và tiến hành xây dựng với những nguy cơ sập nhà, chết người rõ ràng.
Hồ sơ dự án này còn thiếu bản vẽ tổng mặt bằng, bản vẽ kết cấu các cọc bê tông cốt thép, bản vẽ thiết kế các công trình như trạm điện, khu xử lý nước thải, khu trạm khí ôxy – khí y tế…Không có giải pháp về phòng cháy chữa cháy, xử lý môi trường, không có văn bản chấp thuận của các Sở Ban ngành liên quan về đấu nối hạ tầng kỹ thuật điện nước, không tiến hành khảo sát xây dựng...
Rất may, bệnh viện này chưa đi vào hoạt động, bởi với những sai phạm, thiếu sót trên không ai có thể lường trước những hậu họa như bị sập, hỏa hoạn dẫn tới chết người.
Chuyển sang giai đoạn thực hiện dự án đầu tư, quy trình làm việc tiếp tục mắc sai phạm như: Lập và trình duyệt kế hoạch đấu thầu trong khi chưa hoàn thiện hồ sơ dự án; Việc thẩm định và phê duyệt kế hoạch đấu thầu không đảm bảo chất lượng…Tất cả những điều này dẫn đến khâu đánh giá hồ sơ dự thầu cũng không đáp ứng được các tiêu chí.
Hồ sơ năng lực của nhà thầu trúng thầu chưa đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu, bởi: Nhà thầu này chỉ thi công 1 hạng mục công trình của 2 Bệnh viện Đa khoa Nam Định và Phú Thọ có quy mô lớn hơn 200 giường bệnh, trong khi đó hồ sơ mời thầu yêu cầu số lượng hợp đồng xây lắp lớn hơn hoặc bằng 2 hợp đồng xây lắp công trình bệnh viện có quy mô từ 200 giường trở lên.
Thất thoát hàng chục tỷ đồng
Những sai phạm này đã được Sở Xây dựng tỉnh tiến hành kiểm tra và ra Báo cáo số 453/SXD-QLXD ngày 28/8/2011 trình UBND tỉnh Bắc Kạn nêu rõ thế nhưng báo cáo này cũng chìm đi.
Sở Xây dựng cũng đã vạch rõ sự gian lận về giá để chia chác ngân sách nhà nước của công trình như sự khác thường trong đơn giá chào thầu (chào giá cao hơn tới 40% so với suất vốn đầu tư của các hạng mục công trình tương tự tại thời điểm mở thầu) nhưng vẫn được duyệt.
Vì hàng loạt các sai phạm khác liên quan đến quản lý nhà nước, Dự án này không hề thống nhất thực hiện suốt hơn 5 năm qua, phải dừng thi công, chấm dứt hợp đồng với nhà thầu, chốt khối lượng để đấu thầu lại.
Qua đó chậm thu hồi vốn tạm ứng, chậm hoàn thành dự án đưa vào sử dụng, chậm phục vụ công tác khám chữa bệnh cho nhân dân, gây thiệt hại lớn về mặt kinh tế cho Nhà nước (theo kết quả thanh tra, Ngân sách nhà nước thiệt hại tới 58.677.560.027 đồng).
Thanh tra tỉnh Bắc Kạn kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến thiếu sót, sai phạm nêu trong báo cáo kết quả thanh tra; Thu hồi số tiền thất thoát hơn 58 tỷ đồng; Giải quyết những vướng mắc và xử lý những hành vi vi phạm của tập thể, cá nhân có liên quan đúng quy định của pháp luật.
