Thiết bị có tên KS-detect (ảnh) sẽ được dùng để chẩn đoán các sarcoma Kaposi, dạng ung thư có liên quan đến HIV. Hiện nay hệ thiết bị này đang được kiểm tra ở Uganda. Bệnh sarcoma Kaposi có thể làm cho 1/5 đến 1/3 người bệnh tử vong trong vòng 1 năm và tới 70% người tử vong trong vòng 3 năm. Càng chẩn đoán muộn thì tỉ lệ tử vong càng cao.
Bệnh thường được phát hiện theo phản ứng chuỗi polymerase làm lộ rõ dấu vết ADN của virus herpes - chịu trách nhiệm về việc hình thành các khối u. Để thử phản ứng cần có những thiết bị phức tạp. Trong điều kiện thiếu điện thì điều đó là phi thực tế. Còn với thiết bị mới KS-Detect thì chỉ cần dùng thấu kính.
Thấu kính tập trung các tia mặt trời, hình thành một đĩa mà vùng rìa có nhiệt độ thấp hơn vùng giữa đĩa. Để xét nghiêm phản ứng chuỗi polymerase thì mẫu phải được hâm nóng và làm nguội. Điều đó được thực hiện trong một kênh siêu nhỏ cấy trong con chip đặt dưới đĩa do những tia mặt trời hình thành.
Khi mẫu ADN di chuyển theo kênh thì nhiệt độ thay đổi theo chu kỳ. Vạch phẩm xanh đánh dấu sẽ cho thấy dấu vết của ADN virus, còn con chip được điều khiển bằng điện thoại thông minh sẽ tính toán kết quả phẩn ứng.
Theo Vũ Ngọc Trâm