Đào thất thốn Việt Nam (trái) đẹp hơn hẳn đào mini Trung Quốc |
Hiện đang là giai đoạn cao điểm mua bán hoa Tết nên hoa được bày bán khắp các khu chợ, cửa hàng và trên nhiều tuyến phố ở Đà Lạt như Hùng Vương, Quang Trung, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Thái Học, Trần Quốc Toản, Hồ Tùng Mậu...
Điều dễ nhận thấy là năm nay, hoa Trung Quốc xuất hiện ở Đà Lạt nhiều hơn hẳn mọi năm, bao gồm địa lan, lan hồ điệp, đào thất thốn… Anh Lê Quang Hùng (phường 5) chia sẻ: “Gia đình tôi trồng địa lan mấy chục năm nay nên nhìn lô hàng mà người ta bày bán trên vỉa hè đường Hồ Tùng Mậu, tôi phát hiện ngay là hoa Trung Quốc”.
Lan Trung Quốc được tút tát rồi bày bán tại Đà Lạt |
Vờ hỏi mua lan, anh Hùng hỏi: “Hoa này tên là gì nhỉ, giá bao nhiêu ?”. Cô bán hàng trẻ măng đáp ngay 150 ngàn đồng/cành nhỏ và 170 ngàn đồng/cành lớn. Tuy nhiên, mặc cho anh gặng hỏi, cô không cho biết tên hoa mà nói tránh lan này trồng ở xã Đạ Sar (Lạc Dương), vùng giáp ranh với TP Đà Lạt.
Trên đường trở về nhà, anh nói với tôi: Trả giá từ 110 – 130 ngàn đồng/cành là họ bán ngay vì giá sỉ chỉ bằng 50% giá bán lẻ. Trong khi hoa Đà Lạt cùng loại có giá từ 300 ngàn đồng/cành trở lên. Lan Đà Lạt cành khỏe, nhiều bông, cánh dầy, tươi thắm và bền hơn rất nhiều nhưng nhiều người không phân biệt được với hàng Trung Quốc.
Lan Đà Lạt (trái) cành khỏe, dài,nhiều bông hơn lan Trung Quốc |
Một loại hoa Trung Quốc khác đội lốt hoa Đà Lạt để bán ở nhiều tỉnh thành là lan hồ điệp. Theo ông Phan Thanh Sang, Chủ tịch Hiệp hội hoa Đà Lạt, cách đây mấy tháng, một số người từ Hà Nội vào Đà Lạt thuê đất dựng nhà kính rồi nhập lan hồ điệp từ Trung Quốc chở vào Đà Lạt chăm sóc để bán vào dịp Tết Nguyên đán này. Hiệp hội Hoa Đà Lạt thống kê có khoảng 400.000 chậu hồ điệp Trung Quốc được "tút tát" tại Đà Lạt rồi bán ra thị trường cả nước.
Lan hồ điệp Đà Lạt (ảnh trái) cành dài, cánh dày và lâu tàn hơn hoa Trung Quốc |
Một số nghệ nhân trồng đào thứ thiệt ở Đà Lạt cho biết có một giống đào lạ đang được bày bán với “mác” đào thất thốn quý hiếm nhưng thực chất là đào mini Trung Quốc đội lốt.
Đào thất thốn của nước ta được tạo dáng công phu, độc đáo, thân xù xì, thâm nâu, nhuốm màu thời gian, cành lại mảnh khảnh, duyên dáng, hoa thắm và bền; trong khi đào mini Trung Quốc gốc mập và nhẵn, cành thẳng, mắt nụ rất dày, nhiều hoa nhưng màu sắc không thắm và chóng tàn.
Đào mini Trung Quốc |
Nghệ nhân Bùi Văn Sang cho biết, thất thốn là loài cây có giá trị nghệ thuật trong bon sai, cây cảnh, ngày trước dùng để tiến vua. Đây là giống đào khó nhân giống, chậm lớn nên rất quý hiếm. Để có cây chuẩn, phải chăm sóc cầu kỳ hàng chục năm trời nên đào thất thốn khá đắt đỏ. Giá mỗi cây từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng.
Hoa lan Trung Quốc thâm nhập thị trường Việt Nam |
Còn đào mini Trung Quốc được tạo ra từ việc ghép cành vào thân cây chính, sau đó chiết ra, nuôi riêng thành các cây nhỏ. Khi cậy vào thân cây sẽ thấy màu trắng vì cây còn non chứ không có màu như quả mận chín của các “lão” đào thất thốn chính hiệu. Vì không thích nghi được với thời tiết của Việt Nam nên cây chỉ khoe sắc trong vài ngày Tết, sau đó thì chết dần. Đào mini được nhập từ Trung Quốc với giá chỉ có vài trăm ngàn nhưng được rao bán tiền triệu. Rõ ràng, nhiều tiểu thương đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người mua để trục lợi.