Hiệu ứng du lịch sau MV
MV Bắc Bling của ca sĩ Hòa Minzy đã tạo nên một làn sóng du lịch mạnh mẽ tại Bắc Ninh. Chỉ trong 3 tuần đầu tiên sau khi MV ra mắt, lượng du khách đổ về tỉnh này đã tăng đột biến. Bắc Ninh ghi nhận hàng ngàn lượt khách mới, hàng trăm người đăng ký tua miễn phí vào mỗi cuối tuần khiến chính quyền tỉnh phải tăng gấp đôi số lượng xe phục vụ.
Ông Nguyễn Hữu Mạo, Giám đốc Bảo tàng và Xúc tiến du lịch Bắc Ninh, nhận định: “MV Bắc Bling đã tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài tỉnh.”
Sau cơn sốt Bắc Bling, nhiều người bắt đầu nhìn nhận nghiêm túc hơn về sức mạnh lan tỏa của âm nhạc khi kết hợp với các điểm đến địa phương. Nhiều nghệ sĩ đã nhanh chóng nhận ra đây là hệ sinh thái truyền thông mới: âm nhạc có thể dẫn dắt, đánh thức và khởi tạo nhu cầu khám phá.
Trước đó, ca sĩ Quách Beem đã cho ra mắt MV Ninh Bình ơi với cảnh quay chủ yếu là những vẻ đẹp của Tràng An, Tam Cốc, Hang Múa, chùa Bái Đính… tiếp sau MV Hà Giang ơi thuộc chuỗi Tôi yêu Việt Nam viết về 34 tỉnh thành.
Rapper Đen Vâu cũng được xem là điển hình của xu hướng “quảng bá ngầm” cho du lịch khi địa danh xuất hiện đủ dày trong loạt MV như Nấu cơm cho em (Điện Biên), Mang tiền về cho me (Quảng Nam), Đi về nhà (Đà Lạt)...
Môi trường sinh thái văn hóa địa phương được làm nền cho giai điệu, vô hình chung giúp khán giả để mắt, nhớ địa danh, khởi phát nhu cầu tìm hiểu, và từ đó sinh ra mong muốn lên đường.
Riêng MV Nấu ăn cho em sau khi ra mắt, đã có hơn 1.000 em nhỏ vùng cao được nhận nuôi thông qua dự án “Nuôi em”. Đen Vâu cũng đã đóng góp hơn 400 triệu đồng từ doanh thu của MV để xây dựng trường học và hỗ trợ các em nhỏ vùng cao.
See tình của Hoàng Thùy Linh cũng bắt đầu từ một bản hit gây sốt mạng xã hội, rồi vô tình trở thành “đại sứ du lịch” cho miền Tây. Bối cảnh của MV được quay tại chợ nổi Cái Răng, những bến sông nhuộm nắng và khung cảnh sông nước trù phú khiến khán giả tò mò tìm đến để “đối chiếu đời thật và nghệ thuật”.
Sau khi MV ra mắt, lượng tìm kiếm tua Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang trên các nền tảng du lịch tăng mạnh. Nhiều du khách trẻ chia sẻ, họ đến miền Tây để cảm nhận “vẻ đẹp sông nước mộng mị như trong See tình”.
Hay là mới đây, ca sĩ Hà Myo kết hợp dân ca Mường và âm nhạc điện tử trong MV Đập nàng Khọt, quay tại Hòa Bình cũng thu hút được sự chú ý của không chỉ cộng đồng xê dịch.
TS Nguyễn Thu Trang (Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam) đánh giá: “Trong nhiều năm, việc quảng bá du lịch địa phương thường gắn với các video giới thiệu kiểu cũ với giọng thuyết minh đều đều, hình ảnh lặp đi lặp lại và hiếm khi chạm tới cảm xúc người xem.
Tuy nhiên, các MV âm nhạc gần đây đã thổi một làn gió mới vào cách truyền thông điểm đến, phá vỡ hoàn toàn lối mòn ấy. Thay vì tách biệt nghệ thuật và du lịch, các nghệ sĩ đã kết hợp cả hai, biến những danh lam thắng cảnh trở thành một phần tự nhiên trong câu chuyện âm nhạc.
Chính sự trẻ trung, nghệ thuật và cảm xúc đó giúp MV âm nhạc vượt xa hiệu quả của các video du lịch truyền thống, mở ra một xu hướng quảng bá mềm mại, thẩm mỹ mà không gượng gạo. Đây chính là “cây cầu cảm xúc” giúp khán giả tò mò, rồi xách balo lên đường”.
Theo ông Lê Trương Hiền Hòa, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, việc tận dụng các MV ca nhạc để giới thiệu du lịch là một hướng đi đầy tiềm năng, đặc biệt trong việc tiếp cận giới trẻ. Sự tham gia của các nghệ sĩ có sức ảnh hưởng lớn có thể tạo nên “làn sóng” truyền thông mạnh mẽ, góp phần lan tỏa hình ảnh từng địa phương rộng rãi hơn.
Chiến lược dài hơi
Dù xu hướng làm MV ca nhạc gắn với quảng bá du lịch đang được đón nhận tích cực và chứng minh hiệu quả truyền thông mạnh mẽ, nhưng nhiều chuyên gia vẫn lên tiếng cảnh báo: Không nên coi đây là một giải pháp ngắn hạn hay trào lưu bộc phát.
Việc tận dụng sức lan tỏa của âm nhạc để thúc đẩy du lịch địa phương là một hướng đi đầy tiềm năng, song nếu thiếu sự phối hợp bài bản, nó dễ rơi vào trạng thái bùng nổ nhất thời rồi nhanh chóng lắng xuống mà không để lại giá trị bền vững.
TS Nguyễn Thu Trang chia sẻ: “MV như Bắc Bling hay Hà Giang ơi đang mở ra một lối tiếp cận mềm mại hơn trong truyền thông điểm đến. Nhưng nếu chỉ trông đợi vào một vài sản phẩm đơn lẻ, không có chiến lược tổng thể về hình ảnh, truyền thông và hạ tầng phục vụ khách, thì hiệu quả sẽ ngắn hạn.”
Thực tế đã có nhiều địa phương phản ứng nhanh, như tỉnh Bắc Ninh với chương trình tua miễn phí sau hiệu ứng Bắc Bling, hay các điểm check in ở Hà Giang tăng đột biến sau MV của Quách Beem.
\Tuy nhiên, việc duy trì dòng khách sau giai đoạn cao điểm là vấn đề không nhỏ. Nhiều du khách chia sẻ rằng họ đến theo trào lưu nhưng không được hướng dẫn bài bản, không có bản đồ, không có các sản phẩm trải nghiệm thực sự đặc sắc, dẫn đến cảm giác “xem MV hay hơn đi thật”.
Ca sĩ sắm vai hướng dẫn viên du lịch
Chuyện một MV có thể tạo ra một “làn sóng du lịch mới” không hiếm trên thế giới. Người hâm mộ của nhóm BlackPink đều biết MV Rockstar của Lisa được quay ở nhiều địa điểm tại Bangkok, trong đó nổi bật là đường Yaowarat (Chinatown). Sau khi MV phát hành, khu vực này chứng kiến luồng khách đổ về mạnh mẽ để check-in những cảnh quay nổi bật. Theo Bangkok Post, địa phương đánh giá MV đã “kích hoạt” hoạt động du lịch tại Yaowarat, đưa nơi này lên bản đồ điểm đến mới. Chính quyền Bangkok đã phải can thiệp điều chỉnh giao thông, bổ sung an ninh và quản lý khách để ứng phó với lượng du khách tăng đột biến.
Hay là MV Boom Boom của rapper Puerto Rico Daddy Yankee, được quay ở nhiều địa điểm nổi tiếng tại Maroc như: Marrakech, Chefchaouen, Tétouan, Merzouga, sa mạc Sahara và bờ biển Cabo Negro. Trong MV, hai nhân vật chính (Amanda Cerny, Abla Essofi) dùng vòng tay “đi xuyên không” (teleport) để di chuyển từ Los Angeles đến các thành phố Maroc, mở ra chuyến hành trình khám phá nhiều cảnh quan, lễ hội, bối cảnh đêm.
Ngay sau khi phát hành, Boom Boom được đánh giá là đã đặt Maroc “trên bản đồ âm nhạc thế giới”, trong tuần đầu đã thu hút hàng triệu lượt xem, tạo hiệu ứng “muốn đến nơi tôi vừa nhìn thấy trên màn hình”.
Ông Lê Trương Hiền Hòa, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM cũng từng khẳng định: “Việc nghệ sĩ làm MV quảng bá điểm đến là tín hiệu tích cực, nhưng cần sự đồng hành chặt chẽ từ các cơ quan quản lý để đảm bảo thông điệp quảng bá đi đúng hướng. Hình ảnh địa phương không thể chỉ đẹp trong vài phút MV, mà cần được tiếp nối bằng trải nghiệm thực tế hấp dẫn.”
Cũng theo ông Hòa, việc xây dựng sản phẩm du lịch phù hợp, đồng bộ với hình ảnh truyền thông trong MV là điều thiết yếu. Nếu MV gợi lên một không gian nên thơ, cổ kính, mà thực tế địa phương đón khách trong cảnh ô nhiễm, dịch vụ nghèo nàn hay thiếu cơ sở vật chất, thì rất dễ gây “vỡ mộng”, ảnh hưởng ngược đến uy tín địa phương.
Ngoài ra, cũng có ý kiến lo ngại việc “tận dụng” hình ảnh nghệ sĩ có thể khiến chất lượng truyền thông thiếu chiều sâu. “Chúng ta cần phân biệt giữa quảng bá cảm tính và quảng bá văn hóa.
Không phải ai quay MV ở địa phương cũng giúp ích cho du lịch, nếu sản phẩm hời hợt, không phản ánh đúng giá trị bản địa. Một số sản phẩm có nguy cơ biến không gian văn hóa thành phông nền trang trí. Phải có sự thẩm định, định hướng và hỗ trợ từ ngành quản lý văn hóa, du lịch”, ông Lê Đình Minh, chuyên gia tư vấn phát triển điểm đến du lịch cảnh báo.