Ngày 26/6, tại hội nghị về cơ hội và thách thức đối với nông nghiệp Việt Nam khi tham gia các hiệp định thương mại tự do, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tư do Việt Nam-EU (EVFTA) là hai hiệp định có độ cam kết độ toàn diện trình độ đẳng cấp cao hơn so với 12 FTA chúng ta đã ký.
Với nông nghiệp, đây là cơ hội vừa có thách thức, thậm chí thách thức vườn lên hàng đầu. Hai hiệp định trên quy mô dân số xấp xỉ 1 tỷ dân, GDP khoảng trên 30% toàn cầu và thương mại thế giới chiếm khoảng 35%.
Theo Bộ trưởng Cường, Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội qua việc thực hiện các FTA. Mặt khác, năm 2018, Việt Nam đã xuất khẩu nông sản đến 40 tỷ USD đến 192 thị trường. Việt Nam có ngành hàng, mũi hàng mà có thể chiến thắng được, nên không có lý do gì để chúng ta không tiếp tục cố gắng và đó là niềm tin.
Đến nay, khu vực nông nghiệp của Việt Nam đa hơn 10.000 doanh nghiệp, trong đó có những “con chim đầu đàn”, trưởng thành về mặt quản trị, tích luy tư bản, có nhiều khát vọng đẻ trở thành hạt nhân trong các ngành hàng, liên kết cùng bà con nông dân thông qua HTX…
“Đây là những yếu tố tích cực để chúng ta khai thác tốt nhất tiềm năng…giúp nông sản Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu”- ông Cường nói.
Muốn thế, theo Bộ trưởng Cường các khu vực phải đồng hành, cố gắng ở mức độ cao nhất, từ Chính phủ, doanh nghiệp, người dân… Từ đó, tạo ra hệ liên kết hoàn chỉnh, từ tổ chức sản xuất, chế biến, thương mại đồng bộ, khép kín giữa các ngành hàng, khu vực.
Theo ông Cường, một con cá ngừ điển hình của Việt Nam nặng tới 337kg cuối cùng chỉ bán được 37 triệu đồng. Trong khi một con cá ngừ của Nhật Bản nặng 270kg, nếu quy về tiền Việt thu được 70 tỷ đồng. Đó là đẳng cấp trình độ kinh tế, tiêu chuẩn, quy chuẩn, cách thức. Hay, từ con dao đem thái miếng thịt tiêu chuẩn như thế nào, động tác cầm dao phải khác, đưa miếng thịt thái ra phải khác… Tất cả đều là kỹ năng hội nhập.
Thủy sản là một trong những lợi thế của Việt Nam khi xuất khẩu vào EU Theo Bộ trưởng Cường, hội nhập sẽ tạo áp lực cần thiết để chuyển đổi phương thức từ hệ thống quản lý, cơ cấu kinh tế, liên kết, chất lượng sản phẩm cũng cung cách giao dịch.
“Nông sản Việt Nam sản xuất hiện nay phải nhận định là lượng quá nhiều, tiền quá ít, kiểu bán tấn thì rõ nhiều mà két thì rõ bé”, Bộ trưởng Cường nói.
Trao đổi bên lề với PV Tiền Phong, về những thách thức lớn nhất khi tham gia hiệp định CPTPP và EVFTA, Bộ trưởng Nguyện Xuân Cường cho rằng, ngành nông nghiệp có rất nhiều mối lo nhưng một trong những điểm lo lắng lớn nhất là sản xuất manh mún. Việt Nam có 8,6 triệu hộ nông dân, 10 triệu ha đất canh tác mà phải đi cạnh tranh với những đất nước có tài nguyên đất mênh mông.
Theo ông, để khắc phục vấn đề này phải làm bằng cách vận động hộ nông dân tham gia vào hợp tác xã hay liên kết cùng doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tác động của biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt. Ba năm gần đây cứ năm sau khắc nghiệt hơn năm trước. Ngoài ra, thời gian hội nhập nhanh, gắn, phải đi cạnh tranh với các nước có bề dày kinh tế. Các nước đã hoàn thiện thể chế, còn Việt Nam mới chỉ ở mức đang hoàn thiện cũng là mối lo lớn.
Riêng về câu chuyện hàng rào kỹ thuật để bảo vệ sản xuất, người tiêu dùng trong nước, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, khi tham gia các hiệp định, không có Chính phủ nào không quan tâm đến hàng rào kỹ thuật, bởi hàng rào kỹ thuật được dựng lên để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người tiêu dùng trong nước.
“Đương nhiên chúng ta sẽ xây dựng hàng rào kỹ thuật, nhưng sẽ làm một cách bình đẳng, minh bạch và cố gắng đồng bộ nhất. Chúng ta phải xem thị trường 100 triệu dân trong nước, cũng như quốc tế, hàng hóa sản xuất ra phải đảm bảo yêu cầu về tiêu chuẩn, quy chuẩn và trước hết ưu tiên hàng tốt phục vụ đất nước, nhập và xuất cũng vậy. Làm được điều đó, thì đi bán hàng ở đâu cũng được”- ông Cường nói.
