> Đề nghị loại bỏ dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A
> Tốn tiền tỷ để nước cuốn trôi
Ngày 23/4, đoàn công tác Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường (KHCN-MT) của Quốc hội, do Chủ nhiệm Ủy ban Phan Xuân Dũng dẫn đầu, làm việc với tỉnh Đồng Nai về kiến nghị của tỉnh không đầu tư xây dựng hai dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
Sở, ngành “tố” thủy điện
 |
| Các nhà khoa học khảo sát tại địa điểm sẽ bị nhấn chìm khi xây dựng đập thủy điện. |
| “Về cơ sở pháp lý, khi dự án chuyển mục đích sử dụng hơn 370 ha đất rừng là đã bị loại khỏi quy hoạch. Dự án cần phải được rà soát, làm rõ cơ sở pháp lý, cân nhắc hậu quả khi triển khai; cân nhắc tác động đến văn hóa, xã hội, môi trường”. Trương Văn Vở |
Tại buổi làm việc, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Phan Thị Mỹ Thanh cho rằng, Đồng Nai rất cần điện, nhưng quan điểm của tỉnh là phát triển kinh tế phải song song với bảo vệ môi trường bền vững và bảo đảm an sinh xã hội.
Từ năm 1990, tỉnh đã đóng cửa rừng, bảo vệ rừng nghiêm ngặt. Thủy điện bậc thang trên sông Đồng Nai những năm qua đã gây ảnh hưởng xấu đến vùng hạ lưu, bao gồm Đồng Nai, Bình Dương và TPHCM (gây ngập lụt vào mùa mưa và thiếu nước vào mùa khô).
Vì vậy, Đồng Nai kiến nghị tạm ngưng thực hiện 5 bậc thang thủy điện, trong đó có thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
 |
| Sơ đồ vị trí hai thủy điện ĐN 6& 6A trên sông Đồng Nai. Ảnh: Nguồn vrn. |
Về tác động của thủy điện Đồng Nai 6 và 6A, Phó giám đốc Sở TN&MT Đồng Nai Võ Văn Chánh nêu 6 tác động và kiến nghị dừng 2 dự án này. Ông Chánh cho rằng, 2 dự án ảnh hưởng Vườn Quốc gia Cát Tiên, di sản, chế độ thủy văn, nguồn nước sông Đồng Nai vào hai mùa, cũng như sinh kế người dân và đặc trưng văn hóa bản địa.
Phó giám đốc Sở NN&PTNT Trần Đình Minh quả quyết: Việc xây dựng 2 thủy điện sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của 30 trạm bơm phục vụ sản xuất nông nghiệp, tác động trực tiếp đến hơn 8.500 ha cây trồng do thiếu nước tưới, làm ô nhiễm nước sông, tác động tiêu cực đối với hơn 1.500 ha diện tích mặt nước nuôi thủy sản.
Thêm vào đó là nguy cơ xâm nhập mặn, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cấp nước sinh hoạt của 20 triệu dân, nguồn nước công nghiệp của 3 tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam gồm Đồng Nai, TPHCM và Bình Dương.
Lãnh đạo Sở Công Thương cũng kiến nghị Quốc hội xem xét không xây dựng 2 thủy điện với dẫn chứng: từ thực tế của các thủy điện được xây dựng trên sông Đồng Nai trước đây, báo cáo chỉ có 2.000 ha rừng bị tàn phá, nhưng thực tế lên đến 10.000 ha.
“Chưa nhận được báo cáo khả thi”
 |
| Đoạn sông Đồng Nai nơi dự kiến xây dựng thủy điện Đồng Nai 6. |
Quan tâm đến tính pháp lý của dự án, ông Lê Quang Huy, Phó chủ nhiệm Ủy ban KHCN-MT của Quốc hội, cho biết, Ủy ban được Thường vụ Quốc hội giao nhiệm vụ rà soát lại các công trình thủy điện, đặc biệt lưu ý vấn đề an toàn các công trình đập và bố trí tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, Ủy ban vẫn chưa nhận được báo cáo khả thi đối với hai dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
Ông Huy bày tỏ quan điểm, phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường. Do đó, đối với hai dự án này, cần phải có những giải trình khách quan, khoa học.
Đồng thời phải xem xét lại việc tuân thủ các văn bản quy phạm pháp luật, cân nhắc sự được - mất nếu triển khai dự án. Ông Huy cũng đề nghị cần có đánh giá tổng thể các bậc thang thủy điện trên hệ thống sông Đồng Nai ảnh hưởng như thế nào đến phát triển kinh tế - xã hội vùng hạ lưu.
Ông Võ Đại Hải, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho rằng, hai dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A nếu triển khai sẽ làm mất một lượng lớn diện tích rừng, trong đó có nhiều diện tích rừng của Vườn Quốc gia Cát Tiên mà đơn vị này quản lý.
Do đó, ông Hải đề nghị Bộ TN&MT có những đánh giá toàn diện, kỹ càng về tác động môi trường của hai dự án thủy điện trên. Ông Hải cho biết, thời gian qua, việc phát triển các công trình thủy điện đã làm mất 20.000ha rừng, tuy nhiên số diện tích rừng được trồng lại là rất nhỏ.
Ghi nhận ý kiến đóng góp của tỉnh Đồng Nai và các bên liên quan đến dự án thủy điện ĐN 6 - 6A, ông Phan Xuân Dũng, Chủ nhiệm Ủy ban KHCN-MT của Quốc hội, cho rằng, khi phát triển một công trình thủy điện, không chỉ đơn thuần xem xét vấn đề kinh tế mà phải đặt trong tổng quan các mối quan hệ xã hội.
Ông Dũng cho biết, Ủy ban sẽ truyền đạt lại một cách trung thực trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại kỳ họp vào trung tuần tháng 5 tới để Quốc hội xem xét đối với hai dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.
