Bởi suy cho cùng, đạo văn về bản chất cũng là ăn cắp, dù đối tượng này được tiếng là nhiều chữ hơn những kẻ ăn cắp thông thường.
Năm qua có đến vài quan chức cấp cao, cỡ bộ trưởng ở châu Âu phải lên Phong thần đài, hay nói cách khác là “về vườn” vì “mượn văn”thiên hạ.
Đầu tiên phải nói đến Bộ trưởng Quốc phòng Đức Karl-Theodor zu Guttenberg, người bị buộc phải từ chức hồi tháng 3-2011, khi người ta phát hiện một phần luận án tiến sỹ của ông giống y chang tác phẩm của người khác.
Một trường hợp khác, cũng là người có địa vị xã hội đáng nể: Silvana Koch-Mehrin, Phó chủ tịch Nghị viện châu Âu. Bà này đã phải từ nhiệm vài tháng sau khi bị tố cáo đạo văn từ thời làm luận văn tốt nghiệp đại học.
Tháng 4-2012, một nhân vật cấp cao, cỡ đứng đầu quốc gia như Tổng thống Hungary, ông Pal Schmitt cũng phải từ chức trước các cáo buộc đạo văn làm luận án tiến sỹ, cho dù đến nay ông vẫn bác bỏ.
Vẫn chưa hết. Mới đây nhất, Ioan Mang, thành viên chính phủ Romania cũng bị tố cáo về hành vi đạo văn. Trớ trêu thay, ông này vừa được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Giáo dục.
Các cáo buộc được tung ra từ hôm 7-5, chỉ vài giờ sau khi Thủ tướng Victor Ponta công bố thành viên chính phủ mới, trong đó có ông Mang. Tuần trước, cựu Thủ tướng Emil Boc lên tiếng kêu gọi Bộ trưởng Mang từ chức, thậm chí còn trưng ra những bằng chứng về hành vi đạo văn của ông Mang trước ống kính truyền hình.
Một “tác phẩm” của ông Mang, khởi nghiệp từ vị trí nhà khoa học máy tính, đang bị xem xét. Người ta nói rằng ông đã copy gần như hoàn toàn một bài luận của một nhà khoa học máy tính Israel, được soạn với mục đích trình bày tại hội thảo khoa học.
Điều kỳ khôi là nhà khoa học Israel đã rút lại bài luận, không đem ra trình bày tại hội thảo khoa học vì phát hiện một số lỗi nhận thức. Nhưng ông không thể xóa bản gốc trên internet.
Và…Dù mới nhậm chức nhưng e rằng Bộ trưởng Mang khó mà tại vị lâu được, trước sức ép của phe đối lập.
Mấy trường hợp trên cho thấy, ở đâu cũng có chuyện đạo văn. Bởi thói thường là con người có xu hướng thích ăn trên ngồi trốc. Nhưng năng lực thì không tự nhiên sinh ra, hoặc không được phân chia theo kiểu bình quân chủ nghĩa.
Tuy nhiên, bị phát hiện đạo văn dù sao vẫn chưa phải là dấu chấm hết. Bởi trước khi trở thành Phó tổng thống Mỹ, nghị sỹ Joe Biden cũng từng phải thừa nhận “mượn” ý tưởng một bài báo để viết bài luận trong năm thứ nhất ở trường luật kia mà.