Ngày 25/10, Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) có văn bản gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tỉnh Bắc Ninh về việc chấn chỉnh hoạt động thực hành sai lệch di sản tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt.
Theo đó, ngày 24/10, Sở VHTTDL tỉnh Bắc Ninh phối hợp với UBND huyện Yên Phong tổ chức Liên hoan hát văn, hát chầu văn tỉnh Bắc Ninh lần thứ II - năm 2024 tại đền thờ Lý Thường Kiệt, xã Tam Giang, huyện Yên Phong.
 |
| Hình ảnh tại Liên hoan hát văn, hát chầu văn tỉnh Bắc Ninh lần thứ II - năm 2024. Ảnh: Báo Bắc Ninh. |
Tuy nhiên qua kiểm tra thực tế, tên gọi của hoạt động là liên hoan hát văn, hát chầu văn nhưng nội dung hoạt động diễn ra tối 24/10 lại là biểu diễn thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ trên sân khấu, với sự tham gia của một số nghệ nhân như Nguyễn Trần Tuấn Anh, Trần Thị Chung…
Văn bản của Cục Di sản văn hóa khẳng định đây là hoạt động diễn xướng hầu đồng không đúng bản chất và không gian thực hành của di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt, xâm phạm tập tục, kiêng kỵ và làm sai lệch giá trị của di sản văn hóa phi vật thể.
Việc làm này cũng không đúng tinh thần Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO và Luật Di sản văn hóa của Việt Nam, vi phạm Nghị định số 39/2024/NĐ-CP quy định biện pháp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong các Danh sách của UNESCO và Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
|
Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. |
"Trường hợp vi phạm nghiêm trọng Công ước 2003 và Nguyên tắc đạo đức về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO như trên nếu được thể hiện trong Báo cáo quốc gia, có thể bị UNESCO nhắc nhở, thậm chí xem xét, rút danh hiệu và sẽ ảnh hưởng tới cộng đồng chủ thể di sản ở hơn 22 tỉnh, thành phố của Việt Nam, đặc biệt là ảnh hưởng tới uy tín và thể diện của Việt Nam", Cục Di sản văn hóa nêu.
Lãnh đạo Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở VHTTDL tỉnh Bắc Ninh cần chấn chỉnh ngay hoạt động hầu đồng không đúng quy định trên địa bàn và tuân thủ các văn bản chỉ đạo của Bộ VHTTDL, báo cáo kết quả xử lý về Bộ VHTTDL (qua Cục Di sản văn hóa) trước ngày 1/11.
Nguyên tắc trong thực hành di sản văn hóa phi vật thể: “Cộng đồng chủ thể phải đảm bảo duy trì tính liên tục trong thực hành di sản văn hóa phi vật thể đúng với giá trị, bản chất và chức năng của di sản, giảm nguy cơ mai một, thất truyền, bảo đảm gìn giữ giá trị của di sản với các hình thức thể hiện, hiểu biết, kỹ năng, kỹ thuật và không gian thực hành liên quan, không đưa những yếu tố không phù hợp vào di sản, không phổ biến và thực hành sai lệch nội dung di sản, bảo đảm tôn trọng và bảo vệ giá trị tôn giáo, tín ngưỡng, tập quán, tính thiêng của nghi lễ và không gian thực hành của di sản văn hóa phi vật thể” (Điểm a, b, d, e Khoản 1, Điều 4).
