Trong văn bản mới nhất Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ, đại diện Cục Di sản Văn hóa khẳng định đã nắm bắt được thông tin về vụ cháy chùa Phổ Quang (chùa Xuân Lũng).
Lãnh đạo Cục Di sản văn hóa đề nghị lãnh đạo Sở VHTTDL tỉnh Phú Thọ chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra thực tế tại di tích, có ngay biện pháp bảo vệ bảo vật quốc gia bàn thờ Phật bằng đá, đồng thời đánh giá mức độ thiệt hại và đề xuất phương án xử lý, báo cáo UBND tỉnh Phú Thọ và Bộ VHTTDL trước 10h ngày 24/10.
  |
Lực lượng chức năng đánh giá mức độ thiệt hại sau vụ cháy chùa Phổ Quang (Phú Thọ). |
Vụ cháy xảy ra vào sáng 23/10 khiến toàn bộ phần gỗ, mái ngói âm, hệ thống điện bị cháy hỏng, các pho tượng bằng đất và bằng gỗ trong ngôi Tam Bảo bị hư hại.
Theo báo cáo của UBND huyện Lâm Thao, ước tính thiệt hại tổng giá trị vật chất lên tới khoảng 25 tỷ đồng. Vụ cháy do người dân sống ở nhà đối diện chùa phát hiện. Đến khoảng 11h40, đám cháy được khống chế và dập tắt.
Chùa Phổ Quang (chùa Xuân Lũng) là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) công nhận năm 1980. Ngôi chùa trước khi bị cháy là nơi bảo quản vẹn nguyên những nét độc đáo trong kiến trúc thời Trần.
Kiến trúc đáng chú ý nhất chùa Phổ Quang là bàn thờ Phật bằng đá hoa sen có niên đại 700 năm tuổi, được tạc năm 1388 dưới triều vua Trần Phế Đế.
   |
Bàn thờ Phật bằng đá hoa sen hư hại khá lớn sau vụ cháy. |
Bệ đá có kích thước lớn 1,05 m, rộng 1,25 m, dài 3,3 m… Cấu tạo của bệ đá hoa sen theo dạng hình hộp chữ nhật, được ghép lại bằng các phiến đá xanh. Mặt bệ được bao đỡ bởi một đài sen lớn, gồm hai lớp cánh sen ngửa và một lớp cánh sen úp.
Thân bệ có 4 góc trang trí hình kim sí điểu, được cấu tạo thu nhỏ thắt lại không đồng nhất với phần trên và phần dưới, nhưng đây lại là nơi xuất hiện nhiều mô típ chạm khắc với nhiều gờ nổi, chứa đựng các họa tiết trang trí khác nhau như rồng, mây, hoa sen, hoa cúc… Đế bệ phần lớn là họa tiết vân mây.
Phần mặt và thân bệ là hai phần quan trọng nhất, thể hiện rõ nét nhất sự phong phú của nghệ thuật điêu khắc dân gian đương thời. Bàn thờ Phật bằng đá chùa Phổ Quang được công nhận là bảo vật quốc gia vào ngày 25/12/2021.
