Sau một thời gian lâm bệnh, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đã từ trần vào rạng sáng 14/9.
Trong quá trình công tác, ông là người cởi mở với báo chí nói chung trong đó có báo Tiền Phong nói riêng. Điều đặc biệt, cũng là ngẫu nhiên, những lần PV Tiền Phong gặp Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh phần lớn rơi vào những dịp mùng 2 tháng 9 và 30 tháng 4 để nói về chủ đề: Độc lập, thống nhất, đối ngoại và mối quan hệ Việt – Mỹ.
 |
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh trong một lần trò chuyện với PV Tiền Phong. |
Việt Nam không chọn phe, Việt Nam độc lập!
Dịp gần đây nhất chúng tôi ngồi phỏng vấn ông là vào tháng 4/2022. Khi đó, cuộc xung đột Nga – Ukraine diễn ra được gần 2 tháng.
Trong cuộc trò chuyện hôm đó, ông nói nhiều về ngày thống nhất đất nước, về việc “để có hòa bình, chúng ta không thể tránh được cuộc chiến” và những bài học rút ra trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.
Ông cũng bảo rằng “đừng bao giờ ảo tưởng bởi những 'viên kẹo' của kẻ xâm lược. Đừng bao giờ ảo tưởng trước lời hứa hẹn của kẻ xâm lược, nếu chúng ta muốn giữ được độc lập toàn vẹn lãnh thổ, cũng như nền hoà bình đích thực cho dân tộc mình”.
Trong lần gặp vào tháng 4/2022, ông nói với chúng tôi rằng: Cha mình - Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, từng là Chủ tịch đầu tiên của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Vậy nên ông rất quan tâm đến sự phát triển của thế hệ trẻ.
Trong bối cảnh thế giới phức tạp, có xu hướng và áp lực “chọn phe”, ông nói rằng: Việt Nam là không chọn phe, Việt Nam đứng về phía chính nghĩa.
Ông nhấn mạnh: Việt Nam không trung lập, Việt Nam độc lập. Rồi ông giải thích, độc lập hoàn toàn khác với trung lập. Chúng ta độc lập trên cơ sở đạo lý, luật pháp quốc tế và lợi ích của Việt Nam. “Hôm nay, anh làm đúng thì tôi làm bạn, đồng hành. Nhưng ngày mai anh làm sai thì chúng tôi sẽ không tham gia vào câu chuyện đó. Còn nếu anh xâm hại đến tôi thì chúng tôi buộc lòng phải đáp trả. Chúng ta độc lập nên chúng ta sẽ giữ được hòa bình”, ông khẳng định.
 |
Lực lượng quân đội tham gia giúp đỡ người dân trong đại dịch COVID-19. |
Hóa giải nguy cơ từ sớm, từ xa
Vào năm 2021 và 2022, khi trò chuyện với PV Tiền Phong nhân dịp Quốc khánh 2/9, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nói nhiều về những thách thức phi truyền thống và những đòi hỏi trong công tác dự báo tình hình. Theo ông, nếu dự báo sớm, dự báo đúng thì khả năng chiến thắng sẽ rất cao, để những người đang có dã tâm nhòm ngó lợi ích của chúng ta từ bỏ cái dã tâm đó đi.
“Chúng ta không làm hại đến ai nhưng luôn bảo vệ lợi ích của mình và tôn trọng lợi ích của người khác. Dự báo sớm để hóa giải nguy cơ từ sớm, từ xa, chứ không phải để ngồi đó và chờ đợi kẻ thù đến”, ông nói.
Cũng bởi chuẩn bị từ sớm, từ xa nên khi dịch COVID-19 mới chớm vào đất nước, với chức năng và khả năng của mình, quân đội đã sớm có dự báo chính xác, vào cuộc ngay từ ngày đầu.
Ông khẳng định, tất cả mục tiêu của quân đội trong thời chiến hay thời bình, khi chống giặc ngoại xâm hay đối mặt với các thách thức an ninh phi truyền thống… quân đội cũng chỉ có một mục đích duy nhất là phục vụ nhân dân - đó là sức mạnh lớn nhất của quân đội, luôn được nhân dân tin cậy, thương yêu và ủng hộ cũng ở chỗ đó.
 |
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. |
Tôn trọng độc lập, tự chủ
Trước đó, vào dịp 30/4/2018, ngoài những vấn đề hòa bình, độc lập, tự chủ, ông cũng trò chuyện với chúng tôi về mối quan hệ Việt - Mỹ.
Khi đó, ông chia sẻ, quan hệ quốc phòng là một trong những nội dung trong quan hệ giữa hai quốc gia. Và quan trọng nhất là Việt Nam khẳng định với Mỹ rằng đừng bao giờ để xảy ra cuộc đối đầu lần thứ hai giữa Việt Nam và Mỹ.
“Chúng ta không quan hệ với bất kỳ ai mà họ không muốn chúng ta độc lập, hoặc hành xử không tôn trọng độc lập, tự chủ của chúng ta. Đó là nguyên tắc quan trọng nhất hiện nay”, ông khẳng định.
Theo Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Việt Nam lựa chọn chính sách quốc phòng đa phương hóa, đa dạng hóa nên chúng ta quan hệ với mọi quốc gia trên cơ sở tôn trọng độc lập tự chủ, chế độ chính trị của nhau.
Ông khẳng định, điều kiện quan trọng trong quan hệ là Mỹ phải tôn trọng Việt Nam trên tư cách một quốc gia độc lập, tôn trọng chiến thắng của chúng ta đối với họ trong quá khứ.
