Vì sao đại dịch ‘cúm Tây Ban Nha’ giết chết hơn 50 triệu người?

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Dịch cúm Tây Ban Nha hoành hành dữ dội vào những năm 1918 - 1919. Trận đại dịch này giết chết 50 triệu người, hơn số người chết của 2 thế chiến cộng lại.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Dịch cúm Tây Ban Nha hoành hành dữ dội vào những năm 1918 - 1919 khi thế giới đang xảy ra đại chiến (Thế chiến thứ I). Việc tập trung quá nhiều binh lính trong một không gian chật hẹp là điều kiện tốt khiến virus cúm lây lan. Cả hai phe trong thế chiến thứ Nhất đều chịu thiệt hại nặng nề vì đại dịch cúm này, đến nỗi người ta cho rằng chính nó đã giúp kết thúc sớm cuộc chiến. Thời điểm bùng phát dịch cúm cũng là chiến tranh thế giới thứ nhất sắp kết thúc, nền kinh tế chưa được phục hồi, các cơ sở cơ y tế công cộng lạc hậu, thiếu thốn khi ấy không đủ khả năng để ngăn chặn dịch cúm do mọi nguồn lực đều được dành cho quân sự. Ước tính virus cúm lây nhiễm cho khoảng 500 triệu, hơn 50 triệu người trên toàn thế giới đã tử vong vì dịch cúm này.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án B: Theo ước tính, cúm Tây Ban Nha đã lây nhiễm 1/3 dân số thế giới chỉ trong 3 đợt bùng phát mạnh giữa năm 1918 và 1919.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Virus cúm thường khá cân bằng trong tỉ lệ tử vong ở các vùng trên thế giới. Tuy nhiên, năm 1918 lại ghi nhận bất thường khi châu Á lại có tỉ lệ tử vong gấp 30 lần so với một số nơi ở châu Âu. Đại dịch giết chết 250.000 người ở Anh, 400.000 người ở Pháp, 676.000 người ở Mỹ, 400.000 người ở Nhật Bản, 17 triệu người Ấn Độ (tương đương 6% dân số nước này), 138.000 người Ai Cập (tương đương 10% dân số), 1,5 triệu người ở Indonesia… Ngay cả những đất nước bị cô lập như Tahiti, Samoa, Australia và New Zealand, số người tử vong cũng rất lớn.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án B: Ca bệnh cúm Tây Ban Nha (1918 – 1919, còn được gọi là đại dịch cúm năm 1918) đầu tiên được ghi nhận trên một đầu bếp ở Kansas tên là Albert Gitchel. Trong vòng 3 tuần, 1.100 binh sĩ đã phải nhập viện và hàng nghìn người khác bị ảnh hưởng. Sau đó, bệnh lây lan qua Pháp, Anh, Ý và toàn bộ Tây Ban Nha, gây ra sự ảnh hưởng nghiêm trọng với các hoạt động quân sự trong Thế chiến thứ nhất. 3/4 quân đội Pháp và hơn một nửa quân đội Anh đã ngã bệnh vào mùa xuân năm 1918. Tháng 5-1918, bệnh cúm đã tấn công Bắc Phi, sau đó là Ấn Độ, Trung Quốc và Úc. Đại dịch mang tên “cúm Tây Ban Nha” hoàn toàn không chỉ xuất phát từ Tây Ban Nha. Có thể trước đó nó đã lan truyền ở Anh, Pháp, Mỹ, nhưng bộ máy kiểm duyệt thời chiến ở những nước này đã ngăn chặn không cho đăng những thông tin về dịch bệnh. Trong khi đó, báo chí Tây Ban Nha không bị kiểm soát nên tin tức về dịch cúm lan ra, khi có đến hàng trăm nghìn người mắc bệnh. Nắm lấy cơ hội này, các nước tham chiến nhanh chóng khuyến khích truyền thông đổ cho bệnh dịch phát xuất từ Tây Ban Nha để trừng phạt nước này vì thái độ trung lập đối với cuộc chiến. Chính trong bối cảnh như vậy, dịch cúm được mọi người nói đến một cách tự nhiên là “cúm Tây Ban Nha”. Cho đến nay, nơi phát xuất dịch cúm từ đâu cũng không rõ. Một số người cho rằng, nó khởi phát từ châu Á hoặc ngay chính tại nước Mỹ. Hạt Haskell, bang Kansas đã được nêu lên như là nguồn lây lan dịch, do có nhiều trại nuôi súc vật cùng với 17 tuyến đường bay của loài chim thiên di ngang qua. Lúc đó, người ta cho là dịch cúm là từ chim hay lợn hoặc cả hai lây nhiễm cho con người.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án D: Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), tỷ lệ tử vong do dịch này ở trẻ em dưới 5 tuổi và người lớn trên 65 tuổi rất cao. Tiếp theo là nhóm từ 20 đến 40 tuổi. Đợt dịch cúm đầu tiên của đại dịch có liên quan đến virus H1N1, tấn công chủ yếu vào người lớn, thanh thiếu niên khỏe mạnh. Đại dịch này không giống như các vụ dịch khác có người già là nạn nhân đầu tiên. Điều này có thể giúp giải thích con số thiệt mạng khủng khiếp do nó gây ra.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án D: Các triệu chứng rất khủng khiếp: Người mắc bệnh bị sốt và khó thở. Thiếu oxy khiến khuôn mặt của họ nhuốm xanh. Xuất huyết làm đầy phổi và gây nôn mửa, chảy máu cam, nạn nhân bị chết ngộp trong chất lỏng tích tụ trong chính cơ thể họ.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Sau thế chiến thứ Nhất, hàng triệu binh lính của 2 phe được trở về quê nhà. Điều này gián tiếp làm lây lan virus đi khắp nơi trên thế giới, khiến nó không thể bị khoanh vùng và trở thành đại dịch cúm lớn nhất lịch sử nhân loại.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án A: Thuốc kháng virus chưa được phát minh vào năm 1918, còn kháng sinh chỉ tác dụng tốt lên vi khuẩn. Thực tế, đại dịch này đã tự kết thúc sau khi diễn ra đợt thứ 3 vào đầu năm 1919. Các bệnh nhân sống sót trong đại dịch cũng không được điều trị một cách đặc hiệu. Hầu hết nỗ lực điều trị đều chỉ giúp giảm triệu chứng của bệnh.

Giải thích Câu trả lời đúng là đáp án C: Châu Á năm 1957 có dịch cúm do virus cúm A. Vào tháng 2 năm 1957, một loại virus cúm A (H2N2) mới xuất hiện ở Đông Á, gây ra đại dịch ở Châu Á. Trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên ở Singapore vào tháng 2 năm 1957, Hồng Kông vào tháng 4 năm 1957 và tại các thành phố ven biển ở Hoa Kỳ vào mùa hè năm 1957. Số người chết ước tính là 1.1 triệu người trên toàn thế giới và 116,000 người ở Hoa Kỳ. Đại dịch cúm khởi phát ở Hồng Kông năm 1968 cũng do virut cúm A.