Đăng ký tàu bay ở nước ngoài, bảo dưỡng bị giám sát
Với ngành Kỹ thuật tàu bay dân dụng, việc chuyển từ đăng ký tàu bay ở nước ngoài, “thuê ướt” sang “thuê khô” chính là bước ngoặt lớn nhất, mang tính đột phá.
Chuyện xảy ra năm 1995, cách đây tròn 20 năm. Khí đó, VNA phải thuê tàu bay; các chủ tàu chưa đủ niềm tin, bắt buộc đăng ký tàu bay tại Seychelles, một hòn đảo nhỏ ở Nam Ấn độ dương, gần Nam Phi. VNA phải khai thác, bảo dưỡng dưới sự kiểm soát an toàn chất lượng của họ (gọi là hình thức thuê ướt). Đây cũng là chặng đường những kỹ sư của VNA chuyển đổi từ công nghệ Nga sang công nghệ phương Tây học việc và trưởng thành nhanh chóng.
“Cam kết của lãnh đạo VNA, chỉ đạo của Thủ tướng nhân sự kiện tiếp nhận tàu bay thế hệ mới Airbus A350 và công bố chương trình nâng cấp chất lượng dịch vụ 4 sao và hệ thống nhận diện thương hiệu vừa qua là định hướng, yêu cầu bắt buộc. VNA nói chung và ngành kỹ thuật tàu bay phải triển khai, đưa những cam kết cũng như mong muốn đó thành hiện thực”.
Ông Nguyễn Trịnh Bình, Phó Trưởng Ban Kỹ thuật của VNA
Sau này, mọi tàu bay thuê (ướt, khô), mua đều được đăng ký tại Cục Hàng không Việt Nam và các tàu bay đăng ký ở Seychelles lần lượt được chuyển về. Đến năm 1999, hình thức thuê ướt kết thúc, VNA chủ động chuyển thuê khô; từ thuê sang mua. Ba tàu bay B767 vào năm 1999 và đầu 2004 là 10 tàu A320 được chuyển về đăng ký trong nước. Từ chỗ đảm nhận đội tàu bay cỡ nhỏ, dưới 20 tàu bay (10 A320, 3 B767, 2 Fokker70, 2 ATR72-200), nay, bộ phận kỹ thuật của VNA quản lý hơn 80 tàu bay của hãng và hỗ trợ cho Cambodia Angkor Air, Jetstar Pacific Airlines (JPA), Công ty bay dịch vụ hàng không (VASCO).
Công ty kỹ thuật tàu bay VAECO (Vietnam Airlines Engineering Company), thành viên của VNA trực tiếp tác nghiệp bảo dưỡng và sửa chữa tàu bay được lập năm 2008 là tổ chức có năng lực và quy mô lớn nhất Việt Nam (có chứng chỉ bảo dưỡng của Cục Hàng không Việt nam, Cục hàng không liên bang Mỹ và hơn 20 nhà chức trách hàng không các nước). Ngoài VNA, công ty này còn đảm bảo công tác bảo dưỡng cho nhiều hãng khác, bao gồm JPA, VietJet Air, VASCO, Laos Airlines… và hơn 20 hãng nước ngoài bay đến Việt Nam.
Từ lính không quân đến kỹ sư “siêu” tàu bay
Nền tảng của ngành Kỹ thuật tàu bay được khởi nguồn và hun đúc từ những năm 1975. Khi đó, ngành hàng không dân dụng chỉ gói gọn trong Tổng cục Hàng không dân dụng Việt Nam (tiền thân thuộc quân đội). Trong đó, ngành Kỹ thuật tàu bay gồm: Cục Kỹ thuật vật tư và xí nghiệp tàu bay A75 đóng tại TP HCM và A76 ở Hà Nội (hai xí nghiệp này sau hợp nhất, lập thành VAECO).
Những năm tháng đổi mới và chuyển đổi từ công nghệ Nga sang công nghệ phương Tây (đầu những năm 1990) đã hình thành những thế hệ lãnh đạo của ngành kỹ thuật tàu bay. Các ông Phạm Văn Nuôi, Nguyễn Đức Tâm, Nguyễn Văn Hưng và Nguyễn Ngọc Trọng (các Phó Tổng GĐ phụ trách kỹ thuật của VNA) là những người chèo lái giai đoạn chuyển giao hệ trọng đó.
Nếu như trước đây, các nội dung bảo dưỡng lớn hầu hết đều phải đưa ra nước ngoài, nhất là việc làm bảo dưỡng trước khi trả các tàu thuê, bán. Ngày nay, VAECO hoàn toàn thực hiện được, cụ thể là trả 10 A320 cũng như bán 2 Fokker 70 vừa qua.
VNA đã và tiếp tục đưa vào khai thác hai loại tàu bay hiện đại nhất (14 chiếc A350 và 19 chiếc B787), trở thành một trong những hãng hàng không đầu tiên khai thác các tàu bay này. Đây là các tàu bay điện tử (E Aircraft) nên công tác quản lý và điều hành bảo dưỡng, bảo dưỡng kỹ thuật thay đổi về chất với những thách thức lớn bao gồm: Quản lý các rủi ro về sự thay đổi công nghệ; thực hiện cam kết chất lượng dịch vụ 4 sao và đảm bảo hiệu quả kinh tế.
