Trong một báo cáo công bố hôm 5/4, Viện Khoa học và An ninh Quốc tế Mỹ (ISIS) cho biết “lò phản ứng hạt nhân ánh sáng thực nghiệm (ELWR)” tại bãi thử hạt nhân Yongbyon của Triều Tiên đang có dấu hiệu hoạt động.
“Sau một vài năm trì hoãn, Triều Tiên có thể đã bắt đầu thử nghiệm vận hành ELWR tại Yongbyon.
Dựa trên hình ảnh của Airbus ngày 30/3/2018, việc xây dựng vẫn đang tiếp diễn trong tháng vừa qua ở khu vực gần lò phản ứng, cũng như nhà máy bơm dự phòng cho hệ thống làm mát thứ cấp của lò.
Nhà máy bơm dự phòng nằm bên cạnh một con sông, và sự đổi màu nước cho thấy nhà máy đang được sử dụng để bơm nước cho lò phản ứng, đồng thời thải nước từ hệ thống làm mát thứ cấp của lò xuống sông.”
Theo báo cáo, những dấu hiệu trên cho thấy lò phản ứng đã hoạt động, hoặc hệ thống làm mát đang được thử nghiệm.
Cũng tại bãi thử Yongbyon, một công trình xây dựng đang mọc lên gần một lò phản ứng 5 megawatt.
“Các hoạt động tại hai lò phản ứng này cho thấy Triều Tiên vẫn tiếp tục muốn nâng cao năng lực hạt nhân”, theo ISIS. “Cả hai lò phản ứng này đều có thể chế tạo plutonium cho vũ khí hạt nhân. Việc chấm dứt hoạt động của hai lò này nên được đưa ra thảo luận bất kì cuộc đàm phán nào với Bình Nhưỡng.”
Theo các chuyên gia, dù không có dấu hiệu cho thấy Triều Tiên tái chế nhiên liệu đã sử dụng để tách plutonium, nhưng các hoạt động tương tự của Bình Nhưỡng vẫn sẽ gây tranh cãi vào thời điểm này.
Vấn đề giải giáp hạt nhân của Triều Tiên dự kiến sẽ là chủ đề chính trong hội nghị thượng đỉnh liên Triều (dự kiến diễn ra ngày 27/4) và hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều (dự kiên diễn ra cuối tháng 5).
