Đạo diễn Tiệc trăng máu cho hay anh đang tham gia nhiều dự án điện ảnh quy mô lớn cần tuyển trợ lý chuyên môn.
Theo nội dung thông báo, vị trí trợ lý có nhiệm vụ tìm kiếm, tổng hợp tư liệu, ghi chú, hệ thống thông tin phục vụ các buổi làm việc cùng đội ngũ sáng tạo, nhà sản xuất. Ứng viên được yêu cầu dưới 30 tuổi, xác định theo đuổi điện ảnh như nghề nghiệp lâu dài, thuộc các chuyên ngành phim, đạo diễn, biên kịch, sản xuất, sáng tạo, mỹ thuật và ưu tiên người có khả năng về AI.
Thời gian làm việc theo hình thức bán thời gian, không hưởng lương. Quyền lợi là cơ hội tích lũy kinh nghiệm, tiếp cận các dự án lớn và làm việc cùng những nhà sáng tạo, nhà sản xuất, nhà đầu tư hàng đầu trong ngành.
Thông tin này nhanh chóng vấp phải nhiều phản ứng gay gắt. Trên các diễn đàn và hội nhóm, không ít ý kiến cho rằng việc yêu cầu chuyên môn nhưng không trả lương là thiếu công bằng với người lao động trẻ.
Nhiều bình luận chỉ trích tư duy làm không lương để học hỏi đã lỗi thời, cho rằng người lao động không thể hít không khí để sống, nhất là trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng cao.
Bên cạnh đó, nhiều người lo ngại ranh giới giữa cơ hội học hỏi và bóc lột lao động trở nên mong manh khi công việc không được quy định rõ khối lượng, thời gian làm việc, trong khi người tuyển dụng là đạo diễn tên tuổi, không thiếu nguồn lực tài chính. Một số ý kiến cho rằng việc dùng những cụm từ như “cơ hội lớn”, “được học hỏi” dễ trở thành lớp vỏ mỹ miều che đậy việc tận dụng sức lao động miễn phí.
Ở chiều ngược lại, cũng có không ít quan điểm bênh vực đạo diễn Nguyễn Quang Dũng. Nhiều người cho rằng thông tin tuyển dụng không ép buộc, được công bố minh bạch, không che giấu yếu tố “không lương”.
Các ý kiến nói đây là cơ hội mang tính chọn lọc cao, phù hợp với những người trẻ thực sự muốn dấn thân vào nghề, ưu tiên tích lũy trải nghiệm, mối quan hệ và kiến thức thực tế hơn là thu nhập trước mắt.
Một số so sánh cho rằng trong lĩnh vực giải trí - nghệ thuật, nhiều hình thức thực tập, học việc còn yêu cầu đóng học phí để được tiếp cận các tên tuổi lớn, nên việc làm trợ lý không lương không phải điều hiếm gặp.
Trước làn sóng tranh cãi, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã lên tiếng làm rõ quan điểm. Anh cho biết không có thời gian tổ chức các khóa đào tạo tính phí theo giờ, nên lựa chọn hình thức làm việc thực tế để vừa hướng dẫn, vừa sàng lọc những người thực sự phù hợp.
“Không ai bị ép buộc. Ai thấy hợp thì đăng ký, ai không hợp có thể lựa chọn nơi khác. Chừng nào ghi lương cao mà không trả lương mới là vấn đề”, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng chia sẻ.
Theo một số khán giả, mô hình này giúp cả hai phía cùng chấp nhận rủi ro. Người trẻ bỏ thời gian, công sức để học nghề; người làm nghề lâu năm dành thời gian chỉ dẫn và chịu trách nhiệm trước những sai sót có thể xảy ra. Giá trị lớn nhất mà vị trí trợ lý mang lại nằm ở trải nghiệm thực tế, cơ hội tiếp cận dự án và mạng lưới làm nghề. Đó đều là những yếu tố khó đo đếm bằng tiền.
Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng sinh năm 1978, con trai nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Anh được khán giả quen gọi bằng biệt danh Dũng “khùng”, tốt nghiệp khoa Đạo diễn tại trường Sân khấu - Điện ảnh TPHCM và ghi dấu ấn với loạt phim ăn khách như Nụ hôn thần chết, Mỹ nhân kế, Em là bà nội của anh, Tiệc trăng máu, Đất rừng phương Nam…
Ngoài làm phim, anh còn làm nhà sản xuất, giám khảo truyền hình và viết nhạc phim. Anh công khai mối quan hệ với ca sĩ Bùi Lan Hương. Gần đây, đạo diễn trải qua biến cố sức khỏe nghiêm trọng khi bị nhồi máu cơ tim, phải điều trị thời gian dài trước khi trở lại.