Tiết kiệm điện để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia

Theo ông Phạm Viết Thạch – Phó Trưởng ban Môi trường phát triển bền vững, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân, tổ chức mà còn góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Ông có thể chia sẻ kinh nghiệm từ những chương trình ngành điện đang triển khai để đồng hành cùng doanh nghiệp trong thực thi chính sách về tiết kiệm năng lượng?

Từ nhiều năm qua EVN đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và các Sở Công Thương để đồng hành cùng doanh nghiệp trong thực thi chính sách về năng lượng, tập trung vào hiện đại hóa hạ tầng đo đếm, nâng cao năng lực giám sát và cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng.

Theo thống kê đến cuối năm 2024, EVN đã lắp đặt hơn 31 triệu công tơ, trong đó 95% là công tơ điện tử, gần 30 triệu công tơ được kết nối đo xa, giúp doanh nghiệp và hệ thống điện quản lý phụ tải minh bạch, hiệu quả hơn. Các dịch vụ điện hiện nay được cung cấp 100% trực tuyến mức độ 4 với gần 38 triệu yêu cầu được giải quyết qua kênh số, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và chi phí.

Cùng với đó, tập đoàn thường xuyên tổ chức hội nghị khách hàng, tư vấn trực tiếp về biểu đồ phụ tải, lịch sản xuất - vận hành thiết bị, cũng như giới thiệu các giải pháp tiết kiệm năng lượng như điện mặt trời mái nhà, đèn LED, máy nước nóng năng lượng mặt trời. Thông qua những chương trình này, EVN không chỉ nâng cao chất lượng dịch vụ mà còn đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh và thực hiện trách nhiệm giảm phát thải, gắn với thực hiện Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.

Nhiều doanh nghiệp lớn tiết kiệm được hàng tỉ đồng mỗi tháng tiền điện nhờ các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Ảnh: Như Ý

Hiện EVN có các hoạt động cụ thể gì tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng của các doanh nghiệp trọng điểm, thưa ông?

EVN đang triển khai nhiều chương trình nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Cụ thể, EVN thực hiện các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp tiết kiệm điện thông qua truyền thông, phát hành tài liệu hướng dẫn, tư vấn giải pháp ngay tại hiện trường, giúp việc tiết kiệm điện trở thành thói quen trong sản xuất và vận hành. Thường xuyên tổ chức hội nghị khách hàng cho khách hàng trọng điểm như đã nêu ở trên.

Song song với đó, các chương trình tiết kiệm điện chuyên biệt theo vùng, ngành cũng được triển khai, điển hình như thay thế bóng đèn sợi đốt cho bà con trồng thanh long tại Nam Bộ, tư vấn vận hành tối ưu cho các mô hình nuôi tôm công nghiệp hay áp dụng máy nước nóng năng lượng mặt trời theo mô hình công ty dịch vụ năng lượng (ESCO).

Đặc biệt, EVN đang thúc đẩy mạnh mẽ các chương trình quản lý nhu cầu điện (DSM) và điều chỉnh phụ tải (DSR), trong đó doanh nghiệp được khuyến khích tham gia điều chỉnh, dịch chuyển phụ tải vào các khung giờ hợp lý. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực cho hệ thống điện trong giờ cao điểm mà còn mang lại lợi ích trực tiếp cho doanh nghiệp thông qua tối ưu chi phí tiền điện và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Để triển khai thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị, đối với lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, EVN đã có sự chuẩn bị và giải pháp gì để việc triển khai mang lại hiệu quả tốt nhất?

Là doanh nghiệp trong ngành, EVN nhận thấy, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia luôn gắn liền với phát triển bền vững, trong đó sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và giảm phát thải khí nhà kính là định hướng trọng tâm theo tinh thần Nghị quyết số 70-NQ/TW.

EVN đang tham gia tích cực cùng Bộ Công Thương trong việc xây dựng Nghị quyết của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị, đồng thời cũng đang xây dựng kế hoạch hành động riêng của Tập đoàn, chú trọng tiết kiệm năng lượng, quản lý nhu cầu điện, phát triển lưới điện thông minh, chuyển đổi số, nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới cũng như đầu tư phát triển các nguồn năng lượng sạch. Với vai trò doanh nghiệp nòng cốt của ngành điện Việt Nam, EVN cam kết góp phần quan trọng vào việc thực hiện mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và lộ trình giảm phát thải khí nhà kính đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong thời gian tới, EVN sẽ tiếp tục duy trì và mở rộng các hoạt động hợp tác thường niên này với nhiều hiệp hội trong công tác truyền thông và tư vấn kỹ thuật thông qua việc tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm và workshop chuyên đề nhằm chia sẻ kinh nghiệm, phổ biến chính sách và giới thiệu giải pháp thực tiễn đến cộng đồng doanh nghiệp thành viên hướng tới xây dựng mạng lưới gắn kết chặt chẽ giữa ngành điện và các hiệp hội, góp phần nâng cao nhận thức xã hội, đồng thời thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp thực hiện hiệu quả các mục tiêu về an ninh năng lượng và phát triển bền vững.

Ông Phạm Viết Thạch – Phó Trưởng ban Môi trường phát triển bền vững, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)

EVN là đơn vị sở hữu hệ thống dữ liệu vận hành rất lớn. Theo ông, có thể phát triển công cụ hoặc nền tảng nào từ chính dữ liệu đó để giúp doanh nghiệp giám sát và quản lý năng lượng hiệu quả hơn?

EVN hiện sở hữu một hệ thống dữ liệu vận hành rất lớn và trên cơ sở đó có thể phát triển các công cụ, nền tảng số hỗ trợ doanh nghiệp giám sát và quản lý năng lượng hiệu quả hơn. Dữ liệu phụ tải được phân tích có thể cung cấp biểu đồ sử dụng điện theo thời gian thực, cảnh báo tiêu thụ bất thường, tư vấn dịch chuyển phụ tải theo chương trình điều chỉnh phụ tải (DSM/DR), giúp doanh nghiệp tối ưu lịch vận hành và giảm chi phí năng lượng. Hiện nay, EVN đã vận hành cổng thông tin sudungdien.evn.com.vn, cho phép khách hàng theo dõi biểu đồ phụ tải, kiểm soát chi phí và quản lý mức tiêu thụ điện của mình.

Trong thời gian tới, nền tảng dữ liệu này có thể tích hợp với hệ thống quản lý năng lượng của doanh nghiệp, cung cấp báo cáo phân tích chuyên sâu, dự báo phụ tải và xác định tiềm năng tiết kiệm. Đây sẽ là công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp không chỉ theo dõi mà còn chủ động điều chỉnh sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững quốc gia.

Trong quá trình vận hành hệ thống điện, EVN có từng triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng nội bộ nào có thể nhân rộng cho doanh nghiệp không? Theo ông, đâu là yếu tố kỹ thuật giúp tối ưu đầu tư năng lượng?

Trong nội bộ, EVN đã triển khai nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng có thể nhân rộng cho doanh nghiệp. Các đơn vị trực thuộc đặt mục tiêu tiết kiệm điện cao hơn yêu cầu chung, như: giảm tối thiểu 10% điện năng tại văn phòng, sử dụng 100% thiết bị dán nhãn tiết kiệm, đặt điều hòa từ 27°C trở lên, tắt thiết bị khi không dùng, lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự tiêu thụ, giảm tổn thất điện năng lưới xuống dưới 6% và ký cam kết thực hiện tiết kiệm điện. Vận hành tối ưu các nhà máy điện để giảm điện tự dùng; tăng cường lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ tại các trụ sở, đơn vị trực thuộc, ký cam kết thực hiện tiết kiệm điện theo Chỉ thị 20 của Thủ tướng Chính phủ, tham gia các chương trình điều chỉnh và dịch chuyển phụ tải điện, v.v…

Về yếu tố kỹ thuật, EVN cho rằng, việc đo lường và giám sát chính xác phụ tải là then chốt để doanh nghiệp xác định đúng nhu cầu, tránh lãng phí và đưa ra quyết định đầu tư công nghệ, thiết bị tiết kiệm năng lượng hiệu quả. Kết hợp với đó, tham gia chương trình điều chỉnh phụ tải (DSM/DR) cũng là giải pháp kỹ thuật – kinh tế giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và tối ưu hóa đầu tư.

EVN cũng đã triển khai nhiều hệ thống số hiện đại để theo dõi và điều khiển lưới điện, đồng thời lắp đặt công tơ điện tử đo xa, nhờ đó có thể thu thập và giám sát tình hình sử dụng điện gần như theo thời gian thực. Bên cạnh đó, các phần mềm quản lý và ứng dụng chăm sóc khách hàng cũng đã được tích hợp, giúp doanh nghiệp dễ dàng theo dõi, phân tích và điều chỉnh mức tiêu thụ điện của mình. Trong thời gian tới, EVN sẽ phát triển kết nối các dữ liệu này với hệ thống quản lý năng lượng của doanh nghiệp, qua đó giúp tối ưu hoạt động sản xuất, lập kế hoạch đầu tư hợp lý và thuận tiện hơn trong việc tham gia các chương trình tiết kiệm và điều chỉnh phụ tải.

Cảm ơn ông