Sóng gió hoang sơ
Tháng 6 trời xanh mây trắng. Tôi trong đoàn phóng viên do Lửa Việt Tours mời tham gia trải nghiệm chuyến famtrip “Theo trăng lên rừng xuống biển” dừng chân tại chặng cuối chương trình ở đảo Kê Gà thuộc xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận. Phong cảnh ngoạn mục hiển hiện ngay từ Bến cá, nơi du khách dừng chân để lên thuyền. Những bãi đá hoa cương dáng hình kỳ lạ dựng đứng trên nền cát trắng, điểm sắc xanh của dứa dại, muống biển mọc lan tận mép nước trong vắt như tấm gương phản chiếu mây trời.
Chóp đỉnh Hải đăng Kê Gà cao 66 mét tính từ chân tháp hình bát giác do người Pháp khởi công năm 1897, chính thức hoạt động từ năm 1900. Ngoài kiến trúc tinh tế, cảnh quan nên thơ, ngọn hải đăng này còn được xác nhận cổ nhất, cao nhất bởi trung tâm sách kỷ lục Việt Nam, trong số 99 ngọn hải đăng giúp tàu thuyền định hướng, xác định vị trí về đêm, suốt chiều dài bờ biển từ Móng Cái đến Hà Tiên và các đảo thuộc lãnh hải nước ta.
Vùng biển khá hoang sơ, nên tới giờ du khách vẫn ra đảo bằng thuyền thúng hoặc cano do ngư dân cầm lái. Chủ 2 chiếc cano đưa đoàn famtrip ra đảo là ông Lâm Hoàng Bảy, tên thường gọi Bảy Tèo, 56 tuổi. Ngồi trên ghế đá dưới rặng sứ già, ông Bảy ôm vai chuyên gia du lịch Nguyễn Văn Mỹ-Chủ tịch Lửa Việt Tours kể cho chúng tôi nghe cơ duyên đổi đời. Dòng họ ông xưa nay quen nghề chài lưới, nguy hiểm mà chỉ đủ ăn. Tới khi biết làm du lịch, kinh tế mới khá giả.
“Trước năm 1997 chả có ai ra đảo chỉ để chơi. Thầy Mỹ tới đây thuyết phục tui dùng thuyền thúng chở du khách tham quan Hải đăng Kê Gà. Vùng này mỗi năm thủy triều đều có các đợt rút ra thật xa đúng vào 3 tháng mùa hè, từ tháng 4 đến tháng 6. Đều đặn 2 đợt giữa và cuối tháng theo lịch âm, 29-30-Mùng 1, và 13 đến 16 âm lịch, cứ hoàng hôn xuống là nước rút ra xa tới cả cây số, đúng 1 tiếng sau nước lại dâng lên. Cứ mỗi ngày sau, giờ triều xuống lại chậm hơn 1 tiếng. Như hôm nay đúng 5 giờ chiều nước sẽ rút rất nhanh. Đó chính là lúc du khách không cần thuyền, cứ xách dép chân không lội thẳng từ đảo về bờ, mát lạnh, đã lắm! Mùa hè những năm trước, Lửa Việt nhờ tui tổ chức nấu ăn luôn, nhiều bữa phải mượn thêm gần chục người giúp làm bếp phục vụ tới hai trăm khách”- ông Bảy vui vẻ kể.
Ông Mỹ hào hứng tiếp lời: Lần đầu tiên nghe lời Bảy Tèo cuốc bộ qua biển, bọn mình vừa lội vừa run. Đêm đó 7 giờ tối thủy triều mới rút, ông Bảy cầm đuốc phăm phăm bước trước, anh em hồi hộp lần theo. Qua lại trót lọt mấy chuyến liền mới dám tin chắc có thêm sản phẩm an toàn mới để làm tua. Nhờ cung đường xuyên biển này, mà gia đình ông Bảy xây nhà lớn, mua đất trồng thanh long, sắm được 2 ca nô chở khách thay thuyền thúng. Dân quanh vùng cũng sống khấm khá, no đủ hơn xưa.
Dạo chơi trên đảo tới 5 giờ chiều, chúng tôi cùng chứng kiến mực nước biển cuộn dần về xa. Cả đoàn quần đùi xách dép, vác máy lội thẳng vào doi cát dẫn vào bờ dài khoảng 1 km, cong vòng trắng mịn như vành trăng. Gió biển lồng lộng, nước mát ràn rạt dưới chân. Hoàng hôn phủ xuống, thủy triều vẫn tiếp tục rút, phơi ra cả thềm cát mênh mông.
Cung đường Moses
Dọc biển Đông nước ta có không ít đảo gần bờ, nhỏ mà đẹp như đảo Kê Gà, diện tích trung bình 5-6 hecta mỗi đảo, với các cung đường bộ rẽ biển theo thời điểm thủy triều lên xuống lệch nhau.
Soi bóng xuống làn nước biếc xanh của vịnh Vân Phong, tỉnh Khánh Hoà có dãy Điệp Sơn gồm 3 đảo. Mỗi sớm mai khi thuỷ triều hạ, doi cát rộng hơn 1 mét nổi lên nối liền đảo giữa với đảo Điệp Sơn lớn. Đảo Nhất Tự Sơn trong vịnh Xuân Đài ở thị xã Sông Cầu, cách thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên 50km có cung đường ẩn hiện theo con nước dài khoảng 300m.
Tại đây, từ đầu tháng đến ngày rằm (âm lịch) thủy triều xuống từ một giờ trưa đến bốn giờ chiều. Nửa tháng còn lại thủy triều rút từ năm giờ đến chín giờ sáng, lúc đó du khách dễ dàng đi bộ hoặc đạp xe qua đảo, lên đỉnh ngắm toàn cảnh vịnh rất nên thơ với làng nước mắm Gành Đỏ, xóm chài Mỹ Thành, Cù Lao Ông Xá.
Ngư dân Bảy Tèo với chuyên gia du lịch Nguyễn Văn Mỹ Trong số các đảo thủy triều, Hòn Bà ở vùng biển Bãi Sau (TP Vũng Tàu) là đảo nhỏ thuộc hàng “em út” với diện tích nửa hecta, cách mũi Nghinh Phong chỉ khoảng 200 m. Lối ra Hòn Bà khi thủy triều rút không phủ đầy cát mịn như những đảo khác, mà là nền đá xám bám đầy rêu trơn và hàu sắc cạnh, bước không cẩn thận rất dễ trượt ngã, đổ máu. Ngoài miếu Hòn Bà quanh năm được ngư dân chăm chỉ hương khói, hòn đảo nhỏ này hấp dẫn giới trẻ mê “tự sướng” trên bãi đá phong hóa đầy biến ảo, và soi đuốc thám hiểm các hang động luồn sâu vào tim đảo như Hang Phật, Hang Âm Phủ, Hang Dơi.
Hằng năm, người Việt vẫn bỏ ra tiền tỷ để du lịch đến những đảo thủy triều nổi tiếng trên thế giới, như đảo Eilean Tioram hùng vĩ ở cửa biển Loch Moidart, Scotland; Đảo Mont Saint-Michel ở Normandy với Tu viện Saint-Michel Abbey do nước biển dâng mà ngày càng cách xa bờ; Cù lao ngoài khơi thành phố Mumbai-Ấn Độ có nhà thờ Hồi giáo Haji Ali Dargah cổ xưa lộng lẫy; Chuỗi đảo Koh Nang Yuan ở Koh Tao, Thái Lan kết nối với nhau bằng con đường cát trắng tự nhiên, khi nước ròng vẫn ẩn mình dưới đáy biển xanh...
Đặc biệt, hằng năm Hàn Quốc còn tổ chức Lễ hội Biển Tách Đôi Jindo trên con đường tự nhiên dài gần 3km nối hai hòn đảo Jindo và Modo, vào độ cuối xuân đầu hạ. Khi thủy triều rút xuống tới mức thấp nhất, du khách từ hai đảo sẽ cùng vượt qua doi cát giữa biển, gặp gỡ vui đùa rồi nhanh chóng lội vào bờ trước khi triều dâng.
Các hòn đảo thủy triều nổi tiếng kể trên hầu hết được đầu tư, khai thác, xây nên những công trình thơ mộng tuyệt đẹp trên biển. Còn đảo thủy triều nước mình đa số hoang sơ, ít người biết đến, là cơ hội cho các nhà đầu tư, và là điểm hẹn quyến rũ cho những nhóm bạn yêu thích treking, khám phá.
Lịch sử thế giới từng ghi lại nhiều sự kiện liên quan đến hiện tượng lên xuống của thủy triều. Thời chiến, việc triều hạ thấp tới mức lộ ra nền đường dưới đáy biển trong một vài giờ có thể dẫn tới sự sống còn, chiến thắng hay thất bại của những đạo quân, tùy năng lực dự báo thủy triều của người lãnh đạo. Năm 1798, đoàn kỵ binh tùy tùng hoàng đế Napoleon (Pháp) đột ngột bị thủy triều dâng, nhấn chìm khi băng vịnh Suez gần bán đảo Sinai, nơi Kinh Thánh ghi nhận hành trình nhà tiên tri Moses đưa dân Do Thái vượt qua biển Đỏ.
