Ra mắt lần đầu ngày 5/5 và tiếp tục với 5 suất diễn cho tới ngày 8/5 - mốc châu Âu kỷ niệm chiến thắng phát-xít Đức, đồng thời ghi nhớ sự hình thành của Liên Âu hơn nửa thế kỷ trước - “À Ố Show” là một buổi diễn thực sự ngoạn mục và sáng tạo, đưa người xem vào một thế giới vô cùng đặc biệt và kỳ lạ, đồng thời tác động đến mọi giác quan và suy nghĩ của khán giả.
 |
Kíp nghệ sĩ tham gia chương trình |
Nỗ lực của sự hợp tác
Chương trình được giới nghệ thuật nước bạn đánh giá rất cao, là “một trong những tác phẩm đặc biệt nhất” của MITEM nhờ “sự kết hợp độc đáo giữa xiếc tre, nhào lộn, nghệ thuật đương đại và nghệ thuật sân khấu thị giác”. Nhưng không phải ai cũng biết những khó khăn ghê gớm và câu chuyện ly kỳ khiến phải đến phút chót mới có thể chắc chắn rằng chương trình vẫn có thể ra mắt khán giả tại Budapest.
Từng có nguy cơ không thể trình diễn
Đó là nội dung bài viết hôm 6/5/2022 của nhật báo “Blikk” (Hungary), khi tờ này điểm qua những gian nan khó hình dung trong quá trình tổ chức, và quá trình cùng nỗ lực khắc phục. “Tiết mục “À Ố Show” nổi tiếng thế giới (...) chỉ thiếu chút nữa là thất bại”, nhưng “nhờ sự hợp tác chưa từng có, màn trình diễn sân khấu độc đáo này vẫn thành hiện thực” tại thủ đô Budapest, thuật lại của báo.
“Vở diễn rất hay và mang tính nghệ thuật cao, là sự kết hợp tổng thể giữa âm nhạc, múa và xiếc rất tinh tế và mang giá trị dân tộc lớn, ý nghĩa là quý giá. Đi xem để thấy trân trọng và tự hào là người Việt Nam trong thời kỳ hội nhập”.
Chị Ruby Nguyễn, một khán giả Việt Nam tại Hungary
Theo tờ “Blikk”, một tuần trước sự kiện, mới được tin con tàu chở những đạo cụ, thiết bị dàn dựng và nhạc cụ cho “À Ố Show” bị mắc kẹt trên đường vào cảng Hamburg (Đức). Được biết, con tàu nói trên nằm trong một hàng dài gần 120 km chờ cập bến và còn chưa qua kiểm tra hải quan, nên cơ hội đưa bộ đạo cụ quý báu và rất đặc biệt vào bờ cho kịp buổi biểu diễn ra mắt là gần như không có.
Ít ngày trước buổi “trình làng”, gần 30 nghệ sĩ và nhân viên kỹ thuật thì đã đến từ Việt Nam, nhưng họ chỉ có thể mang theo một số đạo cụ và nhạc cụ thay thế qua đường hàng không. Để đối phó với “tình hình mới”, trước đó, một nhóm xử lý khủng hoảng đã nhanh chóng được nhóm họp, gồm ông Fekete Péter, Quốc vụ khanh phụ trách Văn hóa, Đại sứ Việt Nam Nguyễn Thị Bích Thảo, cùng Ban Tổ chức show diễn.
Sau khi cùng nhau phân tích sự kiện, Nhóm đưa ra quyết định chung: không thể để chương trình giá trị này bị bỏ lỡ! Các đạo cụ cần thiết cho “À Ố Show” của Việt Nam phải được thu thập từ tất cả các địa điểm khả dĩ ở châu Âu. Theo “Blikk”, nhờ sự hợp tác được xem là mẫu mực ấy, các nhân viên của Rạp xiếc Thủ đô Budapest đã giải quyết được một nhiệm vụ tưởng chừng nan giải trong vòng 72 giờ!
“Không một giây nhàn rỗi trong chương trình dài 70 phút, cốt truyện và hành động luôn tiếp diễn khiến người xem say mê và bị cuốn hút. Các tác giả của “À Ố Show” - một tác phẩm nghệ thuật toàn diện - đã không mắc sai lầm khi tạo ra một tác phẩm trừu tượng mà chỉ những nhà phê bình “gạo cội” mới có thể hiểu được sau khi uống hết nửa chai rượu. “À Ố Show”, dù được trình diễn ở bất cứ đâu trên thế giới, đều hướng đến khán giả bằng một ngôn ngữ thông dụng, dễ hiểu đối với tất cả mọi người ở đó”.
Szekáry Zsuzsanna, họa sĩ, ký giả chuyên về nghệ thuật của Hungary
Cụ thể, thuyền thúng Việt Nam được chuyển tới từ Nhà hát Sénart ở Paris, những thanh tre được mua từ Pécs, thảm từ Dorog và Tatabánya, bàn trang điểm từ Mátészalka (các thành phố của Hungary), cũng như bàn bóng bàn, mũ bảo hiểm, xe đạp, ghế và đài chạy băng cassette, v.v..., tất cả đều được thu thập khẩn cấp trong một nỗ lực mà “Blikk” gọi là “công việc ngày đêm, toàn tâm toàn ý của cả Nhóm”.
Rốt cục, tới cuộc họp ngày 3/5 - tức là chỉ hai ngày trước khi buổi diễn ra mắt khán giả Hungary - Ban Tổ chức mới có thể thở phào nhẹ nhõm khi kết luận rằng “À Ố Show” có thể được tổ chức với chất lượng trọn vẹn!
Chuyến lưu diễn chưa từng có
Với những “người trong cuộc” như chị Thùy, đại diện nhà sản xuất Lune Production, câu chuyện còn phức tạp hơn nhiều dưới góc độ chuyên môn, vì không phải là “đạo cụ chương trình có thể thu thập từ bất cứ chỗ nào, hay ra chợ mua”. “Toàn bộ đạo cụ đều phải đạt yêu cầu về an toàn, và quy cách của chương trình để có thể đem lên sân khấu biểu diễn”, chị nhấn mạnh trong một trao đổi.
Nói kỹ hơn về quá trình “xử lý khủng hoảng”, chị chia sẻ: “Với đạo cụ lớn bằng tre như thuyền thúng, chúng ta đã vô cùng may mắn vì đối tác của Lune Production ở châu Âu là Nhà hát Sénart (Pháp) vẫn còn giữ lại một số thuyền thúng từ bộ đạo cụ trước đây của “À Ố Show” khi chương trình có nhiều chuyến lưu diễn dài ở châu Âu trong thời gian 2015-2017, mặc dù dự án lưu diễn đã kết thúc vài năm”.
Nhờ may mắn này, kèm sự ủng hộ của đối tác Sénart cùng ứng biến nhanh của Ban Tổ chức MITEM mà số thuyền mới có thể đến Budapest kịp thời. Bên cạnh đó, chị Thùy khẳng định “nỗ lực của cả Team (kỹ thuật, nghệ sĩ và đạo diễn) để tham gia vào việc điều chỉnh chương trình, lịch trình làm việc kịp thời trong tình huống đạo cụ chưa có và điều kiện kỹ thuật chưa hoàn thiện theo yêu cầu gốc”.
“Khi đạo cụ bằng tre xuất hiện trễ hơn lịch trình làm việc và ở trạng thái thô, chưa được xử lý thì chính Team kỹ thuật của MITEM tại hiện trường cũng ngạc nhiên khi thấy toàn bộ diễn viên và nhân viên kỹ thuật của “À Ố Show” cùng lao vào cắt tre rồi mài tre để đạt yêu cầu sử dụng cũng như màu sắc chuẩn phù hợp cho chương trình”, chị Thùy kể lại một kỷ niệm khó quên trong chuyến lưu diễn Budapest.
“Cả Team đã liên tục làm việc từ 9h đến 22h mỗi ngày để có thể chuẩn bị cho “À Ố Show” được ra mắt thành công trước khán giả Budapest”, bí quyết của thành công, nhiều khi tiềm ẩn trong lòng quyết tâm như thế này!
Nỗ lực ngoại giao và “cầu nối”
Có mặt trong show diễn mở màn ngày 5/5/2022, Đại sứ Nguyễn Thị Bích Thảo vui mừng đã hoàn thành vai trò “sứ giả thiện chí” chuyển tải thông điệp và mong muốn của cả hai bên Việt Nam và Hungary, giúp hai bên hiểu rõ nhau hơn và nhanh chóng đi đến thống nhất giải pháp xử lý tình huống bất khả kháng phát sinh. Nhà ngoại giao này chính là một “mắt xích” quan trọng trong quá trình xử lý khủng hoảng.
Xúc động sau thành công của buổi diễn ra mắt, bà Nguyễn Thị Bích Thảo bày tỏ sự trân trọng đối với những nỗ lực và quyết tâm của phía bạn Hungary - đặc biệt là cá nhân Ngài Quốc vụ khanh Fekete Péter và bà Borsós Béata, Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật Xiếc Quốc gia Hungary cùng toàn thể thành viên Ban Tổ chức chương trình trong việc đưa xiếc tre Việt Nam đến với khán giả yêu nghệ thuật Hungary.
“Đây là show diễn khép lại Liên hoan Sân khấu Quốc tế Madách MITEM lần thứ 8 diễn ra tại Budapest từ ngày 20/4 - 8/5/2022. Ban Tổ chức MITEM đã dành một nguồn lực rất lớn để dựng một nhà bạt khổng lồ, hệ thống sân khấu, âm thanh, ánh sáng đủ phục vụ 1.000 khán giả cho “À Ố Show”. Ngài Quốc vụ khanh Fekete Péter trực tiếp tham gia chỉ đạo công tác chuẩn bị sân khấu, kỹ thuật và đạo cụ”, bà Thảo nói.
Chia sẻ về chặng đường gian nan của “À Ố Show” để có thể đến với khán giả Hungary, chị Thanh Thủy, Bí thư thứ Nhất Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary, một thành viên của nhóm xử lý khủng hoảng, cho hay:
“Thật tuyệt vời là hai bên đã nhanh chóng vượt qua và triển khai ngay các giải pháp tình thế. Có thể nói, nhờ nỗ lực và quyết tâm của Ban Tổ chức MITEM, cũng như sự sáng tạo, linh hoạt, cần mẫn của các thành viên đoàn Việt Nam, xiếc tre”À Ố Show” đã thành công mang lại trải nghiệm văn hóa tuyệt vời cho khán giả Hungary, cũng như gợi nhớ những kỷ niệm quê nhà thân thương với nhiều bà con Việt”.
