Đây là buổi tranh luận trực tiếp đầu tiên trong số 3 buổi tranh luận của hai ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa.
Sự kiện diễn ra tại Đại học Case Western Reserve, Cleveland (bang Ohio) với sự dẫn dắt của Chris Wallace - ngôi sao chương trình “Fox News Sunday”, nổi tiếng với phong cách phỏng vấn sắc sảo.
Theo CNN, chỉ khoảng 70 khách mời được trực tiếp tham dự sự kiện. Tất cả những người này sẽ được xét nghiệm COVID-19 và tuân thủ các quy định kiểm dịch nghiêm ngặt khác.
Cuộc tranh luận dự kiến kéo dài 90 phút, không nghỉ quảng cáo. Các nội dung tranh luận bao gồm: “Hồ sơ Trump và Biden”, “Tòa án Tối cao”, “COVID-19”, “Kinh tế”, “Phân biệt sắc tộc và bạo lực”, “Sự minh bạch của cuộc bầu cử”.
Mỗi nội dung sẽ kéo dài khoảng 15 phút, và các ứng viên sẽ có 2 phút để chuẩn bị thuyết trình sau khi MC giới thiệu nội dung mới.
Chủ đề tranh luận đầu tiên là chiếc ghế trống tại Tòa án Tối cao Mỹ
Ông Joe Biden tin rằng ghế thẩm phán bỏ trống ở tòa Tối cao không nên được lấp đầy một cách vội vàng. Trong khi đó, ông Trump tin rằng ông có quyền lấp đầy ghế trống trước cuộc bầu cử tháng 11, vì Đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Thượng viện và Nhà Trắng.
"Chúng tôi đã thắng cuộc bầu cử năm 2016. Chúng tôi có Thượng viện, chúng tôi có Nhà Trắng và chúng tôi có một ứng cử viên phi thường (bà Amy Coney Barrett – PV)", ông Trump nói.
Tuy nhiên, ông Biden lập luận rằng cuộc bầu cử đã bắt đầu, với hàng triệu người đã bỏ phiếu vắng mặt hoặc bỏ phiếu sớm.
"Người dân Mỹ có quyền bày tỏ quan điểm về ứng cử viên của Tòa án Tối cao", ông Biden nói. "Họ sẽ không còn cơ hội đó, bây giờ, bởi vì chúng tôi đang ở giữa cuộc bầu cử. Chúng ta nên chờ xem kết quả của cuộc bầu cử này như thế nào.”
Cựu Phó Tổng thống Biden gọi ông Trump là “tên hề”
Hai ông Biden và Trump tranh luận suốt vài phút về vấn đề chăm sóc sức khỏe.
"Mọi người đều biết ông ấy là kẻ nói dối", ông Biden nói về ông Trump, tỏ ra bực tức khi Tổng thống ngắt lời ông. "Các bạn có biết tên hề này đang nói gì không?"
"Ông ấy không có kế hoạch chăm sóc sức khỏe", ông Biden nói về tổng thống. Mặc dù ông Trump ủng hộ việc bãi bỏ Đạo luật chăm sóc sức khỏe giá phải chăng, nhưng chính quyền của ông vẫn chưa đưa ra kế hoạch chi tiết về cách thức thay thế nó.
Hai ứng viên chuyển sang chủ đề “COVID-19”
Ứng viên Biden chỉ trích phản ứng của ông Trump đối với đại dịch COVID-19, đã cướp đi sinh mạng của hơn 200.000 người Mỹ.
"Tổng thống không có kế hoạch. Ông ấy đã không vạch ra bất cứ phương án gì. Ông ấy đã biết từ hồi tháng Hai rằng cuộc khủng hoảng này nghiêm trọng như thế nào", ông Biden nói.
Ông Biden cho biết nếu ông là tổng thống, ông sẽ đảm bảo rằng các bệnh viện có trang thiết bị cần thiết để điều trị bệnh nhân và bảo vệ nhân viên y tế, các trường học được hỗ trợ hợp lý.
Ông Trump đặt ra lệnh hạn chế đi lại từ Trung Quốc vào cuối tháng 1, tuyên bố rằng nó đã cứu hàng triệu sinh mạng.
Ông Trump nói: “Đó là lỗi của Trung Quốc, điều đó đáng lẽ đã không bao giờ xảy ra”, đồng thời cho biết ông đã nhận được lời khen ngợi từ các thống đốc vì đã làm một “công việc phi thường”.
"Nhiều thống đốc đảng Dân chủ nói rằng Tổng thống Trump đã làm một công việc phi thường," ông Trump nói. Ông cũng tuyên bố rằng "chúng ta còn vài tuần nữa mới có vắc xin" và nói rằng "số người chết đã giảm rất nhiều."
Tổng thống Trump đã có một cuộc trao đổi căng thẳng với người điều hành Chris Wallace khi ông Wallace cố gắng hỏi Tổng thống về kế hoạch chăm sóc sức khỏe của ông.
"Kế hoạch chăm sóc sức khỏe của ông Trump là gì?", Wallace hỏi.
Ông Trump đáp lại: "Trước hết, tôi đoán tôi đang tranh luận với bạn, không phải ông ấy, nhưng điều đó không sao, tôi không ngạc nhiên."
Trước đó, tờ New York Times đăng tải thông tin chưa kiểm chứng cho rằng ông Trump chỉ trả 750 đô la tiền thuê trong năm 2016 và 2017.
Ông Biden liên tục thúc ép ông Trump công khai bản khai thuế. Và ông Trump tuyên bố sẽ sớm làm điều này.
“Ông là Tổng thống tồi tệ nhất mà nước Mỹ từng có”, ông Biden nói.
Tổng thống Trump chế nhạo ông Biden vì đeo khẩu trang
“Tôi không đeo khẩu trang như Biden. Mỗi khi bạn thấy ông ấy, ông ấy đều đeo khẩu trang”, ông Trump nói. “Ông Biden đứng cách khán giả 200 feet, mà ông ấy vẫn đeo một chiếc khẩu trang khổng lồ.”
Đúng như dự đoán, ông Trump bắt đầu công kích con trai của ông Biden, Hunter, vì các giao dịch kinh doanh của Hunter ở Ukraine. Vấn đề này từng trở thành mục tiêu tấn công của đảng Cộng hòa trong cuộc điều tra luận tội.
Ông Biden sau đó cố gắng chuyển hướng cuộc trò chuyện trở lại đại dịch COVID-19, nói rằng đây là vấn đề mà mọi gia đình Mỹ đang phải đối mặt, chứ không nên tập trung vào gia đình ông.
Khi ông Trump liên tục tấn công đối thủ, ông Biden nói: "Thật khó để nói bất kỳ lời nào với tên hề này, ý tôi là, người này."
Ông Biden cáo buộc ông Trump là một tổng thống tạo ra sự thù hận chủng tộc.
Đáp lại, ông Trump trích dẫn dự luật tội phạm năm 1994 mà ông Biden đã giúp thông qua, tuyên bố rằng ông Biden đã đối xử với cộng đồng da đen “một cách tồi tệ”.
Khi được MC Wallace hỏi: “Ông nghĩ vì sao người Mỹ nên bầu ông làm Tổng thống”, ứng viên Biden nói: “Nước Mỹ trở nên yếu hơn, người Mỹ đổ bệnh nhiều hơn và chia rẽ hơn kể từ khi ông Trump nhậm chức.”
Cựu Phó Tổng thống cũng mô tả ông Trump là người dựa dẫm vào Tổng thống Nga Putin.
Cuộc tranh luận chuyển sang vấn đề biến đổi khí hậu, MC Chris Wallace hỏi hai ứng cử viên về các vụ cháy hoành hành dọc theo bờ biển phía tây.
Ông Trump lặp lại các bình luận trong quá khứ, đổ lỗi cho công tác quản lý rừng kém, mặc dù các chuyên gia khí hậu nói rằng các đám cháy chủ yếu xuất phát từ tình trạng hạn hán và nắng nóng ở mức kỷ lục, mà nguyên do sâu xa là biến đổi khí hậu.
Theo CNN, Tổng thống Trump kiểm soát tốt cuộc tranh luận, nhưng điều đó không có nghĩa là ông ấy giành chiến thắng.
Trong phần lớn giờ tranh luận đầu tiên, ông Trump đã liên tục thuyết trình mà không bị gián đoạn. Trong khi đó, ông Biden có những khoảng im lặng khá dài.
CNN cho rằng việc tìm người chiến thắng trong cuộc tranh luận có thể là một nhiệm vụ bất khả thi. “Nhưng không khó để tìm ra người thua cuộc. Đó là cử tri Mỹ”.
Đối với những cử tri chưa đưa ra quyết định cuối cùng, việc theo dõi cuộc tranh luận tối 29/9 có thể khiến họ cảm thấy thêm lúng túng.
Tính đến thời điểm hiện tại, đã có khoảng 1 triệu cử tri đi bỏ phiếu sớm.
Phần cuối cùng của cuộc tranh luận tập trung vào tính minh bạch của bầu cử, và ông Biden liên tục khuyến khích người Mỹ bỏ phiếu.
“Hãy xuất hiện và bỏ phiếu. Bạn sẽ quyết định kết quả của cuộc bầu cử này. Bỏ phiếu, bỏ phiếu, bỏ phiếu”, ông Biden nói.
Cựu Phó Tổng thống đề cập đến các cáo buộc chưa được kiểm chứng của ông Trump rằng việc bỏ phiếu qua thư sẽ tạo điều kiện cho gian lận.
Ông Biden lưu ý rằng chính ông Trump đã bỏ phiếu qua thư trong những năm gần đây, nói rằng: “Ông ấy ngồi sau bàn làm việc và gửi lá phiếu của mình đến Florida."
Tổng thống Trump nhắc lại rằng việc bỏ phiếu qua thư trong cuộc bầu cử năm nay sẽ là một "sự gian lận", mặc dù không đưa ra bằng chứng.
Tổng thống tuyên bố người Mỹ có thể sẽ không biết kết quả của cuộc bầu cử trong "nhiều tháng".
Ông Biden trả lời: "Ông ấy chỉ sợ kiểm phiếu thôi."
Cuộc tranh luận kết thúc. Dự kiến, hai ứng viên sẽ tiếp tục tranh luận vào ngày 15/10 (giờ Mỹ).