Trung tâm Đa dạng sinh học Mê Linh (trước là Trạm Đa dạng sinh học Mê Linh) được thành lập theo Quyết định số 1063/QĐ-KHCNQG ngày 6/8/1999 của Giám đốc Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc Gia (nay là Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam). Với nhiệm vụ chính là nghiên cứu, cứu hộ, nuôi dưỡng, nhân giống các loài động vật, thực vật quý hiếm; bảo tồn nguồn gen bản địa và thực hiện các hoạt động giáo dục môi trường, tuyên truyền bảo vệ thiên nhiên. Ngoài ra, Trung tâm còn là nơi tiếp nhận và chăm sóc các cá thể động vật hoang dã bị săn bắt, nuôi nhốt trái phép.
Hiện nay, trung tâm đang chăm sóc, bảo tồn 27 loài động vật với hơn 100 cá thể. Trong đó, có 5 loài thú, 12 loài rùa, 4 loài thạch sùng, 1 loài thằn lằn cá sấu, 4 loài cá cóc và 1 loài ếch cây. Các loài động vật này, đều có tên trong sách đỏ Việt Nam, nguy cơ tuyệt chủng cao trong tự nhiên, cần được ưu tiên bảo vệ, bảo tồn. Điển hình: Vượn đen má trắng, Khỉ, Cu li, Rùa trung bộ… Các cá thể này, đa số thu giữ từ các vụ án nuôi nhốt trái phép, buôn bán động vật hoang dã được lực lượng kiểm lâm, công an bàn giao và một số cá nhân, gia đình tự nguyện giao nộp.
Khi được tiếp nhận, phần lớn động vật đều trong tình trạng yếu, gãy chi, mất lông hoặc rối loạn hành vi. Nhờ quy trình cứu hộ khoa học, cùng sự tận tâm của đội ngũ cán bộ, nhân viên, các cá thể được điều trị, phục hồi sức khỏe, huấn luyện lại khả năng tìm kiếm thức ăn và thích nghi với môi trường sống. Sau khi đủ điều kiện, nhiều loài đã được thả trở lại môi trường tự nhiên.
Thời điểm chúng tôi đến, trung tâm vừa mới tiếp nhận 3 cá thể rùa và 1cá thể khỉ vàng do hộ gia đình tự nguyện giao nộp. Các cá thể này, đang phát triển tốt trong điều kiện chuồng nuôi được bố trí gần với điều kiện tự nhiên của loài.
Anh Trần Đại Thắng, cán bộ Trung tâm Đa dạng sinh học Mê Linh thông tin: Từ đầu năm đến nay, trung tâm đã cứu hộ 16 cá thể động vật hoang dã quý hiếm. Trong đó, 12 cá thể rùa cổ sọc, 1 cá thể diều hoa, 1 cá thể rùa đất lớn, 1 cá thể khỉ vàng, 1cá thể rùa núi vàng. Tái thả 50 cá thể ba ba 1 năm tuổi về môi trường tự nhiên. Hiện trung tâm đang kiểm tra sức khỏe cho 3 cá khỉ mặt đỏ, nếu đủ điều kiện về sức khỏe trung tâm sẽ tiến hành tìm môi trường tự nhiên phù hợp để tái thả, góp phần tái tạo quần thể động vật trong rừng.