 |
Witch định ở lại quân đội sau khi xung đột kết thúc. (Ảnh: NYT) |
Nữ chỉ huy có biệt danh Witch trước đây làm nghề luật sư. Cô cùng hai anh trai và mẹ nhập ngũ 1 ngày sau khi cuộc xung đột nổ ra vào tháng 2/2022. Trải nghiệm chiến đấu đầu tiên của cô là ở vùng ngoại ô Kiev. Kể từ đó, phần lớn những gì cô học được về vũ khí là... tự học và áp dụng ngay trên chiến trường.
Từ đầu năm 2023, Witch cùng trung đội thuộc Lữ đoàn 241 ở khu vực xung quanh Bakhmut giám sát tất cả hệ thống pháo binh. Cô định tiếp tục ở lại quân đội kể cả sau khi xung đột kết thúc. “Những người muốn gia nhập lực lượng vũ trang phải hiểu rằng đó là một cách sống”, cô nói.
Khi cuộc xung đột kéo dài và Ukraine hứng tổn thất ngày càng lớn, ngày càng nhiều phụ nữ nhập ngũ và nhiều người tình nguyện tham gia chiến đấu. Quân đội Ukraine cũng đang nỗ lực tuyển thêm phụ nữ vào hàng ngũ.
Khoảng 65.000 phụ nữ đang phục vụ trong Lực lượng vũ trang Ukraine, tăng khoảng 30% kể từ khi cuộc xung đột nổ ra. Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, khoảng 45.000 phụ nữ phục vụ trong quân đội, số còn lại làm các công việc dân sự. Chỉ có hơn 4.000 phụ nữ đang chiến đấu trực tiếp.
 |
| Tesla, 21 tuổi, là chỉ huy một khẩu đội pháo binh. (Ảnh: NYT) |
Phụ nữ Ukraine không bắt buộc phải nhập ngũ, nhưng phụ nữ có bằng y hoặc dược phải đăng ký phục vụ quân đội.
Phụ nữ đảm nhiệm nhiều vị trí trong quân đội, như quân y, xạ thủ, bắn tỉa, chỉ huy các đơn vị xe tăng và khẩu đội pháo binh.
Dọc chiến tuyến, những người phụ nữ cũng chiến đấu trong điều kiện khắc nghiệt như nam giới. Trong nơi trú ẩn ẩm ướt, Witch và đội súng cối của cô dành phần lớn thời gian trong ngày để chờ đợi trong bóng tối giống như dưới tầng hầm. Nếu bật đèn, họ không thể nhanh chóng điều chỉnh mắt nếu phải ra ngoài ngay để khai hỏa.
Xa hơn về phía bắc, một nữ chỉ huy dùng biệt danh Tesla vốn là ca sĩ dòng nhạc dân ca ở Ukraine. Cô ngồi khom lưng trên chiếc ghế đẩu trong ngôi nhà trống trải được dùng làm sở chỉ huy dã chiến của Lữ đoàn cơ giới số 32. Tesla trao đổi với chỉ huy thứ hai về kế hoạch chiến trường. Chiếc quần quá khổ của cô được xắn lên, để lộ đôi tất màu cam sáng có hình quả bơ.
Ngay sau khi cuộc tấn công của Nga bắt đầu vào tháng 10 năm ngoái, các phòng tuyến của Ukraine bị áp đảo. 24 binh sĩ được huấn luyện về pháo binh trong đơn vị của cô được lệnh tăng viện cho bộ binh, lực lượng luôn đóng gần phòng tuyến của Nga nhất. Tesla đã nói chuyện với họ trước khi họ được chuyển đi và cảm thấy bất lực.
“Điều tồi tệ nhất là tôi hướng dẫn họ những thứ hoàn toàn khác nhau về pháo binh, rồi sau đó họ được điều đến bộ binh. Tôi nghĩ đến chuyện họ đứng đó nhìn tôi, biết rằng họ sẽ bị đẩy vào tình huống tồi tệ nhất có thể xảy ra”, cô nói một cách buồn bã.
 |
| Stella, 30 tuổi, là thành viên của đơn vị trinh sát không người lái thuộc Lữ đoàn 47. (Ảnh: NYT) |
Vừa chiến đấu vừa khắc phục
Cho đến năm 2018, phụ nữ bị cấm đảm nhiệm các vị trí chiến đấu trong quân đội Ukraine. Những hạn chế được nới lỏng kể từ cuộc xung đột nổ ra. Với việc tuyển thêm hàng nghìn nữ quân nhân, quân đội Ukraine chưa thể thích ứng đủ nhanh. Các nữ quân nhân cho biết vẫn còn thiếu trầm trọng quân phục và ủng, áo giáp vừa vặn và các sản phẩm vệ sinh phụ nữ.
Các tổ chức như Veteranka và Zemliachky hỗ trợ bằng cách gây quỹ để mua đồ dùng cung cấp cho các nữ quân nhân.
Nhưng vấn đề không chỉ là chuyện thiếu thốn, mà còn là vấn đề bất bình đẳng và phân biệt đối xử dựa trên giới tính. Nhiều phụ nữ đảm nhiệm vai trò chiến đấu cho biết vẫn còn những hành động và lời nói ám chỉ tình dục và nhận xét không phù hợp.
Đầu năm nay, bà Diana Davitian, phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết quân đội đã triển khai đường dây nóng để binh lính báo cáo hành vi quấy rối tình dục. Bà cho biết, các báo cáo sẽ được điều tra và biện pháp sẽ được áp dụng nếu cáo buộc được chứng minh là đúng. Bộ Quốc phòng Ukraine cũng cho biết họ sẽ thành lập một đơn vị riêng để bảo đàm bình đẳng giới và chống bạo lực tình dục.
