Bài 1: Thu nhập khủng
Trong khi các “sao” rất biết cách hét giá khủng nhưng lại “lúng túng”, thậm chí “không biết” cách thực hiện nghĩa vụ nộp thuế TNCN.
Trong danh sách nộp thuế TNCN năm 2012 của những nghệ sĩ, ca sĩ Minh Hằng gây xôn xao dư luận với mức thu nhập khủng với thu nhập 2,35 tỷ đồng và mức chịu thuế 705.704.669 đồng, nhưng vẫn còn nợ thuế hơn nửa tỷ đồng. Trường hợp khác là chàng trai đang nổi như cồn hiện nay, MC Trấn Thành cũng vừa quyết toán thuế TNCN với con số khủng. Quản lý của MC Trấn Thành cho hay, năm 2012 với thu nhập gần 1,9 tỷ đồng, cộng với thu nhập của năm 2013, nam MC này phải đóng thuế lên đến gần tỷ đồng. Nữ ca sĩ “Ngày chung đôi” Văn Mai Hương mới nổi sau cuộc thi Idol 2010, nhưng trong bảng thuế TNCN của năm 2012, cô cũng đã nhanh chóng lọt vào top những nghệ sĩ có thu nhập cao.
Tuy nhiên, đó vẫn chỉ là bề nổi của một tảng băng, bởi theo nhiều bầu show, tổng thu nhập thực tế của những nghệ sĩ nổi tiếng còn cao hơn rất nhiều.
Hét giá
Trong vai trò là một người cộng tác tìm kiếm gương mặt đại diện quảng cáo ngắn hạn cho một nhãn hàng tiêu dùng của một tập đoàn nước ngoài tại Việt Nam, phóng viên Tiền Phong tham gia đàm phán với một nữ diva nhạc nhẹ hàng đầu Việt Nam, tên HN. Diva này đòi cát sê cho một buổi chụp hình kết hợp phỏng vấn liên quan đến nhãn hàng này để đăng trên 6 tờ báo là 800 triệu đồng, chưa kể tiền vé máy bay hạng VIP, khách sạn năm sao cùng chi phí máy bay, đi lại ăn ở cho người quản lý của cô. Người đại diện của nhãn hàng nói trên choáng váng bởi giá của diva nhạc nhẹ hét không chỉ vượt quá mức ngân sách cho phép và còn vượt xa mức tưởng tượng.
“Họa mi tóc nâu” Mỹ Tâm từng gây xôn xao dư luận khi có thông tin cho rằng cô chỉ chịu trở về quê nhà Đà Nẵng hát cho một sự kiện văn hóa xã hội lớn của địa phương khi được trả 6.000 USD. Tuy nhiên, theo những bầu show, “Họa mi tóc nâu” không phải là trường hợp cá biệt. Bên cạnh Mỹ Tâm, nhiều ca sĩ như ĐVH, HNH, TM, HN... cũng chỉ chấp nhận biểu diễn khi nhận được hợp đồng trị giá tròm trèm 100 triệu đồng cho mỗi đêm diễn. Nếu muốn mời các sao bự vào ghế nóng, nhà tổ chức cũng phải chi ra con số nửa tỷ đồng, thậm chí hơn thế nữa mới may có sự xuất hiện của họ trong chương trình. Còn với nữ ca sĩ K., tuy vừa mới nổi nhờ các chương trình truyền hình thực tế nhưng cô cũng khiến các bầu show choáng váng khi hét giá trên vài trăm triệu cho một hợp đồng quảng cáo ngắn hạn và cát sê vài chục triệu cho một đêm diễn.
Không biết cách… nộp thuế (?!)
Được cho là người có thu nhập cao nhất showbiz Việt 2012, nhưng nữ ca sĩ Minh Hằng thật thà tự nhận mình không rành cách…nộp thuế TNCN. “Tôi đang đau đầu gấp rút xử lý khoản nợ thuế TNCN trong tuần sau, vì cứ trễ một ngày là bị phạt, mà tiền phạt còn cao hơn cả lãi suất ngân hàng”- nữ ca sĩ trần tình. Minh Hằng cho biết, những năm trước có công ty chuyên thay cô giải quyết vấn đề này, nhưng hai năm trở lại đây cô phải tự mình giải quyết nên bối rối vì chưa hiểu và rành về luật lệ, cách thức nộp thuế.
Không riêng Minh Hằng, khá nhiều nghệ sĩ còn bối rối hoặc ngộ nhận về cách thức tính thuế TNCN. Theo một lãnh đạo Cục Thuế TPHCM, nhiều nghệ sĩ nghĩ rằng trong các hợp đồng ký kết, nhà tổ chức biểu diễn hay quảng cáo đã trả thuế thay cho họ (theo từng hợp đồng) và như thế là xong nên họ không phải bận tâm đến chuyện khai và thanh quyết toán thuế hàng năm nữa. Song thực tế không phải vậy, vì thuế TNCN được tính theo nhiều bậc khác nhau (tùy vào mức thu nhập của từng cá nhân) nên việc các nhà tổ chức nếu có nhận đóng thuế 10% thay cho nghệ sĩ chăng nữa thì vẫn chỉ là tạm nộp và cơ quan thuế tạm thu. Cuối mỗi năm người trong diện nộp thuế phải đến cơ quan thuế khai báo và thanh quyết toán thuế và nếu thiếu thì phải đóng bổ sung. Tuy nhiên, theo cán bộ thuế này, cũng không ít nghệ sỹ giả bộ “ngây ngô” để không quyết toán thuế hàng năm nhằm tránh việc phải nộp thuế TNCN bổ sung nếu khoản thuế đã đóng trước đó chưa đầy đủ.
Không ít nghệ sỹ giả bộ “ngây ngô” để không quyết toán thuế hàng năm nhằm tránh việc phải nộp thuế TNCN bổ sung nếu khoản thuế đã đóng trước đó chưa đầy đủ.
Một lãnh đạo Cục Thuế TPHCM
Minh Hằng cũng cho biết, việc cô chưa tất toán và nợ thuế cả 2012 lẫn 2013 bởi theo cô vì còn nhiều phần nhập nhằng về việc khấu trừ. Theo Minh Hằng, nghệ sĩ thu nhập cao nhưng những hạng mục đầu tư trở lại cũng vô cùng tốn kém, chi phí cho trang phục, chi phí cho quay MV lên đến hàng trăm triệu và không phải ai cũng xuất hóa đơn cho mình, và chưa kể việc mua bài hát cũng phải tốn cả nghìn đô-la nhưng chưa được khấu trừ, đó là một nỗi khổ.
Ông Hoàng Tuấn - Giám đốc Công ty H.T Travel Audio &Video Production cũng cho rằng ở Mỹ có tính đến yếu tố giảm trừ thuế TNCN đối với nghệ sĩ. Giả dụ, năm đó ca sĩ hát được catsê 10 ngàn USD và thuyết minh là mình đi vé máy bay VIP, tiền khách sạn, mua cái áo diễn, mua máy hát, son phấn… đều được cơ quan thuế trừ đi nên có khi chỉ phải đóng thuế của 1-2 ngàn USD. Ở Việt Nam chưa có chuyện như thế và theo ông Hoàng Tuấn, những bất hợp lý đó đã khiến cho ca sỹ tìm cách trốn thuế.
“Công nhân đóng thuế vài trăm ngàn thì họ có bảo hiểm xã hội, tai nạn nhưng có khi ca sỹ đóng thuế cả vài chục triệu thì không có chế độ, không được trừ tiền gì thì dĩ nhiên người ta phải luồn lách thôi. Tránh được thì họ cứ tránh” - ông Tuấn nói.
