Trong một bản tin mới đây đề cập việc “thay đổi cơ cấu” của PLA, hãng thông tấn chính thức của Trung Quốc nói: “Những số liệu mới này là chưa từng có trong lịch sử của PLA. Lục quân nay chỉ còn chưa tới một nửa tổng quân số của PLA; gần như một nửa trong số các đơn vị không trực tiếp chiến đấu nay trở nên dôi dư, và số sỹ quan trong PLA đã giảm 30%”.
Thông cáo này cho thấy bốn binh chủng của PLA gồm hải quân, không quân, lực lượng tên lửa và lực lượng hỗ trợ chiến lược, chịu trách nhiệm các lĩnh vực như chiến tranh mạng, nay chiếm hơn một nửa quân số PLA, vượt qua lục quân, vốn xưa nay là lực lượng chủ chốt của PLA.
Nhà phân tích quân sự Nghê Nhạc Hùng ở Thượng Hải nói việc điểu chỉnh tổng thể này là thay đổi mang tính chiến lược, từ một lực lượng phòng vệ tới một đội quân cho phép Bắc Kinh thể hiện cơ bắp bên ngoài biên giới, bảo vệ lợi ích của họ ở bên ngoài.
Ông Nghê nói kế hoạch này cũng đồng nghĩa các nhánh của PLA như hải quân, không quân và các đơn vị tên lửa có thể đang đóng vai trò lớn hơn trong các cuộc xung đột với bên ngoài ở xa biên giới Trung Quốc.
Hải quân Trung Quốc nay là một trong các lực lượng chủ lực Ông giải thích rằng chiến tranh hiện đại nhấn mạnh vào khả năng kiểm soát và chiếm ưu thế trên không, trong không gian, trên mạng…, giảm tầm quan trọng của các lực lượng mặt đất.
“Quân đội Trung Quốc từng vận hành theo mô hình được thành lập sau Thế chiến 2”. “Nay họ phải cải tổ và thiết kế lại sao cho quân đội đáp ứng được nhu cầu cấp thiết trong lúc thời thế đang thay đổi nhanh chóng và đây là mục đích của kế hoạch tái cơ cấu toàn diện”, ông Nghê phân tích.
“Trong kiểu phân bố cũ, PLA có quá nhiều sỹ quan. Trong giai đoạn mới, các sỹ quan này phải tìm vị trí mới cho mình, phải thích ứng nếu không sẽ trở nên dôi dư và bị thải loại”, ông nói thêm.
Kế hoạch giảm quân số lần đầu được chủ tịch Tập Cận Bình thông báo vào năm 2015 với cam kết giảm 300.000 người. Hiện nay, Trung Quốc có hai triệu quân, là lực lượng vũ trang lớn nhất thế giới.
Hiện PLA có năm binh chủng độc lập, gồm lục quân, hải quân, không quân, tên lửa (phụ trách các tên lửa chiến thuật và chiến lược) và lực lượng hỗ trợ chiến lược, đảm trách không gian mạng, không gian vũ trụ và chiến tranh điện tử.
Theo SCMP, hai lực lượng không gian vũ trụ và chiến tranh điện tử mới được thành lập ba năm trước, khi chủ tịch Tập muốn đẩy mạnh việc hiện đại hóa quân đội.
Lục quân PLA, được thành lập năm 1927, tên ban đầu là Hồng quân Trung Quốc, là lực lượng chủ chốt giúp đảng Cộng sản Trung Quốc giành thắng lợi trong cuộc nội chiến năm 1949. Lực lượng này vẫn giữ vai trò chủ đạo trong 10 cuộc cải tổ quân đội lớn, diễn ra từ 1950 tới 2005.
PLA chưa có hải quân hay không quân cho mãi đến năm 1949, khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời. Lực lượng tên lửa của PLA, lúc đầu được biết đến với tên gọi “Lữ đoàn pháo binh số 2”, thành lập năm 1966.
Năm 2013, PLA có tổng quân số 2,3 triệu quân, với chỉ 230.000 trong hải quân và 398.000 trong không quân, theo sách trắng quốc phòng 2013.
