Lợi ích lớn của lương hưu khi tham gia BHXH

Nhiều Quyền lợi

Bà Lý Hoàng Minh, Phó Trưởng phòng Hưu trí (Ban Thực hiện chính sách BHXH, BHXH Việt Nam) cho biết, hiện cơ quan BHXH thực hiện chi trả gần 2,7 triệu người hưởng lương hưu, với số tiền hưởng gần 14.475 tỷ đồng/tháng. Mức hưởng lương hưu trung bình hiện khoảng 5,4 triệu đồng/tháng, cao hơn mức thu nhập bình quân của người dân năm 2021 (4,2 triệu đồng/tháng). Điều đó cho thấy, lương hưu đã đạt mức thu nhập bình quân và ổn định đảm bảo cuộc sống cho người hết tuổi lao động.

Mức hưởng lương hưu không phải mức cố định tại thời điểm nghỉ hưu, định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế để đảm bảo cuộc sống người hưởng. Từ năm 1995 đến nay, Nhà nước đã thực hiện 22 lần điều chỉnh lương hưu. Riêng trong 2 năm qua, dù tình hình kinh tế khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhưng lương hưu vẫn được điều chỉnh tăng bình quân thêm 7,4% từ ngày 1/1/2022.

Bên cạnh đó, hệ thống chính sách pháp luật BHXH, BHYT cũng ngày càng được hoàn thiện phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia nói chung và người nghỉ hưu nói riêng. Hiện, theo quy định, thời gian NLĐ tham gia BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu phải đủ 20 năm, nên nhiều người đóng chưa đủ năm để hưởng lương hưu dù đã hết tuổi lao động.

Trước thực trạng này, Bộ LĐ-TB&XH đang đề xuất sửa đổi Luật BHXH năm 2014 theo hướng: Giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới còn 10 năm. Đề xuất này nhằm tạo điều kiện cho NLĐ tham gia muộn, có thời gian tham gia BHXH ngắn được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH, đặc biệt là lương hưu khi hết tuổi làm việc.

NLĐ tham gia BHXH khi đủ điều kiện nhận lương hưu còn được cấp thẻ BHYT miễn phí, được hưởng các quyền lợi khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe trọn đời do quỹ BHYT chi trả với mức hưởng 95% (cao hơn mức hưởng trung bình của người tham gia BHYT theo hộ gia đình). Trường hợp người nhận lương hưu không may qua đời, thân nhân sẽ được hưởng chế độ tử tuất với nhiều quyền lợi.

Tham gia BHXH để có lương hưu sau này là giải pháp đảm bảo cuộc sống và sức khỏe khi hết tuổi lao động.

Đóng cao, thời gian dài sẽ có lương hưu

Theo quy định hiện hành, mức lương hưu hàng tháng được tính theo tỷ lệ đóng - hưởng. Do đó, mức lương hưu tỷ lệ thuận với mức đóng và thời gian đóng BHXH, tức mức đóng BHXH càng cao, thời gian đóng BHXH càng dài, lương hưu được hưởng sẽ cao hơn.

BHXH Việt Nam cho biết, qua thực tế kiểm tra tiền đóng BHXH của một số doanh nghiệp và thực tế tại địa phương cho thấy, còn tình trạng doanh nghiệp chỉ xây dựng thang, bảng lương bằng mức thấp nhất để đóng BHXH cho NLĐ; một số doanh nghiệp và NLĐ thỏa thuận chỉ lấy tiền lương ghi trong hợp đồng làm căn cứ đóng BHXH.

Bà Lý Hoàng Minh cho rằng, tình trạng trên do chủ sử dụng lao động cố tình lách luật, để giảm bớt phần trách nhiệm đóng BHXH, BHYT và Bảo hiểm thất nghiệp cho NLĐ. Vì theo quy định, chủ sử dụng lao động phải đóng 2/3 tổng số tiền đóng BHXH của NLĐ. Cũng có nguyên nhân đóng BHXH ở mức thấp để tăng phần chi trả cho NLĐ, để doanh nghiệp tăng cạnh tranh trên thị trường lao động.

“Cũng có NLĐ chưa hiểu hết chính sách pháp luật, chưa nắm rõ việc đóng BHXH cao sau này sẽ được hưởng mức cao, nên chỉ quan tâm đến lợi ích trước mắt thay vì lâu dài. Có NLĐ cũng chưa quan tâm tích lũy thông qua khoản tiền đóng BHXH ngay khi còn trẻ”, bà Minh nói.

Để giải quyết tình trạng trên, thời gian tới, theo bà Minh, các bộ ngành, địa phương cần tiếp tục tăng cường thanh kiểm tra chấp hành quy định về tiền lương tại doanh nghiệp; xử lý nghiêm, kịp thời các vi phạm về tiền lương, BHXH; đảm bảo đóng đúng, đủ BHXH bảo vệ quyền lợi an sinh xã hội lâu dài cho NLĐ.

PHẠM THANH