Tá hỏa khi phát hiện con xem video dung tục
Bận buôn bán online và việc nhà, chị Lê Thanh Hoa (Đống Đa, Hà Nội) thường xuyên cho con trai xem YouTube. Để tránh các kênh có nội dung không lành mạnh, chị Hoa tự mình tải video chọn lọc cho con xem. Dù vậy, chị vẫn tá hỏa khi phát hiện một kênh YouTube con thường xem thi thoảng lại cài vào những nội dung không lành mạnh.
Theo Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTT&TTĐT), hiện nay trên YouTube có khoảng 55 ngàn video clip có nội dung xấu, độc, vi phạm pháp luật. Nhiều video có tiêu đề, chuyên mục lành mạnh song khi xem lại ẩn chứa những nội dung dung tục, khiêu dâm, không phù hợp. Những nội dung này lại được đặt vào những vị trí không phù hợp. Ví dụ nội dung dành cho người lớn nhưng lại đặt ở mục trẻ em hay nội dung phản động lại đặt vào mục giải trí.
Nguyên nhân của sự tồn tại hơn 55.000 video xấu độc trên, theo ông Lê Quang Tự Do, Phó Cục trưởng Cục PTTT&TTĐT là do bộ lọc của YouTube hoạt động chưa hiệu quả, vẫn còn kẽ hở để người sử dụng đăng tải nội dung vi phạm núp dưới những tiêu đề, chuyên mục không vi phạm. Mặc dù thời gian qua, Google (cơ quan chủ quản của YouTube) đã ngăn chặn, gỡ bỏ gần 8.000 video clip xấu độc theo yêu cầu của Cục nhưng do cơ chế quản lý nội dung trên YouTube còn rất nhiều bất cập nên việc ngăn chặn gỡ bỏ này như cóc bỏ đĩa.
Cũng theo đại diện Cục PTTH&TTĐT, cơ chế kiểm duyệt của YouTube phụ thuộc vào hậu kiểm dẫn đến người dùng dễ dàng đăng tải các clip vi phạm, trong khi quy trình thẩm định và gỡ bỏ clip vi phạm mất nhiều thời gian. Cục PTTH&TTĐT phải mất 1,5 năm làm việc với Google để gỡ 8.000 video có nội dung xấu độc nhưng việc đăng tải các video xấu, độc khác lại rất nhanh.
Google hiện nay cũng không có biện pháp ngăn chặn người dùng đăng lại những clip vi phạm đã bị bóc gỡ theo yêu cầu của cơ quan quản lý. Ví dụ kênh Khá Bảnh chỉ mất 6 tiếng để gỡ nhưng lại không có cơ chế giám sát những clip bị gỡ. Vì thế ngay sau đó, những video này được reload và vẫn thu hút nhiều người xem.
Ngoài ra, Google vẫn cho phép bật tính năng suggest (gợi ý) cho những kênh, clip xấu độc, khiến các nội dung xấu độc chiếm tỷ lệ rất nhỏ trên Youtube (0.1%) nhưng lại bị phát tán, lan truyền rất mạnh mẽ.
Ngoài việc quản lý nội dung lòng lẻo, theo Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Google hiện nay cũng không kiểm soát được hoạt động đăng phát quảng cáo trên các clip YouTube và mạng lưới quảng cáo Google Adsense. Ngoài ra cho phép người dùng mua quảng cáo trực tiếp với Youtube, Google không thông qua đại lý quảng cáo trong nước, vi phạm pháp luật Việt Nam.
Nhiều nhà sáng tạo nội dung Việt Nam cũng vi phạm
Cũng theo Cục PTTH&TTĐT, cùng với sai phạm của YouTube còn có sai phạm của các nhà sáng tạo nội dung của Việt Nam.
Trong một báo cáo gửi Bộ TT&TT, phía YouTube cho biết, hiện nay có rất nhiều nội dung vi phạm đến từ Việt Nam, chủ yếu do các nhà sáng tạo nội dung của Việt Nam làm ra. Sai phạm chủ yếu là nội dung gợi dục, kích động bạo lực, giang hồ mạng, cổ vũ cờ bạc, chơi ma túy, sử dụng nhạc, hình ảnh vi phạm bản quyền. Nhiều nội dung gây hại cho trẻ em như chứa hình ảnh khiêu dâm, vi phạm thuần phong mỹ tục. Những người nhận nút vàng, nút bạc của YouTube thường đăng tải các nội dung lành mạnh sau đó chuyển sang các nội dung không lành mạnh.
Khá 'bảnh' từng có kênh Youtobe nổi đình đám trên Internet Đại diện Cục PTTH&TTĐT cho biết, thời gian tới sẽ yêu cầu YouTube định danh các kênh YouTube tiếng Việt (có chứng minh, đăng ký với cơ quan nhà nước). Chỉ kênh được định danh và không đăng tải nội dung vi phạm pháp luật thì mới có thể xem xét chia sẻ tiền quảng cáo. Đối với kênh đã bị Bộ TT&TT thông báo vi phạm thì không được chia sẻ tiền quảng cáo. Bộ TT&TT cũng phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan chức năng quản lý chặt chẽ dòng tiền quảng cáo trên YouTube và Google.
Cơ quan chức năng cũng yêu cầu YouTube bỏ tính năng suggest (gợi ý) đối với các kênh mà Bộ TT&TT đã thông báo vi phạm. Bổ sung cơ chế không cho người dùng đăng lại clip vi phạm đã bị gỡ bỏ trước đây. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ TT&TT trong việc phối hợp ngăn chặn gỡ bỏ với các clip, kênh vi phạm. Đặc biệt yêu cầu Google nghiên cứu mở văn phòng đại diện hoặc chi nhánh công ty tại Việt Nam để chăm sóc khách hàng tại Việt Nam (người dùng, nhãn hàng, thương hiệu, quảng cáo) và thực hiện các nghĩa vụ về thuế và quản lý nội dung đối với nhà nước.
Cơ quan chức năng cũng cho biết, sẽ lập danh sách các nhà sáng tạo nội dung chuyên nghiệp kiếm tiền trên YouTube để quản lý đồng thời phối hợp với Bộ Công an, Ngân hàng nhà nước, Tổng cục Thuế xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Đại diện Cục PTTH&TTĐT cho biết, thời gian tới sẽ yêu cầu YouTube định danh các kênh YouTube tiếng Việt (có chứng minh, đăng ký với cơ quan nhà nước). Chỉ kênh được định danh và không đăng tải nội dung vi phạm pháp luật thì mới có thể xem xét chia sẻ tiền quảng cáo. Đối với kênh đã bị Bộ TT&TT thông báo vi phạm thì không được chia sẻ tiền quảng cáo. Bộ TT&TT cũng phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan chức năng quản lý chặt chẽ dòng tiền quảng cáo trên YouTube và Google.
