Năm 2020: Điều kiện nghỉ hưu khi bị suy giảm khả năng lao động
Tại Điểm a, Khoản 1, Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 có quy điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Theo đó, người lao động khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu trong điều kiện bình thường về tuổi hưu (nam 60 và nữ 55 tuổi).
Lộ trình cụ thể: Từ ngày 1/1/2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm 1 tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Với thời điểm hiện nay (năm 2019), lao động nam chỉ cần đủ 54 tuổi và lao động nữ đủ 49 tuổi là đủ điều kiện về tuổi để được hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên. Nhưng từ năm sau, nam phải đủ 55, nữ đủ 50 tuổi.
Mức mới về hưởng lương hưu hàng tháng
Theo quy định của Điều 56, Luật BHXH 2014, từ năm 2020, người lao động nam, đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều 54 của luật này, khi có 18 năm đóng BHXH thì mức lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH (quy định hiện hành là 15 năm).
Với lao động nữ, nếu nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm đóng BHXH. Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động nam và nữ được tính thêm 2% và mức tối đa bằng 75%.
Tuy nhiên, cách tính lương hưu của Luật BHXH 2014 có gây bất lợi cho lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 so với lao động nam. Do đó, được Quốc hội giao, Chính phủ đã ban hành Nghị định 153/2018/NĐ-CP để tính cấp bù phần chênh lệch của nữ nghỉ hưu so với nam.
Tăng năm tính lương hưu từ 15 lên bình quân 20 năm
Theo Điều 62 Luật BHXH 2014, người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, và có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương này, thì mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần như sau:
Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2024 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Trước đó, người lao động thuộc đối tượng trên khi tham gia BHXH từ ngày 1/1/2016 đến ngày 31/12/2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
