Chương trình giáo dục phổ thông mới xác định nội dung Giáo dục công dân được thực hiện thông qua tất cả các môn học và hoạt động giáo dục, trong đó môn đạo đức ở tiểu học, môn giáo dục công dân ở cấp THCS, môn giáo dục kinh tế và pháp luật ở cấp THPT là những môn học cốt lõi.
Chúng tôi thấy đây là cơ hội để chúng ta phát triển nhưng đồng thời đây cũng là một thách thức đối với các khoa đào tạo giáo viên giáo dục công dân. Có đáp ứng được chương trình này không, có thể hiện được mục tiêu là phát triển năng lực cho học sinh hay không?
Hiện chương trình đào tạo của hầu hết các trường đại học vẫn theo định hướng tiếp cận nội dung. Đã đến lúc cần đổi mới chương trình đào tạo theo hướng tiếp cận năng lực. Theo đó, trước hết phải xác định chuẩn đầu ra của người học, từ đó mới xác định nội dung và phương pháp dạy học.
Vì rõ ràng, môn Giáo dục công dân ở phổ thông đang thay đổi rất lớn. Các trường sư phạm cần bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng để giáo sinh ra trường có thể dạy được môn này.
Các kỹ năng giáo viên cần đạt được như soạn giáo án, kỹ năng tổ chức hoạt động cho học sinh, giáo viên chủ nhiệm như thế nào, nghiệp vụ của Tổng phụ trách đội ra sao, nghiệp vụ của người tư vấn như thế nào… tất cả đều phải được dạy trong trường sư phạm.
Rồi mô hình đào tạo như thế nào? Hiện nay, sư phạm tuyển sinh trên giấy. Trước đây, tuyển sinh sư phạm kỹ lắm như tiếp cận, phỏng vấn xem thí sinh có thích hợp với nghề giáo không? Không yêu trẻ, không nhận thấy đây là nghề cao quý, không chấp nhận cuộc sống thanh bạch thì làm sao mà làm nghề giáo được?
Nhưng hiện nay thi là trên giấy để tuyển sinh. Thứ hai thời gian đào tạo ở trường chiếm tới 90%. Trong khi đó, trường Y khoa muốn đào tạo một bác sĩ chữa bệnh thì 50% đào tạo ở trường, còn 50% đào tạo tại bệnh viện.
Các trường sư phạm cũng phải thay đổi phương thức đào tạo theo hướng này. Dạy ở trường chỉ cần 50% thời gian, còn lại để giáo sinh tiếp cận ngay với thực tiễn phổ thông, được giáo viên phổ thông hướng dẫn làm những công việc thực tiễn thì mới vững vàng được. Tôi cho rằng giáo sinh phải được đào tạo thực tế, được xử lý tình huống ngay từ khi còn học ĐH.
Mô hình đào tạo vừa học vừa làm của trường y, kết hợp đào tạo tại trường và đào tạo qua thực tế khám chữa bệnh tại bệnh viện, là một gợi ý tốt để chúng ta đổi mới mô hình đào tạo sư phạm.
