Trước đó, trong thảo luận, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội (QH) đề nghị bổ sung trò chơi trực tuyến (game online) vào đối tượng chịu thuế TTĐB. Tuy nhiên, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội hiện trò chơi trực tuyến chứa nội dung có tác động xấu cho xã hội chủ yếu từ khu vực bên ngoài xâm nhập không kiểm duyệt được. Do vậy, khó thu được thuế TTĐB đối với loại trò chơi này.
Nếu áp dụng thuế TTĐB chỉ đánh vào trò chơi điện tử của các doanh nghiệp (DN) sản xuất trong nước thì không góp phần hạn chế được các trò chơi trực tuyến xâm nhập từ bên ngoài, dẫn tới giảm sức cạnh tranh của DN trong nước. Vì vậy, luật sửa đổi chưa bổ sung mặt hàng kinh doanh game online vào đối tượng chịu thuế TTĐB.
Ngoài ra, nhiều ý kiến đại biểu cũng đề nghị bổ sung nước ngọt có ga vào đối tượng chịu thuế TTĐB để hạn chế tác hại của việc lạm dụng nước ngọt có ga gây béo phì, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa, tim mạch… nhất là đối với trẻ em.
Thế nhưng, theo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trên thế giới không có nhiều nghiên cứu khoa học khẳng định tác hại của loại đồ uống này đến sức khỏe con người và chưa có nghiên cứu chính thức tại Việt Nam đề cập tác động của mặt hàng này đến người tiêu dùng. Do vậy, chưa bổ sung mặt hàng này vào đối tượng chịu thuế TTĐB.
Về đề nghị bổ sung mặt hàng kinh doanh trò chơi bình chọn, dự báo kết quả, trò chơi có thưởng thông qua nhắn tin vào đối tượng chịu thuế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, các hoạt động kinh doanh nhắn tin bình chọn, nhắn tin trúng thưởng mang tính chất đặt cược không được phép hoạt động. Đối với những tin nhắn bình chọn mang tính chất giải trí (bình chọn kết quả một sự kiện) được phép theo quy định thì không thu thuế TTĐB.
Đối với thuốc lá, nhiều ý kiến đề nghị đẩy nhanh lộ trình và tăng thuế suất đối với thuốc lá mức cao hơn so với phương án Chính phủ trình, cụ thể đề nghị mức tăng từ 85 - 90% hoặc 95%; hoặc tăng lên 85% năm 2015, 105% năm 2018 và 125% năm 2020; có ý kiến đề nghị mỗi năm thuế suất tăng 10% đến khi đạt mức 145%;...
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho biết, tình hình buôn lậu thuốc lá vẫn ngày càng gia tăng, sản lượng thuốc lá lậu hiện nay chiếm khoảng 20% thị phần thuốc lá Việt Nam, giá bán của nhiều loại thuốc lá nhập lậu thấp hơn nhiều so với thuốc lá cùng loại sản xuất trong nước. Do đó, nếu thực hiện lộ trình quá nhanh và tăng thuế suất cao, trong khi các biện pháp đấu tranh phòng, chống buôn lậu thuốc lá chưa hiệu quả sẽ ảnh hưởng đến sản xuất trong nước.
Đối với ô tô, có ý kiến cho rằng, thuế suất đối với ô tô hiện ở mức cao ảnh hưởng đến người tiêu dùng và công nghiệp sản xuất ô tô, tuy nhiên, theo ông Phùng Quốc Hiển, thực tế hiện nay, số lượng ô tô ở Việt Nam tăng nhanh, trong khi hạ tầng giao thông ở các khu đô thị chưa đáp ứng được.
Mặt khác, việc sử dụng ô tô vẫn tập trung vào đối tượng có thu nhập cao trong xã hội, chủ yếu ở khu vực thành thị. Do vậy, đây vẫn là mặt hàng cần thiết phải có sự điều tiết cao nhằm hạn chế tình trạng quá tải giao thông hiện nay, phù hợp với thông lệ các nước ASEAN.
Luật Thuế TTĐB có hiệu lực thi hành từ 1/1/2016.
Bỏ khống chế chi phí quảng cáo
Cùng ngày, QH cũng thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về thuế. Theo đó, sẽ không khống chế phí quảng cáo của DN.
Trước đó, trong thảo luận, có ý kiến lo ngại việc bỏ tỷ lệ khống chế chi quảng cáo sẽ khó quản lý, DN lợi dụng đẩy chi quảng cáo lên cao để tránh nộp thuế.
Giải trình nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho biết, trong xu hướng kinh tế ngày càng phải cạnh tranh, DN cần phải tăng cường quảng bá, giới thiệu sản phẩm để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm, chiếm lĩnh thị trường, việc giới hạn chi phí quảng cáo đã hạn chế DN, trong đó có DN có quy mô kinh doanh vừa và nhỏ phát triển thị trường.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các nước đều không khống chế chi phí quảng cáo. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác quản lý chặt chẽ trong việc hạch toán chi phí quảng cáo, tránh việc lợi dụng cơ chế thông thoáng để gian lận, trốn thuế; rà soát lại các quy định tại Luật Thương mại, Luật Giá để có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với các khoản chi hoa hồng, khuyến mại, nhất là các khoản chi hoa hồng trong lĩnh vực y tế, xuất bản và phát hành sách giáo khoa,...
Không lập cơ quan ngang bộ quản lý DN
Về Luật quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh cũng được thông qua chiều 26/11, có ý kiến đề nghị quy định ngay trong luật việc thành lập một cơ quan chuyên trách tương đương cơ quan ngang bộ làm đại diện chủ sở hữu đối với phần vốn nhà nước đầu tư tại DN.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc thành lập một cơ quan chuyên trách về quản lý và giám sát toàn bộ vốn nhà nước đầu tư tại DN sẽ tạo được đột phá, bảo đảm công khai, minh bạch trong đánh giá hiệu quả sử dụng vốn nhà nước của DN, tăng cường trách nhiệm của cá nhân, tổ chức đối với việc đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại DN.
Tuy nhiên, việc thay đổi mô hình đại diện chủ sở hữu theo hướng thành lập một cơ quan ngang bộ thuộc Chính phủ sẽ tác động đến mô hình, cơ cấu tổ chức và hoạt động của Chính phủ cũng như thực tiễn hoạt động của các DN có vốn đầu tư của Nhà nước. Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất mô hình phù hợp, khả thi trong thời gian tới.
