Đường đến với con chữ của người Dao Đỏ

Đường đến với con chữ của người Dao Đỏ
TP - Lo đủ miếng cơm, manh áo để đến trường là vấn đề khó khăn của nhiều gia đình hiện nay trong xã hội, nhưng với người Dao Đỏ ở Lào Cai, cuộc chiến đấu với hoàn cảnh để đến gần con chữ còn gian truân hơn biết bao.

Thế nhưng vẫn có những học sinh người Dao vượt qua phong tục, rào cản từ gia đình và hoàn cảnh để đến trường, học giỏi…

Những “bông hoa” vùng cao

“Với em mỗi ngày đến trường là một ngày vui. Trước khi được đến trường được đi học em chỉ thấy những cánh đồng lúa bậc thang, những con đường quê mình là đẹp. Nhưng từ khi đi học, em biết được nhiều điều thú vị qua các bài giảng của thầy cô” – Em Phùng Thị Mắn, học sinh lớp 5, điểm trường Nậm Phảng (Gia Phú, Bảo Thắng, Lào Cai) đã thổ lộ tâm sự trong bài văn kiểm tra.

Do hoàn cảnh gia đình nên đã 14 tuổi rồi mà Mắn mới học lớp 5. Mắn là tay thợ chính làm ruộng bậc thang rất cừ của gia đình. Khó khăn từ kinh tế gia đình, từ hủ tục cưới chồng sớm và cả việc bị trêu ghẹo cũng không ngăn được bước chân bền bỉ đến trường của Mắn.Năm nào em cũng là một trong những học sinh giỏi nhất lớp.

Cùng hoàn cảnh, cậu bé Tẩn Lá Sú (học sinh lớp 4B, điểm trường Nậm Trà - Gia Phú, Bảo Thắng, Lào Cai) sinh ra trong gia đình nghèo có đến 8 anh chị em, nên thường xuyên rơi vào cảnh thiếu ăn.

Ở nhà, Sú là một cậu bé ngoan, tuy tuổi nhỏ nhưng không ngại băng rừng, vượt suối hái măng đem bán phụ giúp thêm kinh tế gia đình. Ở lớp em luôn đạt điểm cao trong học tập và là học trò cưng của cô giáo chủ nhiệm.

Cô bảo: “Thằng bé khổ thế mà có khuôn mặt khôi ngô, thông minh và ý chí ham học hiếm thấy. Tôi rất hy vọng Sú sẽ có một tương lai sáng”.

Ngôi trường tạm bợ cùng những hủ tục lạ

Cũng như Mắn và Sú, các em học sinh của xã Gia Phú (Bảo Thắng, Lào Cai) hàng ngày vẫn phải chia nhau học rải rác ở các điểm trường khác nhau bởi trường của các em – trường tiểu học số 5 xã Gia Phú vẫn còn đủ mọi thiếu thốn về cơ sở vật chất.

Ngôi trường nhỏ được dựng bằng những vách gỗ trên sườn đồi, không cửa, không vách che mưa, xiêu vẹo theo từng ngọn gió, cơn mưa. Bụi đất bịt chặt vào từng ngõ ngách của bộ bàn ghế tạm bợ, khiến người phương xa khó có thể nghĩ đó là nơi các em ê a học mỗi ngày.

Đã thế, tục tảo hôn khiến nhiều học sinh mới học lớp 4, lớp 5 phải nghỉ học để chồng vợ cùng nhau lên nương, lên rẫy cày cuốc. Những ngày kiêng kỵ lạ đời: kiêng sấm, kiêng gió, kiêng chuột… cũng làm gián đoạn rất nhiều đến việc học của các em khi người lạ, giáo viên không được vào trong làng, trường học không được đánh trống, các em học sinh không được ra chơi hay học ngoại khóa… 

Ngôi trường số 5 xã Gia Phú cũng chính là điểm dừng đầu tiên của đoàn làm phim chương trình truyền hình thực tế Đèn Đom Đóm (do nhãn hàng sữa Cô Gái Hà Lan khởi xướng). Có theo chân đoàn làm phim  lên tận đây - xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai, chúng tôi mới phần nào hiểu thêm được những khốn khó của cuộc sống người Dao Đỏ nơi đây.

Giáp với Sa Pa, Gia Phú là xã nghèo nhất của huyện Bảo Thắng, với 37 thôn bản, có hơn 16.000 dân. Xã có 3 trường trung học cơ sở, 5 trường tiểu học và 2 trường mầm non với khoảng 3.000 học sinh.

Đây là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất huyện, với 11 thôn đặc biệt khó khăn và 714 hộ đói nghèo. Ở đây, dân cư thưa thớt, đất canh tác chủ yếu là ở sườn đồi nên kinh tế nông nghiệp kém hiệu quả. Mỗi ngày, từ người lớn đến trẻ em đều phải trèo đèo, lội suối cho cuộc mưu sinh thường nhật.

Việc mưu sinh còn nhọc nhằn như vậy nên dễ hiểu tại sao trình độ dân trí nơi đây vẫn còn rất thấp. Ở đây, việc giúp học sinh không bỏ học đã là nỗ lực lớn của thầy cô. Thế nên, những trường hợp vượt khó, học giỏi thật đáng được khâm phục và tuyên dương.

Chương trình khuyến học Đèn Đóm Đóm đã có mặt kịp thời và thực sự mang đến thứ cần nhất, ý nghĩa nhất cho những đứa trẻ Dao Đỏ trên con đường đến trường - đến với con chữ mỗi ngày.

Cùng chúng tôi ghé thăm điểm trường đầu tiên - trường tiểu học số 5 xã Gia Phú (Bảo Thắng, Lào Cai) trong loạt chương trình truyền hình thực tế Đèn Đom Đóm 2010 vào lúc 19 giờ 50 thứ Ba, ngày 6-4-2010 trên VTV2 và phát lại lúc 8 giờ Chủ nhật ngày 11-4 trên VTV3.

Bạn có thể tham gia và đóng góp cho chương trình bằng nhiều hình thức khác nhau:

Đề cử những tấm gương hiếu học vượt khó, những ngôi trường cần được giúp đỡ mà bạn biết. Thông tin xin gửi về địa chỉ: dendomdom@vtv.org.vn hoặc dendomdom@dutchlady.com.vn

Bình chọn cho ngôi trường cần được xây dựng sớm nhất & đóng góp cho chương trình bằng cách nhắn tin về tổng đài 8704 với cú pháp:

- DDD Mã số trường để bình chọn và đóng góp cho chương trình; hoặc

- DDD chỉ để đóng góp cho chương trình.

Liên hệ và gửi đóng góp trực tiếp (tiền, vật chất…) về: Chương trình khuyến học Đèn Đom Đóm 2010 với số tài khoản (VND): 0021100129008, (USD): 0021100466004 - Ngân hàng TMCP Quân Đội (Sở Giao dịch Hà Nội) hoặc Ban Khoa giáo Đài TH Việt Nam, số 43 Nguyễn Chí Thanh, Ba Đình, Hà Nội. ĐT: (04) 38318655.

Truy cập vào địa chỉ website: www.dendomdom.com.vn hoặc www.toiyeucogaihalan.com

MỚI - NÓNG
Giá vé máy bay tiếp tục đắt đỏ?
Giá vé máy bay tiếp tục đắt đỏ?
TPO - “Giá vé sẽ tiếp tục ở mức đắt đỏ, dù có thể giảm nhẹ bởi nguồn cung hạ nhiệt trong mùa thấp điểm. Chi phí vận hành cao do giá dầu, nhân sự khiến giá vé máy bay khó giảm sâu" - ông John Grant - trưởng nhóm phân tích của công ty dữ liệu du lịch OAG - dự báo.