Đúng quy trình, nhưng…

TP - Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể nói: Khi làm BOT, Bộ GTVT tham khảo các thiết chế đại diện (UBND tỉnh, HĐND tỉnh, đoàn đại biểu Quốc hội), tức là rất đúng quy trình. Rồi cũng chính Bộ GTVT báo cáo Chính phủ: Một số BOT “chưa nhận được sự đồng thuận của người dân”. Như vậy, quy trình và sự đồng thuận của người dân đang lệch pha.

Từ đầu năm 2017 đến nay, tình trạng phản đối các trạm thu phí lan rộng khắp Bắc - Trung - Nam. Từ Trạm thu phí Bến Thuỷ (giáp ranh Nghệ An, Hà Tĩnh), sự phản ứng của cánh lái xe lan rộng ra Lương Sơn (Hoà Bình), rồi Hải Phòng, Hưng Yên, Thái Nguyên, Hà Tĩnh, Quảng Bình… Lãnh đạo cũ của Bộ GTVT có lần nói, miền Nam không trải qua bao cấp nên họ không phản ứng mạnh với BOT. Vậy nhưng, điểm nóng nhất lại xảy ra ngay tại Cai Lậy (Tiền Giang) rồi lan rộng ra. BOT đang tạo phản ứng domino, là vấn đề quốc gia, không của riêng vùng miền nào.

Cánh tài xế cảm thấy bức xúc nhất khi họ không còn lựa chọn nào khác ngoài BOT khi đi trên những cung đường dọc ngang đất nước. Nỗi bức xúc đó dồn tụ, thổi căng vì trước đó họ không được hỏi, không được mời nói về dự án BOT. Toàn bộ các BOT đều được chỉ định thầu, nên người dân không được biết về năng lực, đạo đức của nhà đầu tư – người sẽ bán hàng là các con đường cho mình. Có nghĩa, dù người trả phí, “thượng đế” của các BOT, người dân không được can dự vào quy trình BOT.

Bình luận về trả lời của ông Thể rằng hỏi các thiết chế đại diện cho nhân dân trước khi làm BOT, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô cho biết đây là câu trả lời cực kỳ kín kẽ.

Nhưng, Bộ GTVT với trách nhiệm thuyền trưởng của con tàu BOT lúc này là tìm ra nguyên nhân, nhận trách nhiệm, giải pháp khắc phục chứ không phải là sự che chắn, lập luận khôn khéo. Điều đó cũng cần hơn điệp khúc đề nghị bà con “chia sẻ”, “thông cảm” như lời Bộ trưởng GTVT trả lời trên báo chí.

Quay ngược lại thời điểm năm 2012, khi những xẻng đất đầu tiên của cao trào BOT được xúc lên, nhiều phóng viên công khai đặt vấn đề: Cơ sở nào để Bộ GTVT làm BOT trên đường độc đạo? Câu hỏi đó hoàn toàn có thể coi là một lời cảnh báo sớm cho tình cảnh hôm nay.

Rồi các câu hỏi về việc vì sao làm dự án này, chỉ định doanh nghiệp kia làm đều được Bộ GTVT trả lời trơn tru: Đã được các bộ ngành, địa phương và cao nhất là Thủ tướng đồng ý. Cuối buổi trò chuyện chiều qua, ông Nguyễn Văn Thanh nói một câu cô đọng: “Mình nói vậy thôi, muốn có các giải pháp để dân đồng thuận nhất, hãy hỏi chính người dân. Bộ GTVT đừng né tránh, hãy đối diện, họp trực tiếp với dân. Người dân sẽ chắt lọc được giải pháp căn cơ, đừng giải quyết chắp vá, giật gấu vá vai”.

MỚI - NÓNG