Dàn tiêm kích F-35 Mỹ định bán cho Thổ Nhĩ Kỳ sẽ về đâu?

15/06/2020 | 06:00

TPO - 6 chiếc tiêm kích F-35 được Mỹ sản xuất theo đơn đặt hàng của Thổ Nhĩ Kỳ nhưng không bao giờ được bàn giao vì Thổ Nhĩ Kỳ bị loại khỏi chương trình F-35 do mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 từ Nga.

Dự thảo Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Mỹ (NDAA) năm 2021 mới được công bố đã đề xuất ủy quyền cho Không quân Mỹ sử dụng, sửa đổi và vận hành 6 chiếc F-35 này.

Khi đạo luật NDAA được thông qua, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chính thức bị loại bỏ khỏi chương trình F-35 và Không quân Mỹ có thể toàn quyền sử dụng 6 chiếc tiêm kích tối tân này. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc Thổ Nhĩ Kỳ cũng có thể tiếp tục mua và vận hành hệ thống phòng không S-400 của Nga.

Dự luật NDAA không đề cập đến khoản tiền ứng trước 1,5 tỷ USD mà Thổ Nhĩ Kỳ đã trả để mua 6 chiếc máy bay chiến đấu này. Ankara đã yêu cầu hoàn lại tiền sau khi Washington không giao tiêm kích theo lịch trình đề ra khi ký hợp đồng.

Dàn tiêm kích F-35 Mỹ định bán cho Thổ Nhĩ Kỳ sẽ về đâu? ảnh 1

Hợp đồng mua 6 chiếc tiêm kích F-35 của Thổ Nhĩ Kỳ đã bị Mỹ đơn phương hủy bỏ

Thổ Nhĩ Kỳ ban đầu dự định mua 100 chiến đấu cơ F-35 và thực hiện nghi thức giao 2 chiếc đầu tiên vào tháng 6 năm 2018. Hai máy bay này được chuyển đến căn cứ không quân Luke nằm ở Phoenix, Arizona, để huấn luyện phi công và phi hành đoàn Thổ Nhĩ Kỳ để bảo dưỡng và sử dụng máy bay.

Quan hệ đối tác của Thổ Nhĩ Kỳ trong liên minh F-35 đã bị dừng lại sau khi nước này nhận được lô hệ thống phòng không S-400 đầu tiên do Nga sản xuất vào mùa hè năm ngoái. Hàng chục phi công và nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ đã được gửi trở lại Thổ Nhĩ Kỳ sau khi tư cách thành viên của nước này bị đình chỉ vào đầu tháng 8/2019.

Dàn tiêm kích F-35 Mỹ định bán cho Thổ Nhĩ Kỳ sẽ về đâu? ảnh 2

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận để cung cấp các hệ thống phòng không S-400 vào tháng 9/2017.

Trước đó, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận để cung cấp các hệ thống phòng không S-400 vào tháng 9/2017. Washington đã nhiều lần đe dọa và chính thức từ chối cung cấp F-35 cho chính quyền Ankara với lý do sự xuất hiện của hệ thống S-400 không tương thích với thiết bị quân sự của liên minh và có thể làm tổn hại đến hoạt động của các máy bay chiến đấu F-35. Thổ Nhĩ Kỳ kiên quyết mua S-400 Nga và từ chối hủy hợp đồng, bất chấp các đe dọa trừng phạt từ Mỹ.

Việc Mỹ ngừng cung cấp tiêm kích F-35 cho Thổ Nhĩ kỳ sẽ khiến Ankara tiến gần hơn với các máy bay chiến đấu hiện đại của Nga, cũng như buộc nước này đẩy nhanh tiến độ phát triển của dự án máy bay phản lực TX.

Có nhiều báo cáo cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trả đũa bằng cách hạn chế các chuyến bay của máy bay quân sự Mỹ từ căn cứ không quân Incirlik.